Những Quận Chúa Nổi Loạn - Alexandre Dumas, Dịch giả: Quang Thặng, Hồng Hà, Hữu Lê Options

[Violet]

Phần I - Chương 12

...


Bây giờ, nếu chúng ta theo các bà hoàng của gia đình Condé đến nơi lưu đày của họ, lâu đài Chantilly mà Richon đã mô tả lại với chàng tử tước qua một hình ảnh đáng sợ, thì đây là những gì chúng ta sẽ thấy.

Dưới hàng cây dẻ phủ đầy lên những lớp hoa như bụi tuyết, trên những thảm cỏ kéo dài đến những mặt hồ xanh ngắt, nhộn nhịp một đám đông người đi dạo, cười nói, hát đùa vui vẻ. Rải rác đây đó là những người đang đọc sách, khuất qua sau những tán lá xanh mà họ đang nghiến ngấu đọc, của hoặc là Cléopâtre tác giả là ông De La Calprenède, hoặc L'Astree của ông D'Urfé hay Grand của bà De Scudery (Chú thích: Cléopâtre, L'Astree, Grand: Những tiểu thuyết tình cảm có tiếng vào thời bấy giờ); sau những vòm lá kim ngân và anh túc, vẳng ra những tiếng đàn thụ cầm và những giọng hát vô hình. Và, trên lối đi rộng rãi dẫn đến lâu đài, thỉnh thoảng thấy một người kỵ sĩ chuyển công văn chạy bắn qua như một tia chớp.

Trong khi đó, nơi hàng hiên, ba người phụ nữ y phục bằng sa tanh, có những tên người hầu kính cẩn theo sau một khoảng cách đang nghiêm trang dạo bước với những cử chỉ trịnh trọng và oai nghi. Ở giữa một phu nhân với dáng dấp cao quý mặc dù đã năm mươi bảy tuổi, đã bình luận một cách uyên bác về những vấn đề quốc gia, ở bên phải bà, một người phụ nữ trẻ, dáng điệu cứng cỏi, y phục màu tối, nhíu mày lắng nghe, bên trái là một bà già khác, dáng điệu cứng cỏi và chừng mực hơn cả, bởi vì bà ta không thuộc hàng quý phái tối cao, đang vừa nghe, vừa nói, vừa suy ngẫm.

Người đứng giữa là công chúa phu nhân, góa chồng và giàu có, mẹ của vị danh tướng đã từng chiến thắng các trận Rocroy, Norlingen và Lens, người đó, từ khi bị ngược đãi và sự ngược đãi đã đưa đến lâu đài Vincennes, đã được gọi là ngài đại Condé và hậu thế sẽ sẽ mãi danh xưng này, người phụ nữ đó, trên gương mặt vẫn còn có thể nhận ra những gì còn lại của một sắc đẹp đã gây nên tình yêu cuối cùng và cũng có thể là mối tình ngông cuồng nhất của vua Henri IV, đã bị tổn thương không những trong tình mẹ mà còn trong tánh kiêu hãnh của một bà công chúa bởi một tên người Ý mà người ta gọi là Mazarin khi còn là gia nhân của ngài hồng y Bentivog Lio và bây giờ thì được gọi là đức ông hồng y De Mazarin từ khi y trở thành người tình của hoàng hậu Anne D'Autriche và là thủ tướng của vương quốc Pháp.

Chính lão là người dám giam cầm ngài Condé và lưu đày người mẹ cùng người vợ của người tù tại lâu đài Chantilly.

Người phụ nữ bên phải là Claire-Clémence De Maillé cũng là công chúa thuộc gia đình Condé mà mọi người vẫn thường gọi là quận chúa phu nhân. Bà luôn luôn là một người kiêu hãnh, nhưng từ khi bị tàn lụi, tánh kiêu căng đó đã lớn lên thêm và trở thành tánh cao ngạo.

Thực vậy, buộc phải đóng một vai trò thứ yếu từ khi ngài hoàng thân còn tự do, cảnh giam cầm của chồng đã đưa bà ta lên hàng chánh yếu, bà ta trở nên đáng thương hơn một bà góa và con trai bà, cậu bé quận công D'Enghien, sắp lên bảy tuổi, đang được quan tâm đến hơn cả một đứa trẻ côi cút. Mọi người đều để ý đến bà, và ngại rằng sẽ trở nên khó coi, bà ăn bận như có tang. Từ khi Anne D'Autriche buộc họ phải sống lưu đày, những tiếng than thở của họ đã biến thành những lời đe dọa ngấm ngầm, từ những kẻ bị đàn áp, họ trở nên những người chống đối. Công chúa phu nhân, vốn là một Thémistocle mặc váy, cũng có Miltiade (Chú thích: Thémistocle, Miltiade: Các danh tướng của Hy Lạp khoảng 480 trước Công nguyên) của mình và vòng nguyệt quế của phu nhân De Longueville (Chú thích: Phu nhân De Longueville: Chị của hoàng thân Condé) nữ hoàng của Paris một thời gian ngắn, đã làm cho họ điên lên.

Bà già bên trái là bà hầu tước De Tourville, một người phụ nữ không dám viết tiểu thuyết tình nhưng lại viết về chính trị. Bà đã không tự mình tham gia chiến tranh như lão Pompéc dũng cảm và không được lãnh một viên đạn như lão ở Corbie, nhưng chồng bà trước kia là một đại úy khá có tiếng, đã bị thương ở trận La Rochelle và bị tử thương ở Fribourg, rằng mình còn được thừa kế giả sản hương hoa của ông, bà nghĩ rằng mình còn được thừa kế cả thiên tài quân sự của chồng. Từ khi bà theo hầu hai vị công chúa ở Chantilly, bà đã vạch ra ba kế hoạch tác chiến đã khiến cho bao nhiêu bà tùy tùng phải hết lời khen ngợi nhưng đều bị không phải là bỏ đi mà hoãn lại cho đến giờ phút quyết liệt. Bà ta không dám mặc bộ quân phục của chồng dù đôi khi rất muốn đấy, nhưng vẫn treo thanh gươm của chồng ở trong phòng, nơi đầu giường, và thỉnh thoảng, khi chỉ còn lại một mình, bà ta rút nó ra khỏi bao với một điệu bộ đằng đằng sát khí.

Mặc dầu mang một vẻ như ngày hội, Chantilly nói cho đúng có thể được xem như một trại lính rộng lớn, và nếu tìm kỹ, có thể sẽ tìm thấy thuốc súng giấu dưới hầm và lưỡi lê ngoài mấy luống rau.

Trên đường đi dạo của họ, ba người phụ nữ thường xuyên nhìn về phía cửa cổng chính của lâu đài, dường như chờ đợi một người liên lạc quan trọng nào đó. Đã nhiều lần, bà công chúa già vừa nói vừa thở dài:

− Chúng ta sẽ thua, con ạ, chúng ta sẽ nhục nhã vô cùng.

− Muốn vinh quang thì phải trả giá ít nhiều. - Bà De Tourville nói - Không bao giờ chiến thắng mà không phải chiến đấu.

− Nếu chúng ta thất bại - Phu nhân trẻ nói - nếu chúng ta thua, chúng ta sẽ trả thù.

− Con ạ! - Phu nhân công chúa già nói - Nếu chúng ta thua thì chính Thượng đế đã chiến thắng hoàng thân chồng con. Vậy con muốn trả thù Thượng đế hay sao?

Phu nhân trẻ nghiêng đầu trước thái độ khiêm tốn tuyệt diệu của bà mẹ chồng, và cả ba nhân vật đang cúi chào nhau và tự khen nhau như trông thật chẳng khác gì một vị giám mục với hai người trợ tá đang đem Thượng đế ra làm đề tài cho những lời khen ngợi mà họ trao đổi cho nhau.

− Chẳng thấy ông De Turenne, chẳng có ông De La Rochefoucauld, cũng chẳng có ông De Bouillon. - Phu nhân già lẩm bẩm - Tất cả đều vắng mặt cùng một lúc.

− Cũng chẳng có tiền. - Bà De Tourville nói.

− Mà biết trông cậy vào ai đây - Phu nhân trẻ lại nói - Nếu cả Claire cũng quên chúng ta?

− Con à, ai bảo với con là cô De Cambes quên con?

− Cô ấy không trở lại.

− Có lẽ cô ấy bị mắc kẹt, đường sá đều được canh phòng bởi quân đội của ông De Saint Aignan, con cũng biết rồi đấy.

− Ít ra cô ấy cũng phải viết thư.

− Làm sao cô ta có thể để lộ ra giấy một câu trả lời quan trọng như vậy được: Sự hợp tác của cả một tỉnh lớn như Bordeaux về cùng các ngài hoàng thân. Không, đó không phải là mặt chúng ta phải lo hơn cả.

− Hơn nữa - Bà De Tourville lại nói - Một trong ba kế hoạch tác chiến mà tôi có được hân hạnh trình lên phu nhân có mục tiêu không thể thiếu sót là sự nổi dậy của cả tỉnh Guyenne.

− Phải, phải, chúng ta sẽ nhớ đến khi cần thiết. - Phu nhân trả lời - Nhưng tôi đồng ý với ý kiến của mẹ tôi, và tôi bắt đầu tin rằng có lẽ Claire bị điều gì không may, nếu không thì cô ấy đã có mặt ở đây. Có thể là tá điền của cô, cô ấy đã thất hẹn, mấy tên khốn kiếp luôn luôn vớ lấy cơ hội nào đó để khỏi thanh toán nếu có thể. Có ai mà biết được vùng Guyenne sẽ làm hay không mặc dù đã hứa? Dân Gascogne ấy mà!...

− Những tên bẻm mép! - Bà Tourville nói - Vài tên cũng gan dạ đấy, nhưng đám lính thì rất tệ, chỉ biết kêu ngài hoàng thân muôn năm khi chúng bắt đầu sợ tên Tây Ban Nha, có thế thôi.

− Nhưng họ cũng ghét lão D'Epernon lắm đó chứ! - Bà công chúa nói - Bởi vì họ đã treo cổ hình nộm của lão ở Agen, và thề sẽ treo cổ chính lão ở Bordeaux nếu một ngày nào đó lão trở về.

− Lão sẽ trở về và sẽ treo cổ chính bọn người đó! - Vị phu nhân trẻ giận dữ nói.

− Mà tất cả - Bà De Tourville lại nói - đều là do lỗi ở Lenet, lão Pierre Lenet, lão cố vấn ngoan cố mà phu nhân cứ muốn giữ lại, thế nhưng chỉ biết chống lại những dự định của chúng ta. Nếu lão đã không bác bỏ kế hoạch thứ nhì của tôi có mục tiêu là, có lẽ hai vị còn nhớ, chiếm thành lũy Vayres một cách bất ngờ, cả đảo Saint-George và thành lũy ở Blaye, thì bây giờ chúng ta đã bao vây Bordeaux và thế nào ở đấy cũng phải đầu hàng.

− Tôi nghĩ rằng, trừ phi hai vị phu nhân có ý kiến nào khác, tốt hơn hết là để họ tự nguyện theo chúng ta. - Vang lên sau lưng bà Tourville một giọng nói kính cẩn nhưng không thiếu châm biếm - Một thành phố đầu hàng trước sự tấn công bằng sức mạnh không giúp gì được cho chúng ta cả, một thành phố tự ý quy phục sẽ phải giữ lời và buộc theo cho đến phút cuối cùng.

Ba người đàn bà quay lại và thấy Pierre Lenet, trong khi họ đang đi trên lối dẫn ra cổng chính của lâu đài, đã từ một khung cửa nhỏ dẫn ra hàng hiên và đến gần từ sau.

Những gì bà De Tourville nói có phần nào đúng. Pierre Lenet, cố vấn của ngài hoàng thân, một con người lạnh lùng, thông thái và nghiêm nghị, được người tù giao cho nhiệm vụ trông chừng cả bạn lẫn thù, và cần phải nói thêm rằng, ông ta gặp nhiều khó khăn trong việc ngăn cản bè bạn của ông hoàng, mang họa đến cho lợi ích của ngài hơn là chiến đấu chống lại những âm mưu của kẻ thù. Nhưng khôn khéo và tinh anh như một nhà luật sư, đã quá quen với những chuyện gây gỗ và những âm mưu trong triều đình, ông ta thường là thắng thế, bằng một thái độ bất bạo động khó lòng lay chuyển. Vả lại, hơn nữa, chính ở Chantilly là nơi ông ta phải chiến đấu với đầu óc nhiều hơn cả. Tánh tự ái của bà De Tourville, tánh nóng nảy của vị phu nhân trẻ, thái độ cứng cỏi cao sang của bà công chúa già cũng khá tương xứng với mưu mẹo của Mazarin, cử chỉ kiêu căng của Anne D'Autriche và những quyết định thiếu chính xác của nghị viện.

Có nhiệm vụ phải trông coi đến thư từ của các ông hoàng, Lenet tự buộc mình phải theo cái luật chỉ là thông báo các tin tức cho các vị công chúa vào những lúc cần thiết, và chính ông ta sẽ định ra thời khoảng tiện lợi đó, bởi vì đường lối ngoại giao của các bà không bao giờ tuân thủ theo nguyên tắc là giữ bí mật, nguyên tắc đầu tiên trong đường lối ngoại giao của các ông, và như vậy khá nhiều kế hoạch của Lenet đã bị tiết lộ cho kẻ thù qua những người cùng phe với ông.

