Nhớt thường và nhớt tổng hợp, thứ nào tốt hơn?, Phạm Ðình Options

[caoduy]

Nhớt thường và nhớt tổng hợp, thứ nào tốt hơn?

Nhớt máy là vấn đề quen thuộc với tất cả mọi người dùng xe. Những người mang xe ra tiệm cho thợ làm thường chỉ hỏi giá tiền, chứ ít ai mất công hỏi là thợ đổ chất lỏng gì vào xe của mình. Những người tự làm lấy mới có dịp băn khoăn về nhớt tốt nhớt xấu... Tựu trung, có 2 loại chính: Conventional Oil (nhớt thường dùng) và Synthetic Oil (nhớt tổng hợp). Chúng ta đã có nhiều dịp so sánh thiệt hơn giữa 2 loại, nhưng mới đây lại có bạn đề cập chuyện này.

1. Khi nào nên dùng nhớt tổng hợp hoặc nhớt thường?

Hỏi: Tôi có thể dùng nhớt tổng hợp và thay ở 7,500 dặm được không?

Hoặc 1 câu hỏi tương tự: “Dùng nhớt Synthetic có lợi gì cho xe cũ không? Xe của tôi đời 2000 đã đi được 95,000 miles, và hiện đang chạy tốt. Tôi muốn giữ nó xài trong nhiều năm sắp tới, nghe nói dùng nhớt Synthetic thì tốt hơn. Xin anh cho ý kiến.”

Hay, một câu hỏi khác nữa: “Tôi bất ngờ nhận được 'coupon' thay nhớt bằng synthetic oil với giá discount. Nên tôi đưa xe và cái coupon lại tiệm, hy vọng được đổ nhớt synthetic với giá nhớt thường là loại tôi vẫn đổ trước nay. Nhưng người thợ bảo tôi, “Này, anh đã thay nhớt tổng hợp rồi, thì từ bây giờ trở đi là luôn luôn phải dùng nhớt tổng hợp nhé.” Anh ta nói vậy có đúng không? Có thể nào người thợ nói gạt để tôi sợ mà phải luôn luôn dùng nhớt tổng hợp hay không?

Ðáp: Nói một cách vắn tắt, nhớt tổng hợp (synthetic oil) có thể dùng tới 7,500 dặm, hoặc hơn nữa. Các nhà sản xuất xe đời mới (2012, 2013) chạy với nhớt tổng hợp còn cho phép người sử dụng chờ tới 10,000 dặm hay 15,000 dặm mới phải thay. Nhớt tổng hợp đắt hơn nhớt thường, nhưng nó lại tốt hơn, và có thể dùng lâu hơn trong đầu máy.

Theo xác quyết của nhà sản xuất nhớt tổng hợp thì bạn có thể thay đổi từ nhớt thường qua tổng hợp và từ tổng hợp về nhớt thường cũng không gây trở ngại gì. Tuy nhiên, kinh nghiệm thực tế cho thấy như sau:

-Không nên dùng nhớt tổng hợp với xe đã quá cũ, tức là xe đã có đồng hồ cây số chỉ trên 120,000 dặm. Nhiều người giải thích việc này là do nhớt tổng hợp rất trơn nên có thể lọt qua những khe lỗ cực nhỏ mà nhớt thường dùng trước đây không qua lọt, nên hay xảy ra trường hợp thiếu nhớt hoặc rỉ nhớt mà khi dùng nhớt thường lại không thấy. Vì thế nếu xe đã chạy tới 120,000 dặm mà vẫn dùng nhớt thường thì tốt hơn vẫn nên giữ như vậy, không nên đổi sang nhớt tổng hợp.

