Một số điều cần biết về Smog Check, Tư Mỏ Lết Options

[caoduy]

Một trạm Smog Check loại STAR station.

Một số điều cần biết về Smog Check

Những ai đi xe cũ thì cũng nên hiểu biết một chút về qui trình Smog Check. Mỗi hai năm một lần, chủ xe cũ sẽ nhận được trong thư yêu cầu đóng tiền tái đăng bộ xe của DMV (registration renewal) lệnh đem xe đi smog check trước khi nhận được giấy phép lưu hành mới.

Smog check là việc đi kiểm tra xem khí thải xe có còn đúng với qui định của Tiểu Bang Cali không. Những xe có hệ thống thải khí không đạt yêu cầu phải đem đi sửa, hoặc phải ngừng lưu hành nếu sửa mà vẫn không đạt yêu cầu. Ðây là một chương trình quan trọng của tiểu bang nhằm bảo vệ môi trường, hạn chế lượng khí thải độc hại do xe thải vào không khí. Ước tính hằng năm ở California có khoảng 10 triệu chiếc xe hơi được kiểm tra dưới chương trình này. Ước tính mỗi ngày chương trình này ngăn được khoảng 400 tấn khí thải độc hại từ xe cũ vào không khí. Sống ở Cali, đặc biệt là ở những khu vực đông dân như Los Angeles, Quận Cam... smog check chắc chắn có tác dụng tốt trong việc bảo vệ sức khỏe cho cư dân.

Những xe nào thì phải chịu kiểm tra khí thải? Ở đây chỉ nói với các loại xe hơi chạy xăng thông thường.

Những đời xe (model) từ năm 1976 cho đến nay là đối tượng của smog check. Những xe đời mới sản xuất trong 6 năm đầu không phải đi smog check, sau đó sẽ phải đi kiểm tra hai năm một lần. Mỗi lần đi bán, sang tên xe cũng phải đi smog check; và những đời xe mới trong 4 năm đầu sẽ được miễn smog check khi bán hoặc sang tên. Các loại xe được qui định miễn smog check là xe điện, xe hybrid, xe hai động cơ, xe hai bánh...

Lưu ý: qui định smog check dựa trên model xe chứ không phải theo năm sản xuất. Thí dụ, những chiếc xe sản xuất năm 1975, nhưng là model 1976, thì vẫn phải đi smog check. Những model xe từ 1975 trở về trước thì khỏi đi smog check, tuy nhiên chủ xe vẫn phải bảo đảm hệ thống lọc khí thải của xe mình còn nguyên vẹn. Còn một chi tiết đáng lưu ý nữa là tiểu bang Cali không áp đặt tiêu chuẩn khí thải các đời xe cũ tương đương với đối với các đời xe mới. Có nghĩa là các đời xe cũ hơn sẽ có những tiêu chuẩn dễ đạt hơn so với những đời xe mới. Làm như vậy là khá công bằng, tốt cho các chủ nhân của các đời xe quá cũ. Chứ nếu mà chấm điểm như nhau thì... toàn dân Cali phải đổi xe đời mới hết, tiền đâu mà mua nổi!

Các xe có yêu cầu Smog Check sẽ được kiểm tra, sửa chữa tại các trạm smog check do Phòng Sửa Chữa Xe Hơi (Bureau of Auto Repair - BAR) tiểu bang Cali cấp giấy phép. Các trạm này có thể chỉ kiểm tra mà không được sửa (Test-Only Station), chỉ được sửa mà không làm kiểm tra (Repair-Only Station), hoặc được phép làm cả hai việc này (Test-and-Repair Station). Lưu ý là giá cả của việc kiểm tra, sửa chữa smog check không được qui định bởi tiểu bang, các trạm được quyền tự định giá dịch vụ của mình. Cho nên chủ xe nên gọi để hỏi dọ giá một vài trạm trước khi đem xe đi làm để tiết kiệm tiền.