Hai vị phu nhân, cũng không phải là nhận ra, mặc dầu vẫn thường xuyên gặp phải sự chống đối nơi ông ta, lòng tận tụy nhất là sự có mặt cần thiết của Lenet, nên tiếp đón ông với một cử chỉ thân mật, một nụ cười nhẹ hiện ra trên môi bà công chúa.

− Kìa, ông Lenet thân mến, ông đã nghe bà Tourville than phiền hoặc nói đúng hơn, than trách giùm chúng ta. Tất cả càng ngày càng tệ đi. Ôi! Công việc của chúng ta! Lenet thân mến, công việc của chúng ta tệ quá!

− Thưa phu nhân - Lenet nói - Tôi không muốn nhìn các sự kiện một cách bi quan như phu nhân đang nhìn. Tôi rất hy vọng vào thời gian và vào những ngày sáng sủa hơn sẽ trở lại. Phu nhân cũng biết câu tục ngữ rồi đấy: "Tất cả sẽ đến đúng lúc cho kẻ biết chờ đợi"?

− Thời gian, những ngày sáng sủa hơn, đó là triết lý thôi thưa ông Lenet, chứ không phải là chính trị. - Phu nhân trẻ kêu lên.

Lenet mỉm cười:

− Triết lý luôn cần thiết trong mọi vấn đề thưa phu nhân, và nhất là trong chính sự. Nó dạy cho chúng ta đừng kiêu căng với chiến thắng và đừng mất bình tĩnh khi bị thua.

− Ăn nhằm gì! - Bà Tourville nói - Tôi thích có được một tin tức tốt hơn là mấy câu ngụ ngôn của ông. Có phải vậy không, thưa phu nhân?

− Đúng, ta cũng mong như vậy. - Phu nhân trẻ trả lời.

− Như vậy phu nhân sẽ được hài lòng, vì sẽ nhận được ba tin trong ngày hôm nay. - Lenet trả lời, không mất vẻ bình tĩnh.

− Ba kia à?

− Vâng, thưa phu nhân. Người đưa tin thứ nhất đang trên đường từ Bordeaux về đây, người thứ hai từ Stenay và người thứ ba là ông De La Rochefoucauld gởi đến.

Cả hai vị phu nhân cùng thốt lên một tiếng kêu sung sướng. Bà Tourville cắn môi.

− Ông Lenet thân mến - Bà ta ngọt ngào nói để che giấu sự tức giận của mình và cái mỉa mai của những gì bà ta sắp nói ra, tôi cho rằng một nhà pháp luật tài ba như ông không nên dừng lại nửa vời như vậy, mà sau khi đã thông báo sẽ có ba bức công văn, thì ông cũng nên nói thêm về nội dung của chúng.

− Những hiểu biết của tôi, thưa bà, không giỏi giang như bà nghĩ đâu. - Ông ta khiêm tốn trả lời - nó chỉ giới hạn ở tư cách của một người đày tớ trung thành. Tôi chỉ báo chứ tôi không đoán.

Ngay khi đó, cứ như là Lenet có một tên quỷ trung thành phụ giúp, mọi người thấy hai kỵ sĩ đang băng qua cổng của lâu đài và phi nhanh ngựa vào. Thế là cả một đám người tò mò ùa đến để tìm hiểu tin tức.

Hai kỵ sĩ đặt chân xuống đất và một trong hai người trao cương ngựa cho người kia, có vẻ như một kẻ tùy tùng, chạy về phía các vị phu nhân cũng đang tiến đến gần.

− Claire! - Vị phu nhân trẻ kêu lên.

− Vâng, thưa phu nhân, xin nhận nơi em lòng kính trọng sâu xa.

Và quỳ gối xuống đất, chàng trai trẻ có ý nắm bàn tay của vị phu nhân để đưa lên môi hôn một cách kính cẩn.

− Lại đây, tử tước thân mến, để ta được ôm em! - Phu nhân trẻ kêu lên và đỡ nàng dậy.

Sau khi để phu nhân ôm hôn, người kỵ sĩ quay lại kính cẩn cúi chào bà công chúa.

− Nào, nói nhanh đi, Claire. - Bà này bảo.

− Phải đấy, em nói đi! - Phu nhân trẻ nói - Em có gặp Richon không?

− Thưa phu nhân, có ạ, và ông ấy đã giao cho em một tin mang về cho phu nhân.

− Tốt hay xấu?

− Em cũng không biết, nó chỉ cần hai tiếng.

− Nói đi! Ta sốt ruột lắm rồi!

Vẻ lo âu cực độ hiện rõ trên mặt của hai phu nhân.

− Bordeaux! Có! - Claire nói ra, cũng lo lắng về hiệu quả của hai tiếng này.

Nhưng nàng yên tâm ngay, bởi vì hai vị phu nhân đáp lại hai tiếng đó bằng những tiếng kêu chiến thắng khiến cho Lenet phải chạy đến.

− Ông Lenet! Ông Lenet! Lại đây. - Phu nhân trẻ kêu lên - Ông có biết Claire mang đến cho chúng ta tin tức gì không?

− Biết chứ, thưa phu nhân! - Lenet mỉm cười nói - Tôi biết rồi, bởi vậy nên tôi vội đến đây.

− Sao? Ông biết trước rồi à?

− Bordeaux - Có! Có phải vậy không?

− Ôi, ông Pierre, ông đúng thật là một gã phù thủy! - Bà công chúa già bảo.

− Nếu ông đã biết trước, ông Lenet - Phu nhân trẻ nói với giọng trách móc - tại sao biết chúng tôi lo âu như vậy ông lại không nói ra?

− Bởi vì tôi muốn dành cho nữ tử tước, phần thưởng công lao khó nhọc của cô ấy. - Lenet trả lời, vừa cúi chào Claire - Mà cũng bởi vì tôi ngại rằng từ ngoài hàng hiên, mọi người sẽ thấy cử chỉ vui mừng thái quá của hai vị phu nhân.

− Ông có lý, luôn luôn có lý, Lenet à! Thôi chúng ta đừng nói nữa!

− Có đúng là chúng ta phải mang ơn Richon về việc này không? - Bà công chúa già nói - Ông cũng hài lòng chứ Lenet? Richon đã hành động thật khéo, phải vậy không?

− Richon là một người ngoan cường và biết hành động, thưa phu nhân. - Lenet nói - Và nếu không tin tưởng thì tôi đã không giới thiệu người ấy với phu nhân.

− Chúng ta sẽ làm gì cho ông ấy bây giờ? - Phu nhân trẻ nói.

− Phải cho ông ta một chức vụ quan trọng nào đó. - Phu nhân già nói.

− Một chức vụ quan trọng!... Phu nhân quên rồi sao? - Bà De Tourville nói với một giọng chua như giấm, phu nhân quên rằng Richon không thuộc hàng quý tộc hay sao?

− Cả tôi nữa, thưa bà, tôi cũng không thuộc hàng quý tộc. - Lenet trả lời - Nhưng điều đó không ngăn cản ngài hoàng thân đặt tin tưởng nơi tôi. Quả thật là tôi rất mến phục hàng quý tộc của nước Pháp, nhưng trong vài trường hợp tôi dám nói rằng trái tim dũng cảm đáng giá hơn cả một cái huy hiệu của quý tộc.

− Mà tại sao ông ấy không thân chinh đến báo với chúng ta tin mừng đó? - Phu nhân trẻ nói.

− Ông ta ở lại Guyenne để chiêu mộ một số người. Ông ta bảo với tôi rằng đã tập họp được gần ba trăm binh lính, có điều ông ta bảo rằng, vào thời gian gấp rút, họ sẽ không được huấn luyện kỹ để tham gia chiến trận và ông ta thích được bổ nhiệm làm chỉ huy ở một nơi như Vayres hoặc đảo Saint George hơn. Ở những vị trí đó, ta đoán chắc rằng sẽ có ích cho các vị phu nhân hơn.

− Nhưng làm sao xin được điều đó? - Phu nhân trẻ nói - Chúng ta bây giờ có được triều đình coi trọng để có thể xin bổ nhiệm bất cứ ai, mà người được chúng ta xin sẽ bị họ nghi ngờ ngay.

− Thưa phu nhân! - Nữ tử tước nói - Có lẽ còn một cách mà chính Richon đã gợi ý cho em.

− Em nói thử coi.

− Ngài D'Epernon hình như... - Nàng tử tước nói tiếp và đỏ mặt - đang yêu mê mệt một cô nào đó.

− A phải, người đẹp Nanon - Phu nhân trẻ khinh miệt nói - chúng ta đã biết chuyện.

− Thì đấy, hình như ngài D'Epernon không từ chối điều gì với người phụ nữ ấy cả và người phụ nữ ấy nhận tất cả những gì mà người ta bỏ tiền ra mua. Chúng ta có thể mua một giấy ủy nhiệm cho ông Richon được không?

− Tiền đầu tư rất đúng chỗ. - Lenet nói.

− Vâng, nhưng quỹ cạn rồi, ngài cũng biết rồi đấy ngài cố vấn ạ! - Bà Tourville nói.

Lenet mỉm cười quay về phía nữ tử tước De Cambes.

− Đây chính là lúc - Ông ta nói - để bà chứng tỏ với các vị phu nhân rằng bà đã quan tâm đến mọi việc.

− Ông muốn nói gì chứ Lenet?

− Ông ấy muốn nói rằng, thưa phu nhân, em rất lấy làm sung sướng được có thể biếu phu nhân một món tiền nhỏ mọn mà khó khăn lắm mới lấy được từ những người tá điền. Lễ vật khiêm tốn, nhưng em không biết làm sao hơn. Hai mươi ngàn livres! - Nữ tử tước tiếp tục nói, mắt nhìn xuống, ngập ngừng do sự xấu hổ vì chỉ có thể biếu một món tiền nhỏ như vậy cho hai vị phu nhân thật cao thượng, chỉ thua có hoàng hậu trong vương quốc này.

− Hai mươi ngàn livres! - Hai vị phu nhân kêu lên.

− Nhưng đây là cả một gia tài vào thời loạn như chúng ta hiện tại! - Bà công chúa kêu lên.

− Claire yêu quý! - Phu nhân trẻ kêu lên - Làm sao chúng ta có thể trả được món nợ này?

− Sau này phu nhân sẽ nghĩ đến vậy.

− Món tiền ấy đâu? - Bà De Tourville hỏi.

− Trong phòng của phu nhân, Pompéc, người tùy tùng của em đã được lệnh mang vào đấy.

− Lenet, ông hãy nhớ là chúng ta nợ cô De Cambes món tiền ấy nhé.

− Việc đó đã được làm rồi - Lenet nói vừa lôi trong túi ra một cuốn sổ và chỉ cho thấy, bên dưới hàng chữ ghi ngày tháng, hàng số hai mươi ngàn livres trong một hàng cột số mà tổng số sẽ làm kinh hoảng các vị phu nhân nếu họ bỏ công cộng lại.

− Nhưng làm sao mà em qua được, em của ta? - Phu nhân trẻ tuổi nói - Bởi vì chúng ta được biết dư rằng ông Saint Aignan canh chừng con đường và cho khám xét tất cả người và vật?

− Thưa phu nhân, nhờ vào sự khôn ngoan của Pompéc, chúng em đã tránh được cái nạn đó. Chúng em đã đánh một vòng rộng, bởi vậy đã phải trừ hết một ngày rưỡi, nhưng chuyến đi được an toàn. Nếu không chúng em đã đến với phu nhân từ ngày hôm kia.

− Xin bà cứ yên tâm - Lenet nói - Chưa mất thời gian nhiều lắm đâu, việc quan trọng bây giờ là sử dụng đúng ngày hôm nay và ngày mai. Hôm nay xin các vị phu nhân nhớ cho, chúng ta chờ ba nguồn tin: nguồn tin thứ nhất đã đến, như vậy còn hai nữa.

− Mà có thể nào biết được tên của hai người đưa tin kia không, thưa ông? - Bà De Tourville hỏi, hy vọng sẽ bắt lỗi được ông Lenet, người mà bà đang tuyên chiến, một trận chiến, dù không được tuyên bố, vẫn có thật.

− Người thứ nhất, nếu lời đoán của tôi không lầm - Lenet trả lời - thì sẽ là Courville, ông này được ngài De La Rochefoucauld gởi đến.

− Ông muốn nói ông hoàng De Marsillac? - Bà De Tourville lại nói.

− Ông hoàng De Marsillac bây giờ là công tước De La Rochofoucauld thưa bà.

− Bố ông ta mất rồi à?

− Đã được tám ngày.

− Ở Verteuil.

− Con người thứ hai? - Phu nhân trẻ hỏi.

− Người thứ hai là Blanchefort, đại úy vệ binh của ngài hoàng thân. Ông ta từ Stenay, do ngài De Turenne phái đến.

− Nếu vậy - Bà De Tourville nói - tôi tin rằng, để khỏi mất thì giờ, chúng ta có thể xét lại kế hoạch thứ nhất của tôi, trong trường hợp cả Bordeaux cùng các ông De Turenne và De Marsillac cùng hợp lực với nhau.

Lenet mỉm cười như thói quen.