-Nhớt tổng hợp về bản chất tốt hơn nhớt thường theo nghĩa nó có sức chịu nhiệt bền bỉ hơn, mà không thoái hóa hoặc mất phẩm chất. Tuy nhiên, những vẩn cặn nhớt thâu thập được trong tiến trình làm việc thì không thể đẩy đi đâu được, chúng vẫn nhởn nhơ theo luồng nhớt, và chỉ bị chặn lại khi đi qua bộ lọc (oil filter). Vì thế, dù có dùng nhớt tổng hợp chăng nữa, bạn vẫn phải thay bộ lọc sau 3,000 tới 5,000 dặm như trường hợp nhớt thường. Nếu không thì bộ lọc buộc phải làm việc quá tải, có thể dẫn đến những trục trặc bất ngờ nào đó.

Trên đây là những gì chúng tôi biết được về nhớt tổng hợp qua sự nghiên cứu hạn hẹp của mình. Về kinh nghiệm bản thân, chúng tôi không chủ trương dùng nhớt tổng hợp mà chỉ dùng nhớt thường hoặc bán tổng hợp, với những lý do như sau:

-Không phải là xe đua, mà chỉ là xe để “sáng lái đi, tối lái về” như đa số những người lái xe bình dân khác. Xe đua được gọi là “high performance,” phải hoạt động dưới những điều kiện gay gắt để thể hiện những thành tích tối đa, thí dụ: Vọt lẹ, phóng nhanh, thắng gấp, bẻ cua gắt... Vì thế xe đua cần một loại nhớt cực tốt để bảo vệ máy trong những điều kiện làm việc căng thẳng. Trong khi đó, kiểu xe mà đa số chúng ta sử dụng trên đường phố, không được chế tạo để tạo thành tích, nó tối kỵ những điều kiện cưỡng ép (vọt lẹ, thắng gấp, bẻ cua gắt...). Xe của chúng ta cũng không được chế tạo để thường xuyên chở nặng, kéo nặng. Ðó là lý do chúng tôi không dùng đến nhớt “high performance” như synthetic oil.

-Với mỗi chuyến đi kéo dài từ 10 dặm tới 20 dặm, chỉ dùng nhớt thường, hoặc nhớt bán tổng hợp (semi-synthetic, synthetic blend) thì thay nhớt và thay lọc mỗi 5,000 dặm, hoặc mỗi 6 tháng một lần là phải chăng, đỡ hao tiền mà vẫn đủ để bảo đảm cho xe chạy điều hòa.

-Nhưng nếu xe chỉ đi lại những quãng ngắn trong thành phố, thì đừng nghĩ rằng xe được sử dụng như thế là thuận lợi và lý tưởng. Phải hiểu ngược lại mới đúng: Xe chạy những quãng ngắn, vừa chạy vừa dừng, vì đèn đỏ, vì kẹt xe, vì công việc dọc đường... thực ra đang phải làm việc dưới những điều kiện khó khăn, và nặng nề cho đầu máy. Một cái xe như thế nên thay nhớt sớm hơn, trong khoảng 3,000 tới 5,000 dặm, hay mỗi 3 tháng một lần.

-Tuy nhiên, dù không phải là xe đua, không thường xuyên chở nặng, nhưng xe thường đi trên xa lộ, mỗi ngày đi về mất từ 100 dặm trở lên, thì có thể chỉ một tháng là bánh xe đã “ngốn” hết gần 3000 dặm. Trong trường hợp này, dùng nhớt tổng hợp để có thể kéo dài thời hạn thay nhớt ít nhất 3 tháng một lần là một điều rất nên làm. Khi đó, dù mileage đã ghi tới 9000 dặm hoặc 10,000 dặm cũng không phải là vấn đề đáng lo ngại.

2. Xe rất ít chạy, dùng nhớt nào thích hợp?

Nhưng trường hợp sau đây lại có vẻ nan giải chỉ vì chủ nhân có một chiếc xe VIP:

Hỏi: Tôi có 2 xe, một xe Camry dùng đi làm thường xuyên, xe kia là Mercedes, thường đắp mền để trong garage. Cuối tuần mới lấy ra đi chợ, hoặc đi ăn uống. Cả năm xe chưa chạy được tới 2000 dặm. Tôi muốn dùng nhớt tổng hợp cho cái xe Mercedes, để xe luôn luôn chạy tốt. Nhưng còn vấn đề thay nhớt thì sao? Bao lâu phải thay một lần?