Thời gian gần đây người ta lại thấy xuất hiện thêm một số trạm smog check có tên là STAR station. Ðây là các trạm smog check cũng được chọn ra bởi BAR, nhưng đạt những tiêu chuẩn cao hơn là các trạm thường. BAR thường xuyên kiểm tra các trạm smog check bình thường, rồi chọn ra các trạm đáp ứng những qui định của BAR ở mức độ cao, nâng cấp lên thành STAR station. STAR cũng có loại chỉ làm test, hoặc được làm cả test & repair. DMV sẽ thông báo cho chủ xe biết trong giấy yêu cầu đi tái đăng bộ là xe phải đi smog check ở STAR station chứ không phải là trạm thường. Câu hỏi đặt ra là những xe nào thì phải đi smog check ở STAR station? Luật tiểu bang yêu cầu một số phần trăm nhất định xe phải được kiểm tra tại STAR. Có thể là do một số đời xe được đánh giá là khả năng gây ô nhiễm cao. Nhưng cũng có thể là do sự lựa chọn ngẫu nhiên của DMV.

Làm sao để bảo trì cho hệ thống khí thải, và giúp cho xe dễ đạt yêu cầu khi kiểm tra smog check? Cách hay nhất, đơn giản nhất, làm bảo dưỡng xe định kỳ theo đúng qui định của cuốn cẩm nang bảo trì, luôn đi kèm với mỗi chiếc xe. Khi thấy đèn báo “check engine” nổi lên, nên đem xe đi kiểm tra ngay. Lưu ý là có một số đời xe, nắp xăng hở, vặn không chặt cũng hiện đèn “check engine.”

Những người đi xe cũ đa phần có thu nhập thấp. Ðem xe đi smog check, lỡ không đạt yêu cầu, phải đem đi sửa thì tốn tiền. Lại nữa, có nhiều chiếc xe không thể sửa để đạt yêu cầu về khí thải, chỉ có nước bỏ đi mua xe mới, trong trường hợp này còn tốn kém hơn nữa. Có cách nào có sự trợ giúp từ chính phủ không? Xin thưa là có. Những trường hợp như vậy, hãy nộp đơn xin giúp đỡ từ Chương Trình Trợ Giúp Người Tiêu Dùng (Consumer Assistance Program- CAP) tại http://www.bar.ca.gov/ hoặc điện thoại 1-800-952-5210.

Chương trình này hỗ trợ những chủ xe có thu nhập thấp bằng cách:

- Tài trợ đến $500 cho việc sửa chiếc xe không đạt yêu cầu smog check.

- Tài trợ $1,000 hay $1,500 cho những chiếc xe không đạt yêu cầu smog check và buộc phải ngừng lưu hành. Tức là người chủ chiếc xe bị phế tải được cho tiền để mua xe mới.

Những ai sẽ được chính phủ trợ giúp? Ðiều này tùy thuộc vào thu nhập. Những cá nhân, gia đình có thu nhập thấp hơn hay bằng 225% mức thu nhập nghèo được qui định bởi liên bang sẽ được trợ giúp. Mức thu nhập này có công bố trong văn bản liên bang của Department of Health & Human Services. Những ai đã quen thuộc với các chương trình trợ giúp cho người có thu nhập của chính phủ như MediCal, MSI, Food Stamp...có thể quen thuộc với những qui định này.

Sau khi nhận đơn xin trợ giúp, BAR sẽ trả lời trong vòng 30 ngày. Những chiếc xe được trợ giúp sẽ phải đem đi sửa, hoặc đem phế thải tại các STAR Test & Repair Station, hoặc những trung tâm tháo dở (dismantler) do BAR qui định. Nhớ là phải nhận được thư xác nhận trợ giúp chính thức từ CAP thì mới đem đi sửa hoặc phế thải, đừng làm trước.

Nói tóm lại, hiểu biết về smog check, các chương trình trợ giúp của chính phủ liên quan đến smog check cũng có thể giúp cho chủ nhân của những chiếc xe cũ tiết kiệm được tiền.

Nếu độc giả có thắc mắc liên quan đến việc bảo trì xe, xin liên lạc với anh Nguyễn Phi Hùng: 714-878-2200. E-mail: josephnguyen1961@gmail.com.