− Xin thứ lỗi cho tôi, thưa bà! - Ông ta lịch sự nói - Nhưng những kế hoạch do chính ngài hoàng thân vạch ra hiện giờ đang được thi hành và chắc chắn sẽ mang lại kết quả lớn.

− Các kế hoạch do ngài hoàng thân vạch ra - Bà Tourville nói với giọng chua như giấm - của ngài hoàng thân đang ở trong tháp cao của lâu đài Vincennes và không được liên lạc với ai?

− Đây là lệnh của ngài, do chính tay ngài viết mới hôm qua đây! - Lenet nói và rút từ trong túi ra - Một lá thư của hoàng thân Condé mà tôi vừa nhận được sáng nay. Chúng tôi vẫn liên lạc với nhau.

Tờ giấy gần như bị giật khỏi tay của ông cố vấn bởi hai bà công chúa, họ đọc ngấu nghiến, chảy nước mắt vì vui sướng.

− Nhưng mà, hình như cái túi của ông Lenet chứa đựng cả vương quốc Pháp này sao ấy? - Bà công chúa mỉm cười nói.

− Chưa đâu, thưa phu nhân, chưa đâu - Ông cố vấn trả lời - nhưng nếu có Trời giúp, tôi sẽ làm cho túi tôi đủ rộng để đựng được tất cả. Bây giờ... - Ông ta nói tiếp và chỉ nữ tử tước - bây giờ, bà đây cần được nghỉ ngơi, bởi vì đường dài...

Vị tử tước hiểu ý định của Lenet muốn được ở lại riêng với hai vị phu nhân, và sau một nụ cười của bà công chúa xác nhận ý kiến đó, cô cúi chào và lui ra.

Bà De Tourville ở lại và hy vọng sẽ được biết nhiều hơn về những tin tức bí mật; nhưng sau một cử chỉ ra dấu khó nhận biết của bà công chúa đối với con dâu, cả hai với một cái cúi chào thật lịch sự báo với bà De Tourville rằng buổi hội kiến về chính sự mà được mời tham dự đã chấm dứt. Người đàn bà đầu óc đầy lý thuyết hoàn toàn hiểu, cúi chào lại một cách trịnh trọng và nghiêm trang hơn rồi rút lui, kêu trời làm chứng cho thói bạc bẽo của các vị vương hầu.

Hai vị phu nhân quay về phòng làm việc và Lenet đi theo họ.

− Bây giờ - Lenet nói sau khi đã đóng kín cửa lại - xin các vị vui lòng tiếp Courville, ông ta đã đến và đã thay y phục, vì không dám đến trình diện trong bộ y phục đi đường.

− Ông ta mang tin gì đến?

− Rằng ngài De La Rochefoucauld sẽ đến đây chiều nay hoặc ngày mai, cùng với năm trăm người.

− Năm trăm người! - Phu nhân trẻ kêu lên - Cả một đội quân!

− Sẽ khiến cho chuyến ra đi của chúng ta trở nên khó khăn. Tôi cho rằng năm hoặc sáu người theo hầu thì hay hơn là cả một đoàn như vậy, chúng ta sẽ dễ dàng tránh được ông Saint Aignan hơn. Bây giờ thì khó mà đến được vùng Midi mà không bị làm khó dễ.

− Nếu họ làm khó dễ chúng ta thì càng tốt chứ sao! - Vị phu nhân trẻ kêu lên - bởi vì nếu họ làm khó dễ chúng ta, chúng ta sẽ chiến đấu và sẽ thắng, tinh thần của ngài Condé sẽ cùng ở với chúng ta.

Lenet nhìn bà công chúa già như để hỏi ý kiến, nhưng Charlotte De Montmorency, lớn lên trong thời nội chiến của vua Louis XIII, và đã từng được thấy bao nhiêu cái đầu cao ngạo phải cúi xuống hoặc lên đoạn đầu đài chỉ bởi vì luôn luôn đứng thẳng, buồn bã đưa một bàn tay lên vầng trán u ám những kỷ niệm nặng nề.

− Phải! - Bà nói - Chúng ta buộc phải như vậy thôi. Trốn tránh, hoặc chiến đấu: một hành động khủng khiếp. Trước kia chúng ta sống yên ổn, với một chút danh vọng mà Thượng đế đã ban cho chúng ta; chúng ta chẳng đòi hỏi gì hơn là được ở vào giai cấp mà chúng ta sinh ra, và thế mà may rủi của thời thế đã khiến chúng ta phải chiến đấu chống lại chủ nhân của chúng ta...

− Thưa mẹ! - Vị phu nhân trẻ hung hăng nói - Con không cho rằng cảnh khó khăn mà chúng ta bị dồn vào là đáng buồn như mẹ nghĩ. Chồng và anh con đang phải chịu một cảnh giam cầm nhục nhã; người chồng và người anh đó đều là con trai mẹ; ngoài ra con dâu mẹ còn bị ngược đãi. Những điều này sẽ bào chữa cho mọi dự định mà chúng ta toan tính.

− Phải! - Bà phu nhân già nói với một giọng buồn bã, nhẫn nhịn - Phải ta kiên nhẫn chịu đựng tất cả mọi điều đó hơn là con, nhưng hình như ta cho rằng số phận của chúng ta là bị ngược đãi và giam cầm. Khi ta vừa về làm vợ của bố chồng con thì ta phải rời nước Pháp, bị đeo đuổi bởi tình yêu của vua Henri IV. Chúng ta vừa trở về thì phải vào Vincennes, bởi lòng thù hận của hồng y De Riechelieu. Con trai ta, hiện giờ ở trong tù đã sinh ra ở trong tù và sau ba mươi hai năm đã nhìn thấy căn phòng nơi mình sinh ra. Than ôi! Bố chồng con đã nói đúng trong những lời tiên tri của mình: Khi ông được báo tin thắng trận tại Rocroy, khi ông được dẫn vào gian phòng trang hoàng những lá cờ lấy được của Tây Ban Nha, ông đã nói với mẹ: "Có Thượng đế biết được niềm vui mà chiến thắng của con trai tôi mang lại cho tôi nhưng phu nhân hãy nhớ, rằng vinh quang của nhà ta càng cao bao nhiêu, thì chúng ta càng gặp nhiều tai họa bấy nhiêu. Tôi đã muốn huy hiệu nhà mình mang hình một con ó, với hàng chữ: Fama Nocet (Chú thích: Tiếng La Tinh hư danh - ý nói rằng tiếng tăm đó chỉ mang đến điều tác hại). Chúng ta đã gây nhiều tiếng vang quá con ạ, và đó là điều mang họa đến cho chúng ta. Ông có đồng ý với tôi không Lenet?

− Thưa phu nhân - Lenet lại nói phiền muộn vì những kỷ niệm mà bà công chúa vừa gợi lại - Phu nhân nói đúng, bây giờ thì chúng ta đã tiến xa để có thể lùi lại; hơn thế nữa trong những tình huống tương tự của chúng ta, vấn đề là phải có một quyết định nhanh gọn: Chúng ta không được che giấu tình thế của chúng ta. Chúng ta chỉ tự do qua bề ngoài, hoàng hậu luôn luôn nhìn ngó đến chúng ta, và ông Saint D'Aignan cản đường chúng ta. Đấy! Vấn đề bây giờ là phải thoát khỏi Chantilly mặc cho sự giám sát của hoàng hậu và cảnh vây hãm của lão Saint D'Aignan.

− Chúng ta hãy ra khỏi Chantilly, nhưng phải ngẩng cao đầu! - Phu nhân trẻ kêu lên.

− Ta cũng đồng ý với ý kiến đó! - Vị công chúa già nói - Nhà Condé không phải như mấy tên Tây Ban Nha và không phản bội bao giờ. Cũng không phải như những tên người Ý nên không bao giờ mưu mô xảo quyệt... Những gì nhà ta làm là giữa thanh thiên bạch nhật và luôn luôn ngẩng cao đầu.

− Thưa phu nhân - Lenet nói giọng hoàn toàn tin tưởng - Có Thượng đế làm chứng cho tôi rằng tôi sẽ là người đầu tiên thực hiện mọi mệnh lệnh của phu nhân; nhưng để ra khỏi Chantilly theo ý muốn của phu nhân, cần phải chiến đấu... Có lẽ các vị phu nhân không muốn làm nữ giới trong ngày chiến đấu, sau khi đã tỏ ra mình không thua kém gì nam giới trong việc tham mưu... Các vị sẽ đi đầu trận chiến... Nhưng các vị quên rằng, bên cạnh mạng sống quý báu của các vị bắt đầu vừa chớm một mạng sống quý báu không thua kém: Đó là cậu quận công D'Enghien, con trai và là cháu nội của các vị... Có thể nào các vị sẽ liều cả hiện tại và tương lai của nhà Condé vào cùng một nấm mồ?... Chẳng lẽ các vị lại không biết rằng người cha sẽ bị Mazarin coi như con tin và sẽ bị đem ra xử trảm trước những âm mưu dùng vũ lực của người con? Có lẽ nào các vị đã quên những hầm tối của lâu đài Vicennes?... Không đâu, thưa các phu nhân... - Lenet chắp hai tay lại nói tiếp - Không được đâu, xin các vị hãy nghe theo ý kiến của người đầy tớ già này: Các vị sẽ ra khỏi Chantilly một cách phù hợp với tư cách của những người phụ nữ bị sát hại... Xin hãy nhớ rằng vũ khí chắc chắn nhất của quý vị là sự yếu đuối... Một người con bị mất cha, một người vợ mất chồng, một người mẹ mất con, cố tìm mọi cách để trốn thoát khỏi cái bẫy mà họ bị giữ lại... Muốn hành động và ăn nói một cách cao ngạo, xin các vị hãy chờ đến lúc không còn là vật bảo chứng cho kẻ mạnh mẽ... Kế hoạch của chúng ta đã được bàn với Courville... Chúng ta chắc chắn sẽ có được một đội quân hộ tống tốt, và sẽ không bị làm khó dễ ở dọc đường... Bởi vì hiện nay, có cả hai mươi phe phái khác nhau đang tham chiến và khó mà phân biệt được ai là bạn ai là thù... Xin hãy nghe theo tôi. Tất cả đều đã sẵn sàng.

− Lén lút ra đi như những tên tội phạm vậy! - Vị phu nhân trẻ kêu lên - Ôi! Ngài hoàng thân sẽ nói sao đây khi biết được rằng mẹ, vợ và con mình sẽ phải chịu một nỗi nhục nhã như thế này?

− Tôi không biết ngài sẽ nói như thế nào; nhưng nếu các vị thành công, ngài sẽ phải chịu ơn các vị vì sự tự do của ngài, và nhất là địa vị, như các vị sẽ bị mất trong một trận chiến.

Bà công chúa già suy nghĩ một hồi với một nét buồn trên mặt.

− Ông Lenet thân mến! - Bà nói - Ông hãy cố gắng thuyết phục con dâu ta, bởi vì ta, ta sẽ ở Lại đây. Ta đã chiến đấu cho đến bây giờ, nhưng ta đã phải đầu hàng, nỗi đau khổ đã từng gặm nhấm ta mà cố hết sức giấu diếm để khỏi làm nản lòng những kẻ chung quanh ta, sẽ giữ ta lại trên giường bệnh, và có lẽ cũng là nơi ta trút hơi thở cuối cùng nhưng như ông đã nói: Trước hết, cần phải cứu gia sản của nhà Condé. Con dâu và cháu nội ta sẽ rời Chantilly và ta hy vọng rằng họ sẽ có đủ khôn ngoan để nghe theo lời khuyên của ông, ta còn nói hơn thế nữa, lệnh của ông. Hãy ra lệnh đi Lenet, mọi người sẽ tuân theo.

− Phu nhân xanh quá! - Lenet kêu lên và đỡ bà công chúa.

− Phải! - Bà nói mỗi lúc mỗi yếu thêm - Phải, nhưng tin mừng của hôm nay đã làm cho ta đau đớn hơn cả những nỗi lo của các ngày vừa qua. Ta cảm thấy cơn sốt đang dày vò ta, nhưng đừng để lộ ra điều đó trong tình trạng hiện thời có thể làm hại đến chúng ta.

− Thưa phu nhân - Lenet nói nhỏ - việc phu nhân khó ở sẽ có lợi cho chúng ta nếu như phu nhân không cảm thấy đau đớn quá. Phu nhân hãy nằm nghỉ, hãy báo tin về căn bệnh này. Còn phu nhân - Ông ta nói tiếp và quay về phía vị phu nhân trẻ - xin phu nhân hãy cho gọi ông y sĩ Bourdelot, và vì chúng ta sẽ cần đến ngựa, hãy thông báo đi khắp nơi rằng phu nhân sẽ tổ chức một cuộc săn hươu trong khuôn viên, như vậy sẽ không ai ngạc nhiên khi thấy người ngựa và khí giới đang được chuẩn bị.

− Xin ông hãy tự ra lệnh Lenet à! Nhưng tại sao một người sáng suốt như ông lại không nghĩ rằng mọi người sẽ thắc mắc về cuộc đi săn lạ lùng này trong khi mẹ tôi đang ngã bệnh?

− Bởi vậy, mọi chuyện đều được tính trước thưa phu nhân. Có phải rằng ngày kia cậu công tước D'Enghien sẽ được bảy tuổi và sẽ rời khỏi tay các nhủ mẫu cùng mẹ mình?