Ðáp: Sự băn khoăn của bạn có thể phân tích cụ thể như sau:

-Nếu dùng nhớt tổng hợp, và phải chờ đến khi xe đi được ít là 7500 miles mới thay nhớt, thì cái xe phải chờ tới 3 năm mới được hưởng giọt nhớt mới. Không hiểu bạn đã chờ lâu như vậy bao giờ chưa? Và làm như vậy thì chiếc xe vía có trục trặc gì không? Thực tế chỉ có bạn biết, nhưng xét về quan điểm bảo trì, chắc không ai dám khuyên bạn làm như thế!

-Nếu theo đúng lịch bảo trì và thay nhớt mỗi 3 tháng, hoặc 6 tháng một lần, thì có khi chiếc xe Mercedes mới đi được vài trăm dặm. Thay nhớt như vậy quả là một sự tốn kém vô ích, phí phạm tài nguyên, và làm hại môi trường (bởi vì nhớt thải nếu không được liệng bỏ đúng chỗ sẽ làm hại rất nhiều cho môi sinh).

Tuy không có xe VIP để trùm mền, nhưng chúng tôi cũng xin góp vài ý mọn như sau: Ngay cả nhớt còn trong bình để trên kệ hàng cũng có một ngày quá “đát” (bạn có thể tìm biết cái ngày này bằng cách tìm chi tiết “best by” ghi đâu đó trên bình), huống hồ nhớt đã mở nắp, đã đổ vào xe. Do tác động bởi các yếu tố như nhiệt độ và ánh sáng, nhớt đã bị thoái hóa phần nào. Nằm trong xe của bạn, dù có được trùm mền và để trong garage chăng nữa, tuổi thọ của nhớt chắc chắn sẽ giảm thiểu nhiều hơn so với lúc còn để trên kệ hàng. Vậy, nhớt còn hữu dụng trong bao lâu nếu xe chạy chưa tới 2,000 dặm một năm?

Thực ra không thể nhìn vào dặm đường tổng kết, tức là khoảng 2,000 miles một năm, mà phải tìm hiểu xem 2000 dặm đó được sử dụng như thế nào:

-Nếu mỗi lần dùng xe, bạn chỉ chạy những quãng ngắn chừng 2, 3, hoặc 5 miles thì theo đề nghị của chúng tôi, bạn nên thay nhớt mỗi 6 tháng một lần.

-Nếu mỗi lần dùng xe, bạn đều chạy trên xa lộ với một lộ trình thẳng băng, chạy một mạch suốt 10 dặm, 20 dặm, thì bạn có thể chờ tới 1 năm, và nếu đó là nhớt synthetic, bạn có thể chờ tới 3 năm.

Sự trình bày của chúng tôi chỉ dựa trên nghiên cứu, dù thiện chí đến đâu cũng vẫn còn nhiều thiếu sót. Ðề tài nhớt máy luôn luôn gợi ra nhiều câu hỏi, mong được các bạn góp ý thêm cho. Mong rằng đây chỉ là những gợi ý dẫn đến những đề tài hữu ích và thú vị hơn đối với các bạn trên đường học hỏi lâu dài.

dinhcpham@yahoo.com

Xe lột dên, xe kêu lóc cóc, xe rỉ nhớt...? Xin xem Cẩm Nang Bảo Trì Tập III đã phát hành. Cùng với Tập I, Tập II, mỗi tập $6.00+$2.00 cước phí. Money Back Guarantee 3 tháng. Gửi cheque cho: Phạm Ðình 9800 Bolsa Ave., # 86, Westminster, CA 92683 (địa chỉ mới). Tel: 714 675 8628. Cho biết điện thoại và email, nếu có. Có thể hỏi tại nhà sách Tú Quỳnh 714-531-4284; hoặc Tự Lực 714-531-5290.