− Phải.

− Vậy chúng ta hãy nói rằng buổi đi săn này được tổ chức để mừng dịp hoàng tử trẻ lần đầu tiên dự một cuộc đi săn, vị phu nhân lớn nhấn mạnh để bịnh tình của mình không mang điềm xấu đến cho tính cách quan trọng của buổi lễ đó và phu nhân đã nghe theo lời dạy của ngài.

− Ý kiến rất tuyệt! - Vị phu nhân già kêu lên với một nụ cười sung sướng - Phải, lý do này rất tốt, và Lenet à, phải nói rằng ông thật xứng đáng là một người cố vấn tài ba.

− Nhưng nếu theo cuộc đi săn, quận công D'Enghien phải ngồi xe thì sao? - Phu nhân trẻ hỏi.

− Không, thưa phu nhân, sẽ đi ngựa. Xin trái tim người mẹ đừng sợ gì cả. Tôi đã nghĩ ra một cái yên nhỏ mà Vialas, tên lính hầu của cậu sẽ đặt phía trước yên của hắn, như vậy mọi người sẽ nhìn thấy quận công D'Enghien và tối đến chúng ta sẽ được an toàn ra đi, bởi vì nếu đi xe, cậu sẽ bị cản lại một cách dễ dàng.

− Như vậy ông cho rằng nên ra đi à?

− Tối ngày kia, thưa phu nhân, nếu phu nhân không có lý do nào khác để hoãn lại chuyến đi.

− Ồ, không, trái lại chúng ta hãy rời khỏi nhà tù này càng sớm càng tốt.

− Một khi rời khỏi Chantilly rồi, ông sẽ làm gì? - Bà công chúa hỏi.

− Chúng tôi sẽ vượt qua khỏi đội quân của ngài Saint D'Aignan và sẽ tìm cách bịt mắt ông ta lại. Chúng tôi sẽ về cùng với ngài De La Rochefoucauld và sẽ cùng về Bordeaux nơi mọi người đang chờ chúng ta. Một khi về đến thủ đô của Midi rồi, chúng tôi sẽ thương lượng hoặc chiến đấu tùy theo ý các vị, dẫu sao, thưa phu nhân, tôi cũng xin được phép nhắc lại với các vị rằng ngay cả ở Bordeaux, chúng ta cũng sẽ không có được may mắn cầm cự lâu dài nếu như ở chung quanh không có những nơi khác lôi kéo sự chú ý của đội quân của đức vua. Có hai nơi thuộc vào hàng quan trọng nhất: Vayres cai quản cả sông Dordogne và giúp cho các vật thực đến được thành phố, và đảo Saint Georges mà người dân Bordeaux xem như chìa khóa của thành phố họ. Nhưng chúng ta sẽ lo đến điều đó sau này, tạm thời chúng ta sẽ chỉ nghĩ đến việc ra khỏi đây.

− Theo tôi, thì chẳng có gì là dễ hơn. - Vị phu nhân trẻ nói - Dù cho ông có nói sao đi nữa, Lenet, chỉ có chúng ta là chủ ở đây.

− Xin phu nhân đừng trông cậy vào điều gì cả trước khi vào đến Bordeaux; chẳng có điều gì là dễ dàng trước đầu óc quỷ quyệt của ngài Mazarin, và nếu tôi phải chờ đợi cho đến khi chỉ còn lại mấy người chung quanh ta mới đưa ra các kế hoạch của tôi, là để cho lương tâm tôi được yên ổn. Tôi xin thề là như vậy, bởi vì tôi rất e ngại cho những dự định mà chỉ có đầu óc tôi mới nghĩ ra và chỉ có các vị là những người duy nhất được nghe. Ngài Mazarin không cần biết các tin tức lão ta đoán ra.

− Nhưng tôi thách ông ta làm hỏng kế hoạch lần này! - Vị phu nhân trẻ nói - Xin hãy giúp mẹ tôi trở về phòng bà, ngay hôm nay tôi sẽ loan tin về cuộc đi săn sắp tới của chúng ta vào ngày kia. Lenet à, ông hãy lo việc mời khách nhé!

− Xin phu nhân hãy để tôi lo.

Vị phu nhân già trở về phòng và lên giường nằm nghỉ. Bourdelot, y sĩ của gia đình Condé và là thày dậy của quận công D'Enghien, được mời đến; tin tức về tình trạng mệt yếu của bà phu nhân lan ra khắp Chantilly và trong vòng nửa tiếng, các bụi cây, các vườn hoa đều vắng người, các vị khách vội vã tuôn đến tiền phòng của người bệnh.

Lenet bỏ cả ngày hôm ấy và cả tối nữa để viết hơn năm mươi lá thư mời gởi đi khắp nơi nhà đám gia nhân đông đảo của gia đình hoàng gia.

[Violet]

Phần I - Chương 13

...


Ngày hôm sau nữa. được chỉ định thi hành những kế hoạch của Lenet. là một trong những ngày u ám nhất của mùa xuân. mùa vẫn được xem là đẹp nhất trong năm. nhưng thật ra thường là rất xấu. nhất là Ở nước Pháp.

Mưa bụi bay lất phất trên những luống hoa của lâu đài Chantilly. Trong những khoảng sân rộng. năm mươi con ngựa yên cương sẵn. được cột chung quanh những thân cột. đang chờ đợi.

nóng nảy gõ vó xuống nền đất. một đàn chó chia thành từng nhóm mười hai con. cũng đang chờ đợi hết thở phì phò lại ngáp dài.

Ðây đó lang thang mấy tên tùy tùng vận đồng phục. tay chắp sau lưng. còi săn cột ngang hông.

Vài viên sĩ quan vốn đã quen cảnh thời tiến cay nghiệt qua các trận chiến Rocroy và Len. chẳng quan tâm gì đến trời mưa và giết thời gian qua câu chuyện giữa từng nhóm nhỏ trên hàng hiên và nơi những cầu thang lộ thiên.

Mọi người đều được thông báo cho biết hôm nay là một ngày lễ hội và đều mang một vẻ mặt long trọng để được xem ngài quận công D'enghien nhỏ tuổi mặc chiếc áo chẽn đầu tiến trong đời và lần đầu tiến đuổi bắt một con hươu. Một viên sĩ quan theo hầu ngài hoàng thân. mọi quan khách của dòng họ danh tiếng ấy. được Lenet gởi thiệp mời. đều xem việc đáp ứng lời mời ấy như một bổn phận. Hơn nữa. họ lo âu về tình trạng sức khỏe của bà công chúa già đều tan biết khi viên y sĩ Bourdelot thông báo rằng bà đã được trích máu và đã được uống thuốc bổ. thuốc công hiệu nhất của thời bấy giờ.

đến mười giờ. tất cả các quan khách đều đã tề tựu đông đủ. Phần lớn bọn họ đang vây quanh chiêm ngưỡng một con ngựa trắng tuyệt đẹp đang khoe một cái yên nhỏ bằng nhung dành riêng cho cậu quận công D'enghien. với cái yên chính phía sau dành cho Vialas. tên tùy tùng của cậu.

Thế nhưng vẫn chưa ai nói đến chuyện đi săn. mọi người dường như hãy còn chờ đợi một số khách nào khác.

Khoảng mười giờ ba mươi. ba nhà quý tộc tiến vào tòa lâu đài. theo sau là sáu tên hầu vũ trang đến tận răng. mang theo những chiếc vai to tướng. cứ như là bọn họ sắp đi du lịch vòng quanh Châu âu. thấy trong sân có những cây cột sẵn. họ toan đến cột ngựa Ở đấy.

Bỗng chốc một người vận y phục xanh lơ. mang dải lưng bạc. tay cầm kích. tiến đến gần ba người khách. Qua y phục ướt đẫm và những đôi ủng đầy bùn của họ. cứng có thể nhận ra là họ vừa từ xa đến.

− Thưa các ngài. các ngài từ đâu đến đây? - Người vận y phục xanh hỏi.

− Từ miền Bắc đến. - Một trong ba kỵ sĩ trả lời.

− Và các ngài định đi đâu?

− Ði dự đám tang.

− Bằng chứng?

− Hãy nhìn các băng tang đây.

Thật vậy ba người đó đều đo một dải khăn tang nơi chuôi gươm.

− Xin các ngài thứ lỗi! - Viên cận vệ nói - Lâu đài thuộc quyền sử dụng của các ngài. phòng ăn đã được dọn sẵn. lò đã được đốt lên trong phòng khách. lính hầu đang đợi lệnh các ngài. còn gia nhân của các ngài. họ sẽ được tiếp đón Ở nhà sau.

Các nhà quý tộc từ nông thôn lên. mệt mỏi đói khát và tò mò cúi chào. bước xuống ngựa. ném dây cương cho kẻ hầu và hỏi đường đến phòng ăn.

Ba người khách vừa ngồi vào bàn thì sáu kỵ sĩ khác. theo sau cũng là sáu người hầu có võ trang và đồ đoàn chẳng khác gì mấy người trước. cũng vừa đến và cũng toan cột ngựa vào cột. Nhưng người cận vệ đã được nghiêm lệnh từ trước nên đến gần họ và lại cũng hỏi như với mấy người - Các ngài từ đâu tới?

− Từ vùng Picardie. Chúng tôi đến đây là sĩ quan Ở Turenne.

− Các ngài đi đâu?- Ði dự đám tang.

− Bằng chứng?

− Khăn tang đây.

Và cũng như những người trước. họ chìa cho xem dải khăn tang cột nơi chuôi gươm.

Lại cũng vẫn những cử chỉ lịch sự như với những người kia. khách được dẫn vào phòng ăn.

còn ngựa thì vào chuồng.

Sau họ có thêm bốn người nữa. cửng vẫn cảnh đó diễn ra.

Từ mười đến mười hai giờ trưa. từng nhóm hai người hoặc bốn người hoặc năm người. một mình hoặc đi thành từng nhóm. sang trọng hoặc nghèo nàn. nhưng đều có ngựa tốt. võ trang đầy đủ y phục chỉnh tề. Lần lượt đến trình diện một trăm người kỵ sĩ. được người cầm kích hỏi cùng một câu trả lời và cùng trả lời là đi dự đám tang rồi chìa băng tang của họ ra.

Khi tất cả đều đã dùng bữa và làm quen với nhau. trong khi các người hầu đang giải lao Ở nhà sau và ngựa được nghỉ ngơi. thì Lenet bước vào gian phòng nơi họ đang hội họp và bảo với họ:

− Thưa các ngài. phu nhân quận chúa xin gởi lời cảm ơn các ngài đã cho phu nhân vinh dự được tiếp đón các ngài trước khi đến dự đám tang thân phụ ngài De La Rochefoucauld... Xin hãy xem ngôi nhà này như của các ngài và xin các ngài vui lòng tham dự một buổi đi săn được tổ chức vào chiều nay do quận công D'enghien chỉ huy nhân ngày mặc áo chẽn đầu tiến của ngài ấy.

Những tiếng xì xầm tán thưởng và cảm tạ nổi lên sau phần đầu bài diễn văn của Lenet.

− Sau buổi săn - ông ta nói tiếp - phu nhân quận chúa sẽ mời các ngài dùng bữa với người. phu nhân muốn tự mình cảm tạ các ngài. sau đó các ngài sẽ tùy tiện tiếp tục con đường của mình.

Vài người trong số những người kia tỏ ra đặc biệt chăm chú nghe chương trình trong ngày. có vẻ có đôi chút ngăn cản tự do của họ. nhưng hình như đã được ngài De La Rochefoucauld báo trước nên không ai có lời phản đối. Kẻ thì đi coi sóc ngựa của mình. kẻ đi thay y phục để có thể trình diện trước bà quận chúa trong bộ vó tươm tất. còn những người khác thì không rời bàn. bàn tán với nhau về vấn đề thời sự .

Một đám đông đang đi dạo dưới hàng bao lơn. nơi quận công D'enghien sẽ xuất hiện. Bên cạnh các nhủ mẫu và các chị người hầu. ông hoàng trẻ tuổi chưa biết vai trò quan trọng của mình.

Thế nhưng. đã mang trong mình đầy đủ tánh cách kiêu hãnh vương gia. cậu đang ngắm nghía với ánh mắt nôn nóng bộ y phục sang trọng đầu tiến cậu sẽ được mặc. đấy là một chiếc áo bằng nhung đen có thêu chỉ bạc. mang một vẻ tang tóc u tối. mẹ cậu muốn được xem như một bà góa và đã dự định xen vào bài diễn văn những tiếng: một cậu bé côi cút đáng thương.

Nhưng cậu hoàng thân nhỏ tuổi không phải là người đang thèm thuồng nhìn bộ y phục rực rỡ kia. cách cậu hai bước. một đứa bé khác. lớn hơn cậu độ vài tháng thôi. có đôi má hồng và mái tóc vàng. đang trốmắt nhìn cảnh sang trọng bao quanh người bạn may mắn của mình. đã nhiều lần.

không kềm chế được tánh tò mò. cậu mon men đến gần chiếc ghế nơi đặt bộ y phục và len lén sờ lên những đường chỉ thêu. Nhưng. có một lần cậu quận công D'enghien kịp nhìn thấy và la lên:

− Này. Pierrot. hãy coi chừng! Mày làm hỏng áo tao bây giờ. nhung thêu đấy. mày biết không?. . . Tao cấm mày sờ đến áo tao đấy.

Pierrot giấu tay sau lưng. hai tay đong đưa. giận dỗi.

− Louis. con không nên bực tức. - Phu nhân nói với con trai - Nếu Pierrot còn sờ đến .chúng ta sẽ cho nó ăn roi.

Pierrot đổi nét mặt giận dữ sang hăm dọa:

− Ðức ông là hoàng thân. nhưng tôi là người làm vườn... Nếu đức ông cấm tôi sờ đến áo của ông thì tôi. tôi sẽ không cho đức ông chơi với đàn gà tre của tôi... à! Nhưng mà... đức ông cũng biết đó . . . tôi mạnh hơn đức ôn g . . .

Vừa nói xong những lời thiếu thận trọng ấy thì mẹ cậu. nhủ mẫu của ông hoàng nhỏ. nắm lấy tay thằng bé ngang ngạnh và nói với nó:

− Pierrot. con phải nhớ đức ông là chủ nhân của chúng ta. chủ nhân của tất cả mọi thứ trong lâu đài và chung quanh lâu đài. do đó. gà của con là của đức ông.

− ủa! - Pierrot nói - Con tưởng đức ông là em của con.

− Anh em cùng nhủ mẫu thôi.

− Nếu vậy thì phải chia ra. nếu gà của con là của đức ông. thì áo của đức ông là của con.

Bà nhủ mẫu toan trả lời về sự khác biệt giữa hai đứa. thì cậu hoàng thân nhỏ tuổi. vì muốn Pierrot được thấy vinh quang toàn diện của mình. cướp lấy lời bà:

− Ðừng sợ Pierrot. tao không giận mày đâu. lát nữa mày sẽ thấy tao ngồi trên con ngựa trắng của tao ! . . . Tao sẽ đi săn rồi tao sẽ giết con hươu !

− à! Ðúng rồi! - Cậu Pierrot xấc xược trả lời - CÓ lẽ đức ông ngồi được lâu trên lưng ngựa đấy. . .

Hôm kia đức ông đã leo lên con lừa của tôi và đã bị nó hất xuống.

− ừ phải. . . nhưng hôm nay - Cậu hoàng thân nhỏ lại nói. cố gắng lấy tất cả vẻ uy nghi của mình - hôm nay tao sẽ thay mặt ba tao nên tao sẽ không té. . . Hơn nữa. Vialas sẽ giữ tao.

− Thôi! Thôi! - Bà quận chúa cắt ngang cuộc tranh cãi - Hãy mau mặc áo vào cho cậu đi! Ðã một iờ trưa rồi. khách của chúng ta đang sốt ruột đấy. ông Lenet hãy ra hiệu khởi hành đi.

[Violet]

Phần I - Chương 14

...


Ngay khi đó. tiếng tù và nổi lên. vọng đến tận các phòng trong lâu đài. Thế là mọi người chạy đến ngựa của mình. các nhà quý tộc xệp thành hàng. và quận công D'enghien ra giữa các bà tùy tùng và người hầu. theo sau là bà mẹ ăn mặc rực rỡ trên lưng con ngựa đen tuyền. bên cạnh bà là nữ tử tước De Cambes. xinh đẹp trong bộ y phục nữ đang khéo léo điều khiển con ngựa của mình.

Ðoàn người được đón tiếp bằng những tiếng tung hô vang trời. trát Cả đều nghiêng mình đến trước. nhỏm người trên ngựa để nhìn rõ bà quận chúa với con trai. vì họ chưa bao giờ đến chốn triều đình và được xem những nghi thức trang trọng như vậy. Cậu bé chào với một nụ cười tươi tắn. Bà quận chúa thì với một vẻ uy quyền dịu dàng. đấy là vợ và con của người đã từng được chính kẻ thù của mình khen ngợi. viên chỉ huy tài ba nhất Châu âu.

Sau vài lời nói nhỏ vào tai của Lenet. bà quận chúa ra lệnh lên đường. Sau lưng họ. cổng đóng lại và dường như sự thận trọng này cũng chưa đủ trước sự e ngại có kẻ phản tặc sẽ lẻn vào. lính được cắt gác đằng sau các cánh cổng và được lệnh chỉ mở cho những kẻ trả lời được ba câu hỏi ám hiệu.

Trong khi đó. Ở đầu kia của khuôn viên. đối diện với bức tường bao quanh lâu đài. có sáu người kỵ sĩ đang lắng nghe tiếng kèn săn và dường như đang bàn cãi với nhau.

Qua y phục mới toanh. dây cương bóng loáng. áo choàng lịch sự và những vũ khí sang trọng của họ. phải khá ngạc nhiên vì cảnh đơn độc của các nhà quý tộc trong khi tất cả giới thượng lưu của vùng lân cận đều đang tề tựu trong lâu đài Chantilly.

− Chà! - Viên chỉ huy nói sau khi suy nghĩ giây lát. trong khi mấy người kia hoang mang nhìn ' nhau - Người ta vào khuôn viên bằng cách nào nhỉ. bằng cửa hay bằng cổng sắt? Chúng ta hãy đến trình diện và vào thôi. Ai lại dám đuổi những người kỵ sĩ ăn vận như chúng ta đây?

− Cauvignac. tôi xin nhắc lại với anh - một trong năm người kia trả lời - Tôi xin nhắc lại với anh rằng những người kia biết được mật khấu. chúng ta thì không.

− Cậu nghĩ vậy à Ferguzon?

− Không phải nghĩ mà tôi tin chắc là như vậy. Thế anh tưởng mấy người đó đi săn là chỉ để đi săn thôi sao? Chà! Chà! HỌ đang âm mưu đấy. rõ ràng là như vậy.

− Ferguzon nói có lý! - Một người thứ ba nói - HỌ đang âm mưu và chúng ta sẽ không vào - Thế nhưng. chẳng mấy khi được dịp đi săn hươu.

− Nhất là khi chúng ta đã chán săn người rồi. phải không Barrabas? - Cauvignac nói tiếp

− ấy!

Không thể nào bỏ qua được cuộc săn này. Chúng ta có đủ những thứ cần thiên để tham dự vào cuộc vui này. chúng ta mới toanh từ đầu đến chân. Nếu ngài quận công cần có lính thì tìm đâu ra những người đẹp đẽ hơn chứ? Kẻ xấu xí nhất trong chúng ta cũng không thua kém gì một viên đại - Còn anh. Cauvignac. nếu cần thì anh đóng vai công hầu cũng được.

Ferguzon không nói gì cả. y đang suy nghĩ.

− Rủi thay - Cauvignac cười tiếp - hôm nay Ferguzon chẳng ham muốn săn bắn gì cả.

− Chà! - Ferguzon nói - CÓ phải là tôi không thích đâu. săn bắn là một thứ vui quý phái rất hợp với tôi Tôi chỉ muộn nói là chúng ta bị cảm cửa rơi.

− Kia! - Cauvignac quay lại - Kèn lại nổi lên. thấy con mồi rồi.

− Nhưng mà. . . - Ferguzon nói - điều đó không có nghĩa là chúng ta không đi săn.

− Này đầu lừa. cậu bảo chúng ta sẽ săn bằng cách nào đây trong khi chúng ta không vào được?

− Tôi không nói là chúng ta không thể vào được. - Ferguzon đáp.

− Bằng cách nào kia chứ. khi mà không thể vào được? -Cauvignac nói.

− Tại sao chúng ta lại không làm một lỗi nơi bức tường này để chui qua nhỉ? Ðâu có ai Ở đây bắt chúng ta sửa chữa đâu?

− Hoan hô Ferguzon! - Cauvignac kêu lên - Ferguzon trong chúng ta. cậu là người có nhiều mưu chước nhất! Và khi nào ta đã lật đổ được ngai vàng nước Pháp để thay ngài hoàng thân vào.

ta sẽ cho cậu thế vào chức của ngài Mazarino Mazarini. Nào các bạn bắt tay vào việc thôi!

Nói xong. Cauvignac nhảy xuống ngựa và cùng với đám thủ hạ bắt đầu phá vỡ những tảng đá đã lung lay của bức tường. Trong nháy mắt. họ đã làm được một lỗ hổng rộng độ ba bốn bộ. Thế là họ cũng leo lên lưng ngựa và theo sau Cauvignac tiến vào bên trong.

− Bây giờ - Cauvignac nói với đồng bọn vừa tiến về phía vang lên tiếng kèn - bây giờ thì tỏ ra lịch thiệp nhé. rồi tôi sẽ mời quý vị cùng dùng bữa với ngài quận công D'enghien.

[Violet]

Phần I - Chương 14

...


Ngay khi đó. tiếng tù và nổi lên. vọng đến tận các phòng trong lâu đài. Thế là mọi người chạy đến ngựa của mình. các nhà quý tộc xệp thành hàng. và quận công D'enghien ra giữa các bà tùy tùng và người hầu. theo sau là bà mẹ ăn mặc rực rỡ trên lưng con ngựa đen tuyền. bên cạnh bà là nữ tử tước De Cambes. xinh đẹp trong bộ y phục nữ đang khéo léo điều khiển con ngựa của mình.

Ðoàn người được đón tiếp bằng những tiếng tung hô vang trời. trát Cả đều nghiêng mình đến trước. nhỏm người trên ngựa để nhìn rõ bà quận chúa với con trai. vì họ chưa bao giờ đến chốn triều đình và được xem những nghi thức trang trọng như vậy. Cậu bé chào với một nụ cười tươi tắn. Bà quận chúa thì với một vẻ uy quyền dịu dàng. đấy là vợ và con của người đã từng được chính kẻ thù của mình khen ngợi. viên chỉ huy tài ba nhất Châu âu.

Sau vài lời nói nhỏ vào tai của Lenet. bà quận chúa ra lệnh lên đường. Sau lưng họ. cổng đóng lại và dường như sự thận trọng này cũng chưa đủ trước sự e ngại có kẻ phản tặc sẽ lẻn vào. lính được cắt gác đằng sau các cánh cổng và được lệnh chỉ mở cho những kẻ trả lời được ba câu hỏi ám hiệu.

Trong khi đó. Ở đầu kia của khuôn viên. đối diện với bức tường bao quanh lâu đài. có sáu người kỵ sĩ đang lắng nghe tiếng kèn săn và dường như đang bàn cãi với nhau.

Qua y phục mới toanh. dây cương bóng loáng. áo choàng lịch sự và những vũ khí sang trọng của họ. phải khá ngạc nhiên vì cảnh đơn độc của các nhà quý tộc trong khi tất cả giới thượng lưu của vùng lân cận đều đang tề tựu trong lâu đài Chantilly.

− Chà! - Viên chỉ huy nói sau khi suy nghĩ giây lát. trong khi mấy người kia hoang mang nhìn ' nhau - Người ta vào khuôn viên bằng cách nào nhỉ. bằng cửa hay bằng cổng sắt? Chúng ta hãy đến trình diện và vào thôi. Ai lại dám đuổi những người kỵ sĩ ăn vận như chúng ta đây?

− Cauvignac. tôi xin nhắc lại với anh - một trong năm người kia trả lời - Tôi xin nhắc lại với anh rằng những người kia biết được mật khấu. chúng ta thì không.

− Cậu nghĩ vậy à Ferguzon?

− Không phải nghĩ mà tôi tin chắc là như vậy. Thế anh tưởng mấy người đó đi săn là chỉ để đi săn thôi sao? Chà! Chà! HỌ đang âm mưu đấy. rõ ràng là như vậy.

− Ferguzon nói có lý! - Một người thứ ba nói - HỌ đang âm mưu và chúng ta sẽ không vào - Thế nhưng. chẳng mấy khi được dịp đi săn hươu.

− Nhất là khi chúng ta đã chán săn người rồi. phải không Barrabas? - Cauvignac nói tiếp

− ấy!

Không thể nào bỏ qua được cuộc săn này. Chúng ta có đủ những thứ cần thiên để tham dự vào cuộc vui này. chúng ta mới toanh từ đầu đến chân. Nếu ngài quận công cần có lính thì tìm đâu ra những người đẹp đẽ hơn chứ? Kẻ xấu xí nhất trong chúng ta cũng không thua kém gì một viên đại - Còn anh. Cauvignac. nếu cần thì anh đóng vai công hầu cũng được.

Ferguzon không nói gì cả. y đang suy nghĩ.

− Rủi thay - Cauvignac cười tiếp - hôm nay Ferguzon chẳng ham muốn săn bắn gì cả.

− Chà! - Ferguzon nói - CÓ phải là tôi không thích đâu. săn bắn là một thứ vui quý phái rất hợp với tôi Tôi chỉ muộn nói là chúng ta bị cảm cửa rơi.

− Kia! - Cauvignac quay lại - Kèn lại nổi lên. thấy con mồi rồi.

− Nhưng mà. . . - Ferguzon nói - điều đó không có nghĩa là chúng ta không đi săn.

− Này đầu lừa. cậu bảo chúng ta sẽ săn bằng cách nào đây trong khi chúng ta không vào được?

− Tôi không nói là chúng ta không thể vào được. - Ferguzon đáp.

− Bằng cách nào kia chứ. khi mà không thể vào được? -Cauvignac nói.

− Tại sao chúng ta lại không làm một lỗi nơi bức tường này để chui qua nhỉ? Ðâu có ai Ở đây bắt chúng ta sửa chữa đâu?

− Hoan hô Ferguzon! - Cauvignac kêu lên - Ferguzon trong chúng ta. cậu là người có nhiều mưu chước nhất! Và khi nào ta đã lật đổ được ngai vàng nước Pháp để thay ngài hoàng thân vào.

ta sẽ cho cậu thế vào chức của ngài Mazarino Mazarini. Nào các bạn bắt tay vào việc thôi!

Nói xong. Cauvignac nhảy xuống ngựa và cùng với đám thủ hạ bắt đầu phá vỡ những tảng đá đã lung lay của bức tường. Trong nháy mắt. họ đã làm được một lỗ hổng rộng độ ba bốn bộ. Thế là họ cũng leo lên lưng ngựa và theo sau Cauvignac tiến vào bên trong.

− Bây giờ - Cauvignac nói với đồng bọn vừa tiến về phía vang lên tiếng kèn - bây giờ thì tỏ ra lịch thiệp nhé. rồi tôi sẽ mời quý vị cùng dùng bữa với ngài quận công D'enghien.

[Violet]

Phần I - Chương 15

...


Thế là chẳng bao lâu, sáu nhà quý tộc mới toanh của chúng ta gặp đoàn người săn và cùng nhập bọn với họ mà chẳng gặp một sự phản đối nào cả. Phần lớn khách khứa đều đến từ những địa phương khác nhau và chẳng ai quen biết ai. Vào đến sân rồi thì những kẻ cướp đường ấy cũng trở thành tân khách.

Tất cả có lẽ sẽ diễn ra tốt đẹp nếu họ cứ giữ nguyên vị trí của mình. Nhưng lại không được như vậy. Một lát sau, thì Cauvignac có vẻ như tin chắc chắn rằng cuộc săn đã được tổ chức để đón tiếp mình, y giựt lấy cái kèn săn trong tay một tên người hầu mà gã này không dám từ chối, chạy lộn xộn thổi kèn lung tung, lẫn lộn tất cả những ám hiệu, xô ngã nào chó, nào người hầu, cúi chào các bà một cách điệu nghệ mỗi khi đi ngang qua trước mặt họ, chửi bới, la lối, bực tức khi không còn trông thấy họ nữa, và bắt kịp con hươu khi nó vừa nhảy qua một cái ao lớn.

− Hallali! Hallali! (Chú thích: Tiếng hò reo trong các cuộc đi săn) - Cauvignac gào lên - Bắt được nó rồi!

− Này Cauvignac! - Ferguzon nói, anh chàng này theo gần bên Cauvignac - Coi chừng anh làm cho chúng ta bị tống cổ khỏi đây đấy. Tôi van anh, vừa phải thôi!

Nhưng Cauvignac chẳng đếm xỉa gì đến, và thấy rằng con vật đang giơ sừng trước lũ chó, y nhảy xuống đất, rút gươm ra và lấy hết gân cổ gào lên:

− Hallali! Hallali!

Và các chiến hữu của y không thận trọng như Ferguzon, được kích động bởi hành động của y, cũng chuẩn bị nhảy đến con mồi thì viên đội trưởng đội săn đưa dao gạt Cauvignac ra:

− Khoan đã, thưa ông, chính phu nhân quận chúa là người điều khiển cuộc săn. Chính bà sẽ là người đâm cổ hươu hoặc sẽ nhường vinh dự ấy cho ai tùy ý bà.

Cauvignac tỉnh trí lại sau câu phê bình gay gắt đó, và trong khi y bực bội lùi lại thì đám đông các tay săn ùa đến vây quanh con vật bị dồn vào một gốc cây thông giữa lũ chó đang gầm gừ chờ đợi.

Ngay khi đó, mọi người thấy phu nhân quận chúa phóng đến, theo sau là quận công D'Enghien và đám cận thần cùng người hầu. Đến giữa vòng người bà dừng lại, đưa ánh mắt vương giả nhìn quanh và nhìn thấy Cauvignac cùng đồng bọn đang bị vây hãm giữa những tia nhìn giận dữ và nghi ngờ của đám tùy tùng và sĩ quan của cuộc săn.

Viên đội trưởng tiến đến gần bà, tay cầm con dao.

− Phu nhân có biết người đó không ạ? - Viên đội trưởng nói nhỏ vừa đưa ánh mắt liếc về phía Cauvignac.

− Không. - Bà nói - Nhưng nếu y vào được thì có lẽ là có người quen biết y.

− Chẳng ai biết y cả, thưa phu nhân, và tất cả những người tôi hỏi đều bảo rằng lần đầu tiên thấy y.

− Nhưng làm sao y có thể qua cổng được nếu không trả lời đúng mật khẩu?

− Vâng, có lẽ vậy, thế nhưng tôi xin mạn phép khuyên phu nhân nên thận trọng.

− Trước hết, cần phải biết y là ai. - Bà quận chúa nói.

− Lát nữa sẽ được biết thôi, thưa phu nhân. - Lenet nói với nụ cười thường lệ của mình - Tạm thời phu nhân đừng tỏ vẻ gì quan tâm đến y, nếu không y sẽ vuột mất khỏi tay chúng ta.

− Ông nói đúng, Lenet à, hãy trở lại với buổi săn thôi.

− Này Cauvignac! - Ferguzon nói - Tôi hoàn toàn tin rằng họ đang nói đến chúng ta đấy. Tốt hơn cả là chuồn thôi.

− Cậu nghĩ thế à? Ái chà! Thây kệ! Ta muốn xem cảnh giết hươu, chuyện gì sẽ đến thì cứ đến.

− Cảnh đó xem thì thú vị đấy, tôi biết chứ! - Ferguzon nói - Nhưng có thể, chúng ta sẽ phải trả một vé vào xem đắt hơn tại khách sạn Bourgohne.

− Thưa phu nhân! - Viên đội trưởng đội săn trao cho bà quận chúa một con dao và nói - Phu nhân có muốn ban danh dự giết hươu cho ai không ạ?

− Tự ta sẽ hoàn tất công việc ấy. - Bà quận chúa nói - Một phụ nữ thuộc giai cấp như ta cần phải làm quen với ánh thép và máu chảy.

− Namur! - Viên đội trưởng nói với một tên lính - Hãy chuẩn bị sẵn sàng.

Tên lính ra khỏi hàng và đến đứng cách con vật khoảng mười bước, tay cầm súng sẵn sàng. Động tác này có mục đích là giết con vật với một viên đạn nếu nó vì sợ hãi, lại xông vào tấn công bà quận chúa thay vì đợi bà đến kết liễu đời nó.

Phu nhân quận chúa xuống ngựa, cầm lấy con dao và tiến về phía con vật gần như hoàn toàn bị khống chế bởi mấy con chó. Có lẽ con vật không nghĩ rằng chết sẽ đến qua tay bà quận chúa xinh đẹp ấy, người đã từng bao nhiêu lần tận tay mớm thức ăn cho nó; không còn kịp để nó nhận ra tình thế, lưỡi dao lấp lánh biến mất trong cổ nó, máu tóe ra văng đến tận mặt bà quận chúa, con hươu ngẩng đầu lên, kêu la vì đau đớn và su khi ném một ánh mắt trách móc cuối cùng về phía người chủ nhân xinh đẹp của mình, nó gục xuống chết.

Ngay khi đó, những tiếng kèn nổi lên, và cả ngàn tiếng reo hò cùng vang lên: Hoan hô phu nhân quận chúa! Trong khi cậu hoàng nhỏ tuổi vui sướng vỗ tay trên chiếc yên ngựa của mình.

Bà quận chúa rút dao ra khỏi cổ con vật, đưa mắt nhìn chung quanh, trả lại con dao cho viên đội trưởng rồi leo lên lưng ngựa.

Thế là Lenet đến gần bà.

− Phu nhân quận chúa có muốn tôi nói rằng đang nghĩ đến ai khi đâm vào cổ con vật không? - Ông ta nói với nụ cười cố hữu của mình.

− Được Lenet, ông nói đi, ông sẽ làm ta thích thú đấy!

− Phu nhân đang nghĩ đến ngài De Mazarin và muốn thấy ông ta thay vào chỗ con vật.

− Phải rồi! - Bà quận chúa kêu lên - Đúng vậy, và ta sẵn sàng đâm vào cổ lão không một chút thương xót, ta thề với ông như vậy, nhưng mà Lenet à, ông đúng là một lão phù thủy.

Rồi quay về phía đám người theo sau, bà nói:

− Thưa các ông, buổi săn đã chấm dứt, xin mời các ông hãy theo tôi. Bây giờ thì đã quá muộn để đuổi theo một con hươu khác, và hơn nữa bữa ăn tối đang chờ đợi chúng ta.

Cauvignac đáp lại lời mời đó bằng một cử chỉ thật là duyên dáng.

− Kìa Cauvignac, anh làm gì vậy? - Ferguzon hỏi.

− Ta chấp thuận chứ sao nữa? Cậu không thấy là phu nhân quận chúa vừa mời chúng ta dự tiệc với bà như ta đã hứa với các cậu sao?

− Cauvignac à, anh muốn nghe tôi hay không tùy ý nhưng ở vào địa vị anh thì tôi sẽ trở ra chỗ tường đổ ban nãy.

− Ferguzon thân mến, đầu óc sáng suốt ngày thường của cậu đâu mất rồi? Cậu không để ý thấy những mệnh lệnh mà cái ông mặc áo đen kia vừa ban ra hay sao? Ferguzon à, cái lỗ hổng ấy đã bị canh giữ rồi, và đi về phía đó có nghĩa là muốn cho mọi người biết rằng chúng ta sẽ ra bằng nơi mà chúng ta vừa vào.

− Trời, thế chúng ta sẽ ra sao đây?

− Cứ yên tâm... ta chịu trách nhiệm tất cả...

Sau câu trấn an đó, sáu chàng lãng tử nhập vào đoàn người và cùng họ tiến về phía tòa lâu đài.

Cauvignac đã không lầm: Họ bị theo dõi sát. Lenet đi bên cạnh hông đoàn người; bên phải ông là viên đội trưởng đội săn, bên trái là viên quản gia của gia đình Condé.

− Các ông có chắc - Lenet nói - là không ai biết về các tên kỵ sĩ đó chứ?

− Không ai cả. Chúng tôi đã hỏi hơn năm mươi người rồi, và đâu đâu cũng là một câu trả lời: Hoàn toàn xa lạ. Có điều người ta đã khám phá ra một lỗ hổng nơi tường và đang canh giữ nó.

− Nếu vậy - Lenet nói - chúng ta sẽ áp dụng đến một biện pháp có hiệu quả hơn chứ không nên để cho một nhóm do thám làm cho chúng ta mất đứt một cách oan uổng cả trăm con người hữu ích kia... Ông quản gia, ông hãy trông coi đừng để một ai ra khỏi sân hoặc rời khỏi hành lang lớn... Còn ông, ông đội trưởng, một khi cửa đóng rồi, ông hãy cắt đặt một tiểu đội người với đầy đủ súng ống, phòng khi có biến... Bây giờ thì các ông đi đi, tôi sẽ không rời mắt khỏi bọn chúng đâu.

Hơn nữa, Lenet không khó nhọc gì trong việc hoàn thành công việc mà ông tự cắt đặt cho mình. Cauvignac và các chiến hữu của y không tỏ vẻ gì là muốn bỏ chạy cả. Cauvignac đi ở hàng đầu, tay vân vê hàng ria, Ferguzon theo sau y đã an tâm với câu hứa hẹn bởi vì anh chàng biết quá rõ chỉ huy của mình để không lấy làm chắc rằng y sẽ không đâm đầu vào cái bẫy ấy nếu không có một ngõ thoát thứ hai. Còn Barrabas với tướng chẳng có ý nghĩ nào khác hơn về một bữa tiệc linh đình đang chờ đợi họ dù sao thì họ cũng chỉ là những người thiếu về vật chất và dành phần trí tuệ trong những cuộc giao dịch ngoài xã hội cho hai vị chỉ huy mà họ hoàn toàn tin tưởng với một thái độ vô tâm hoàn toàn.

Tất cả xảy ra theo dự liệu của viên cố vấn mà theo như lệnh của ông, phu nhân ngồi nơi phòng tiếp tân lớn, trên một thứ ngai, bên cạnh là cậu con trai.

Mọi người nhìn nhau: Họ được hứa hẹn một bữa ăn tối, thế mà bây giờ rõ ràng là sẽ phải nghe một bài diễn văn.

Thật vậy, bà quận chúa đứng dậy và mở lời. Bài diễn văn của bà khá lôi cuốn. Lần này, Clémence De Maillé-Breze không còn giữ gìn ý tứ gì nữa mà kịch liệt công kích ngài De Mazarin. Về phần mình, những người tham dự, nhớ đến hành động sỉ nhục đối với toàn thể giới quý tộc của nước Pháp qua việc bắt giữ các ngài hoàng thân và có lẽ nhiều hơn cả là nghĩ đến những món lợi hời sẽ nhận được trong trường hợp thành công nên nhiều lần cắt ngang bài diễn văn bằng những tiếng tung hô, thề hứa sẽ phục vụ trung thành chân lý của gia đình Condé và sẽ giúp bà thoát khỏi cảnh giam cầm.

− Như vậy, thưa các ông - Bà quận chúa chấm dứt bài diễn văn của mình - chính trong lòng dũng cảm và tận tụy mà đứa trẻ côi cút đây hỏi xin nơi tấm lòng rộng lượng của các ông... Các ông là bạn hữu của chúng tôi... hoặc ít ra, các ông cũng đã đến đây với tư cách đó... Các ông có thể làm được gì cho chúng tôi?

Thế là sau một giây yên lặng, cảnh yên lặng đầy trịnh trọng bắt đầu một cảnh tượng vừa uy nghi và cũng vừa cảm động.

Một người trong đám nghiêng mình kính cẩn chào bà quận chúa.

− Tên tôi là Gerard De Montalent - Ông ta nói - Cùng đi với tôi có bốn nhà quý tộc, bạn tôi. Chúng tôi có năm thanh gươm tốt và hai ngàn đồng Pistoles mà chúng tôi xin dâng hiến cho ngài hoàng thân toàn quyền sử dụng... Đây là thư giới thiệu chúng tôi do ngài De La Rochefoucauld ký.

Bà quận chúa cũng chào lại, cầm lấy lá thư, trao cho Lenet và ra hiệu cho những người đó bước qua bên phải.

Họ vừa tiến về chỗ được chỉ định thì một người khác đứng dậy.

− Tên tôi là Claude Raoul De Lassas, bá tước De Cleremont. - Ông ta nói. Tôi đến cùng với sáu người bạn hữu của tôi. Chúng tôi có mỗi người một ngàn Pistoles mà chúng tôi xin được nộp vào quỹ của phu nhân... Chúng tôi đều có vũ trang và quân phục đầy đủ và chỉ cần một món lương bổng nhỏ... Đây là thư giới thiệu chúng tôi do ngài De Bouillon ký.

− Hãy bước qua bên phải tôi, thưa ngài. - Bà quận chúa nói và cầm lấy lá thư của ông De Bouillon, cũng đọc như lá thư trước và cũng trao cho Lenet - Xin các ông hãy tin tưởng vào sự biết ơn của chúng tôi.

Các ông này tuân theo.

− Tôi tên là Louis Ferdinande Loroges, bá tước Duras. - Sau đó một người thứ ba nói - Tôi đến đây, không bạn hữu, không tiền bạc, chỉ có thanh gươm của tôi mà nhờ nó tôi đã mở con đường máu giữa quân thù, bởi vì tôi bị vây hãm tại Bellegarde. Đây là thư giới thiệu tôi do ngài tử tước De Turenne ký.

− Hãy đến đây, hãy đến đây, thưa ông. - Bà quận chúa nói vừa cầm lấy lá thư vừa đưa bàn tay ra cho ông ta hôn. Hãy đứng bên cạnh tôi đây, tôi sẽ phong cho ông làm một trong những tướng lãnh của tôi.

Tất cả mọi người khác đều làm như vậy, mỗi người đến cùng với lá thư giới thiệu hoặc là của ngài De La Rochefoucauld, ngài Bouillon, hoặc của ngài De Turenne, giao lại lá thư rồi bước qua bên phải, khi bên phải đầy người rồi thì bà quận chúa bảo bước qua bên trái.

Cứ như thế, phần cuối của gian phòng dần dần vắng người. Và chẳng bao lâu chỉ còn lại Cauvignac cùng với đám thủ hạ của mình, giữa những ánh mắt giận dữ, đe dọa và tiếng thì thầm nghi ngờ.

Lenet ném một ánh mắt về phía cửa. Cửa đã đóng kín. Ông ta biết là đằng sau cánh cửa ấy có viên đội trưởng cùng với tiểu đội lính. Thế là đưa ánh mắt về phía những người lạ kia.

− Còn các ông, các ông là ai? - Ông ta hỏi - Chúng tôi có được vinh dự biết tên tuổi các ông và biết ai giới thiệu các ông không?

Phần đầu của màn kịch vừa qua đã mang đến cho Ferguzon ít nhiều lo âu và đã từ từ lây sang các tên kia, nhất là khi Lenet nhìn về phía cửa; nhưng viên chỉ huy của họ, oai nghi trong chiếc áo choàng của mình, vẫn thản nhiên và sau lời mời của Lenet, tiến lên hai bước rồi cúi chào bà quận chúa với một điệu bộ duyên dáng không thể nào chê được.

− Thưa phu nhân - Y nói - Tôi tên là Roland De Cauvignac cùng đi với tôi đây có năm nhà quý tộc sẵn sàng để phục vụ người, họ thuộc vào những gia đình danh giá nhất của vùng Guynne và xin được giấu tên.

− Nhưng chẳng lẽ các ông đến Chantilly mà không được ai giới thiệu hay sao? - Bà quận chúa hỏi - Thư giới thiệu của các ông đâu?

Cauvignac nghiêng mình, chứng tỏ là rất hiểu lẽ phải trong câu hỏi vừa qua, lục túi và rút ra một mảnh giấy gấp tư mà y trao cho Lenet với một cái chào rất sâu.

Lenet mở ra, đọc và tỏ ra vui vẻ tột cùng. Trong khi Lenet đọc, Cauvignac nhìn tất cả mọi người với một ánh mắt đắc thắng.

− Thưa phu nhân! - Lenet nói nhỏ vào tai bà quận chúa - Hãy nhìn này: Một tờ khống chỉ của lão D'Epernon!

− Thưa ông - Bà quận chúa nói với một nụ cười duyên dáng, xin cám ơn ông nhiều lắm! Vì chồng tôi! Vì tôi! Và vì con tôi!

Tất cả những người có mặt đều lặng đi vì kinh ngạc.

− Thưa ông - Lenet nói - Mảnh giấy này thật quá quý giá để các ông có ý nhượng lại cho chúng tôi vô điều kiện. Tối nay, sau bữa tiệc chúng ta sẽ thảo luận với nhau và ông sẽ cho chúng tôi có thể giúp ích được ông vào việc gì.

Và Lenet cất tờ khống chỉ vào túi và Cauvignac hết sức tế nhị, cũng bỏ qua không đòi lại.

− Sao? - Cauvignac nói với các chiến hữu của mình, tôi đã không bảo là sẽ mời các cậu dùng tiệc cùng với ngài quận công D'Enghien đó hay sao?

− Xin mời quý vị vào bàn. - Bà quận chúa nói.

Sau những tiếng đó, hai cánh cửa to mở rộng ra và mọi người thấy một bữa tiệc linh đình được dọn nơi hành lang lớn của lâu đài.

Bữa tiệc thật là ồn ào, mọi người nâng ly chúc mừng sức khỏe của ngài hoàng thân có đến mười lần và ăn uống ngon lành. Ngay cả Ferguzon, anh chàng Ferguzon cẩn thận cũng mềm môi trước các chai rượu vùng Bourgogne mà lần đầu tiên được biết đến. Nhưng Cauvignac thì không như vậy. Mặc dù biết thưởng thức giá trị thực sự của các loại rượu hảo hạng, y cũng giữ chừng mực. Y vẫn không quên nụ cười quỷ quyệt của Lenet và nghĩ rằng cần phải giữ đầu óc thật sáng suốt để đàm phán với Lenet, một cuộc thương lượng mà y sẽ không phải hối tiếc.

Đến gần cuối bữa tiệc, khi những ly rượu chúc mừng mỗi lúc mỗi nhiều hơn, bà quận chúa lẻn ra ngoài cùng với con trai, để cho thực khách hoàn toàn tự do muốn kéo dài bao lâu tùy ý. Vả lại, tất cả đều xảy ra như ý muốn của bà, và bà ôn lại trong đầu mọi diễn tiến trong ngày, không quên câu nói mà Lenet bỏ nhỏ vào tai bà khi bà vừa rời bàn:

− Xin phu nhân đừng quên là chúng ta sẽ lên đường vào lúc mười giờ.

Khi ấy đã chín giờ, phu nhân quận chúa bắt đầu chuẩn bị. Trong khi đó, Lenet và Cauvignac trao đổi nhau một ánh mắt, Lenet đứng dậy, Cauvignac cũng đứng dậy. Lenet ra ngoài bằng cánh cửa nhỏ nơi góc hành lang. Cauvignac hiểu ý và cũng đi theo ông ta.

Lenet dẫn Cauvignac vào phòng làm việc của mình, y bước theo ông ta, vẻ mặt vô tư và tin tưởng. Thế nhưng, trong khi bước đi, tay y đùa nghịch với cán của một con dao gài nơi thắt lưng, và con mắt nhanh nhẹn sáng quắc của y dò xét mọi cách cửa hé mở cũng như mọi tấm màn rung động.

Y không sợ người ta phản bội nhưng theo một nguyên tắc là luôn luôn sẵn sàng đối phó với mọi phản trắc.

Vào đến phòng làm việc chỉ được soi sáng boỞi một ánh đèn, mà chỉ cần liếc mắt y cũng đủ biết rằng không có một ai khác, Lenet đưa tay chỉ một chiếc ghế mời Cauvignac ngồi. Họ ngồi đối diện nhau ở hai bàn làm việc.

− Thưa ông! - Lenet nói để thu hút lòng tin tưởng của người đối thoại - Trước hết, tôi xin trả lại ông tờ khống chỉ. Đây! Nó là của ông, có đúng thế không?

− Thưa ông - Cauvignac nói - Nó thuộc về người cầm giữ nó vì như ông cũng đã thấy, trên đó không có một cái tên nào khác ngoài tên của công tước D'Epernon.

− Khi tôi hỏi nó có đúng là của ông, là tôi muốn hỏi có phải ông nhận nó từ chính tay của ngài D'Epernon hay không?

− Tôi nhận từ chính tay ông ta, thưa ông.

− Như vậy là nó không do vũ khí hoặc lấy trộm mà ra? Tôi không nói là bởi ông nhưng bởi một người khác sau đó đã trao lại cho ông, có thể là ông nhận qua tay một người thứ hai?

− Tôi xin nhắc lại, nó đã được ngài công tước tận tay trao cho tôi, tự ý ông ta, để đổi lấy mảnh giấy khác mà tôi trao lại cho ông ấy.

− Ông có hứa với công tước D'Epernon sẽ sử dụng tờ khống chỉ này vào một việc này hay một việc khác không?

− Tôi chẳng hứa gì với ngài công tước cả.

− Như vậy kẻ nào làm chủ nó có thể an toàn mà sử dụng nó?

− Đúng như vậy.

− Tại sao chính ông lại không sử dụng nó?

− Bởi vì nếu sử dụng tờ khống chỉ này, tôi sẽ chỉ có một cái lợi, còn nếu nhượng nó cho ông, tôi sẽ được hai mối lợi.

− Hai cái lợi đó là như thế nào?

− Trước hết là tiền.

− Chúng tôi không có tiền.

− Tôi không đòi hỏi nhiều.

− Cái lợi thứ hai?

− Một cấp bậc trong quân đội của các ngài hoàng thân.

− Các ngài hoàng thân không có quân đội.

− Rồi họ sẽ có.

− Ông có thích có một tờ bổ nhiệm để tự mình chiêu một đội quân?

− Tôi đã toan đề nghị điều này.

− Vậy là còn vấn đề tiền bạc?

− Vâng, vấn đề tiền bạc.

− Ông đòi bao nhiêu?

− Mười ngàn livres. Tôi đã nói với ông rằng tôi không đòi hỏi nhiều.

− Một ngàn livres!

− Vâng. Tôi cần được ứng trước một món tiền để trang bị cho quân đội của tôi.

− Đúng vậy, từng đó là không nhiều.

− Vậy là ông đồng ý?

− Coi như chúng ta thỏa thuận.

Lenet rút ra một tờ bổ nhiệm đã ký sẵn, điền tên họ của chàng thanh niên, đóng mộc lên rồi đưa cho người bổ nhiệm, sau đó ông ta mở một cái tủ sắt ngầm đựng tài sản của quân đội phiến loạn, lấy ra một ngàn livres bằng đồng vàng.

Cauvignac đếm cẩn thận, đến đồng cuối cùng, y hất đầu ra hiệu cho Lenet là tờ khống chỉ đã thuộc về ông. Lenet cầm nó lên và bỏ vào cái tủ sắt khóa lại.

Ngay khi ông đút chìa khóa vào túi, một tên hầu hốt hoảng chạy đến báo rằng ông được mời vì có chuyện khẩn cấp. Thế là cả hai rời văn phòng cùng một lúc: Lenet theo tên gia nhân. Cauvignac trở về phòng tiệc.

Trong thời gian đó, quận chúa đang chuẩn bị để lên đường, nghĩa là thay bộ y phục dạ tiệc để mặc vào quần áo đi đường, sắp xếp giấy tờ của mình, đốt những gì không cần thiết và mang theo những gì có giá trị, và cuối cùng là gom góp mớ nữ trang của bà.

Mấy cỗ xe đã được thắng ngựa như thể sắp đưa phu nhân De Cambes trở về Paris và được đưa đến một lối đi tối, nơi không có ai nhìn thấy được. Cửa xe mở sẵn, mà phu nhân đã vào vị trí. Chỉ còn chờ hiệu lệnh lên đường. Phu nhân quận chúa, nhìn lên đồng hồ và đã thấy mười giờ kém năm, bà toan nắm tay con trai đứng dậy, thì bỗng nhiên cửa bật mở, và Lenet nhảy bổ vào phòng.

Nhìn thấy vẻ mặt tái nhợt và ánh mắt hốt hoảng của ông ta, phu nhân cũng tái đi.

− Trời! - Bà kêu lên và tiến về phía ông ta - Có chuyện gì vậy?

− Có một người do đức vua sai đến đòi hội kiến phu nhân.

− Lạy chúa! Chết chúng ta rồi! Phải làm sao bây giờ hả ông Lenet?

− Một việc duy nhất.

− Việc gì?

− Phu nhân hãy bảo quận công D'Enghien đổi y phục với Pierrot.

− Nhưng con không muốn cho Pierrot mặc áo của con! - Ông hoàng nhỏ tuổi phản đối.

− Cần phải như vậy, thưa đức ông. - Lenet nghiêm nghị nói - Nếu không người ta sẽ đưa đức ông cùng với phu nhân vào cùng ở tù với ngài hoàng thân cha của đức ông.

Cậu D'Enghien đành im lặng và đành để cho người hầu dẫn qua phòng bên cùng với Pierrot để hai cậu đổi áo cho nhau.

− May là công chúa phu nhân còn ở đây, nếu không thì chúng ta đã bị thua vào tay Mazarin.

− Tại sao vậy?

− Bởi vì viên sứ giả buộc phải đến trình diện với công chúa trước và hiện giờ đang ngồi đợi nơi tiền phòng.

− Như vậy viên sứ giả của nhà vua đó chỉ là một tên do thám, một tên cai ngục mà triều đình gởi đến với chúng ta?

− Đúng như lời phu nhân nói.

− Và nhiệm vụ của y là canh giữ chúng ta?

− Vâng, nhưng không can gì đến phu nhân cả bởi vì y sẽ không phải canh giữ phu nhân.

− Tôi không hiểu ý ông Lenet à!

Lenet mỉm cười:

− Còn tôi thì hiểu, thưa phu nhân và tôi xin đảm nhận tất cả. Hãy cho Pierrot ăn mặc như quận công, và hãy để tôi chỉ bảo cho cậu bé.

− Ôi! Lạy chúa! Để cho con ta ra đi một mình hay sao?

− Cậu ấy sẽ ra đi cùng với mẹ mình.

− Không thể như vậy được.

− Tại sao không? Nếu có thể kiếm được một quận công giả hiệu thì cũng có thể kiếm được một quận chúa giả hiệu vậy! Xin phu nhân cứ yên tâm, bà quận chúa De Condé kia hiện thời đang ngủ nơi giường của phu nhân.

Đây là những gì vừa xảy ra mà Lenet đã kể lại với bà quận chúa.

Trong khi các quan khách hãy còn vui say nơi phòng tiệc trong khi Lenet đang bận thương lượng với Cauvignac, trong khi bà quận chúa đang bận gom góp của cải chuẩn bị lên đường thì một viên sứ giả đến trình diện nơi cổng lâu đài theo sau là tên đày tớ của mình.

− Ngài từ đâu đến? - Người gác cổng hỏi.

− Từ Mantes. - Viên kỵ sĩ trả lời.

− Ngài đi đâu vậy?

− Đến yết kiến phu nhân công chúa, phu nhân quận chúa và quận công D'Enghien.

− Không vào được!

− Lệnh của đức vua! - Chàng kỵ sĩ trả lời vừa lấy ra một mảnh giấy. Sau những tiếng đáng gờm đó, mũi súng hạ xuống, cổng mở ra và viên sứ giả được dẫn vào ngay.

Nếu viên sứ giả đòi được gặp quận chúa phu nhân và con trai bà trước thì mọi việc coi như là hỏng bét. Nhưng nghi thức buộc rằng chàng ta phải đến trình diện với bà công chúa lớn trước. Bởi vậy tên người hầu đưa chàng vào đợi nơi tiền sảnh giáp với phòng ngủ của bà công chúa.

− Xin ngài thứ lỗi cho! - Tên này nói - Phu nhân vừa đột ngột ngã bệnh mấy hôm nay. Người vừa được trích máu cách đây hai giờ. Tôi đã báo tin ngài đến, và một phút nữa thôi tôi sẽ nhận được hân hạnh đưa ngài vào.

Viên sứ giả gật đầu ra dấu đồng ý và ngồi lại một mình mà không để ý rằng có nhiều con mắt đang dò xét chàng qua lỗ khóa. Nhưng không ai trong số đó có thể nhận ra người lạ mặt kia. Đấy là một chàng trai trẻ bảnh bao trong bộ y phục kỵ binh, chàng đang lơ đãng nhìn những bức họa chân dung, đồ đạc trong phòng và chăm chú nhìn kỹ bức chân dung của bà công chúa khi hãy còn trẻ và rất đẹp.

Vài phút sau tên người hầu đến đưa chàng vào yết kiến bà phu nhân.

Bà đã ngồi dậy, viên y sĩ vừa rời khỏi đấy, ông ta gặp viên sĩ quan nơi ngưỡng cửa và lịch sự chào, người này cũng lễ phép chào lại.

Viên sĩ quan bước đến ba bước, rồi kính cẩn cúi chào. Bà phu nhân mở to hai mắt lộ vẻ giận dữ. Bà đưa tay ra hiệu cho viên sứ giả trao lại bức thư mà chàng có nhiệm vụ chuyển giao.

− Được lắm! - Bà nói nhỏ sau khi đã đọc xong bốn hàng của lá thư - Ta rất hiểu ý định của hoàng hậu, dù bà đã dùng những lời lẽ rất lịch sự, ta là tù nhân của ông.

− Thưa phu nhân!... - Viên sĩ quan bối rối nói.

− Một tù nhân canh giữ không lấy gì làm khó lắm, thưa ông. - Bà phu nhân già lại nói tiếp - Bởi vì ta không đủ sức để bỏ chạy đâu. Và như ông cũng thấy khi vào đây, có một người canh giữ rất nghiêm khắc, ông y sĩ Bourdelot. Ta biết là ngài Mazarin có khả năng sử dụng đến những hành động bạo lực rất thô lỗ, nhưng không ngờ ông ấy lại nhút nhát đến độ e sợ một bà già bệnh hoạn như ta, một người đàn bà góa với một đứa con nít, vì ta cho rằng lệnh mà ông mang đến cũng liên quan đến cả con dâu ta và cháu ta.

− Thưa phu nhân, tôi vô cùng buồn rầu khi thấy rằng phu nhân xét đoán tôi qua sứ mạng mà tôi buộc phải thi hành. Tôi mang đến Mantes một bức thư gởi cho hoàng hậu. Phần tái bút của lá thư có gởi gắm người đưa thư cho ngài, thế là hoàng hậu có lòng tốt bảo tôi ở lại bên bà, để chờ khi có việc cần đến công sức của tôi. Hai ngày sau, hoàng hậu gởi tôi đến đây, nhưng mặc dù phải tuân theo mệnh lệnh, tôi dám nói rằng tôi đã xin không nhận lãnh công việc này, mà còn muốn từ chối là đằng khác nếu như tôi có quyền được từ chối.

Nói xong những lời đó, viên sứ giả lại nghiêng mình chào lần thứ hai, còn kính cẩn hơn lần trước.

− Ta xin cảm tạ lời giải thích của ông và hy vọng rằng có thể yên tâm mà nghỉ ngơi. Thế nhưng, xin đừng tránh né làm gì thưa ông, hãy cứ nói tất cả sự thật. Có phải ta sẽ bị giữ luôn trong phòng như đứa con đáng thương của ta tại lâu đài Vincennes? Ta còn được quyền viết thư và người ta có kiểm duyệt thư của ta hay không? Nếu căn bệnh này cho phép ta ngồi dậy, thì ta còn được quyền đi dạo hay không?

− Thưa phu nhân - Viên sĩ quan trả lời - Đây là mệnh lệnh mà chính hoàng hậu đã căn dặn tôi. Ông hãy đến, hoàng hậu nói với tôi như vậy, trấn an người chị em bà con của ta rằng ta sẽ đối đãi với các vị hoàng thân với tất cả những gì mà ta có thể làm được. Qua lá thư này, ta yêu cầu người chị em của ta hãy tiếp đón một trong các viên sĩ quan của ta để làm người liên lạc giữa ta với người chị em ấy. Người sĩ quan đó sẽ là ông. Thưa phu nhân, đấy là nguyên văn những gì hoàng hậu nói.

Suy nghĩ giây lát, bà công chúa cắn môi rồi nói:

− Ông sẽ ngụ tại lâu đài Chantilly theo như ý muốn của hoàng hậu, và ông cứ tùy nghi sử dụng gian phòng nào mà ông cho là thuận lợi trong việc giám sát của ông.

− Thưa phu nhân - Viên sĩ quan hơi cau mày trả lời - Tôi đã được hân hạnh giải thích với phu nhân khá nhiều điều không thuộc phạm vi chỉ thị của tôi. Tôi, một sĩ quan nghèo nàn, tôi bị đặt vào một vị trí rất gay go, giữa cơn giận của phu nhân và ý muốn của hoàng hậu, dù sao thì tôi cũng nghĩ rằng phu nhân có thể chứng tỏ lòng rộng lượng của mình bằng cách đừng sỉ nhục một người vốn là một công cụ thụ động trong tay các bà chúa. Thưa phu nhân, tôi rất phiền lòng khi thi hành nhiệm vụ mà tôi buộc phải thi hành. Nhưng, hoàng hậu đã ra lệnh, và tôi đành phải tuân theo. Tôi đã không đòi hỏi công tác này, tôi rất vui lòng nếu nó được giao cho một người khác. Hình như tôi đã trình bày đầy đủ...

Và viên sĩ quan ngẩng đầu lên, mặt ửng đỏ không khác gì máu đỏ trên vầng trán cao ngạo của bà công chúa.

− Thưa ông - Bà trả lời - Dù cho chúng ta ở địa vị nào trong xã hội đi nữa thì như ông vừa nói, chúng ta đều buộc phải tuân theo đức vua. Tôi sẽ bắt chước theo ông và cũng sẽ tuân theo lệnh của hoàng hậu, nhưng dù sao ông cũng nên hiểu cho rằng thật là đáng buồn khi không thể tiếp đãi một cách xứng đáng một nhà quý tộc đáng trọng như ông tại nhà mình. Kể từ bây giờ, chính ông sẽ là chủ nhân ở đây. Xin ông cứ ra lệnh.

Viên sĩ quan cúi chào thật sâu và đáp lại:

− Thưa phu nhân, làm sao tôi có thể quên được khoảng cách giữa phu nhân với tôi và lòng tôn kính của tôi đối với gia đình người. Phu nhân sẽ vẫn là chủ nhân trong lâu đài này và tôi xin được là tên đầy tớ đầu tiên của người.

Sau những lời đó, chàng trẻ tuổi cáo lui không một chút bối rối, không cao ngạo mà không quỵ lụy dể lại bà công chúa trong một cơn giận dữ tột độ mà bà không thể nào trút lên một viên sứ giả lịch sự và lễ phép như vậy.

Chàng sĩ quan gặp lại tên người hầu nơi tiền phòng.

− Phu nhân quận chúa đã sẵn sàng tiếp ngài, mời ngài theo tôi.

Nối gót sau tên người hầu, chàng đến trước cửa phòng ngủ của bà quận chúa.

− Phu nhân quận chúa đã vào giường sớm sau khi đi săn về, và bà bị mệt. Tôi sẽ báo tên ngài như thế nào đây?

− Hãy báo rằng có nam tước De Canolles đến xin được gặp theo lệnh của hoàng hậu nhiếp chính.

Từ giường của mình, sau khi nghe cái tên đó, bà công chúa giả hiệu phác một cử chỉ kinh ngạc và vội vã đưa tay phải kéo sụp chiếc nón ngủ trên đầu xuống tận mắt trong khi bàn tay trái kéo tấm chăn lên đến tận cằm.

− Cho vào! - Bà nói với một giọng nghẹn đi.

Viên sĩ quan bước vào.

[Violet]

Phần II - Chương 2

...


Canolles chưa có một quyết định gì cả, cho nên, khi trở về phòng, chàng đi tới đi lui, như thói quen của những người trong lúc tâm thần bất ổn, chẳng thèm lưu ý tới Castorin đang nóng lòng chờ đợi chàng. Hắn đứng dậy khi nhìn thấy chàng rồi cứ thế cắm cổ rảo bước theo sau, hai tay giơ ra cái áo choàng ngủ dài lượt thượt.

Castorin đụng vào một cái ghế. Canolles quay lại.

− Hừm! - Chàng nói - Mi làm gì với cái áo choàng đó?

− Tôi đợi cậu thay quần áo.

− Ta không biết sẽ thay vào lúc nào. Thôi thì hãy để áo trên ghế bành và đợi đấy.

− Cậu không thay đồ là nghĩa làm sao? Bộ cậu không đi ngủ à?

− Không.

− Thế chừng nào cậu mới đi ngủ?

− Ăn thua gì đến mi mà nói?

− Ăn thua lắm chứ, vì tôi mệt quá rồi.

− À! Thật ư? - Canolles dừng lại và nhìn thẳng vào mặt Castorin - Mi mệt lắm à?

− Rất mệt.

Canolles nhún vai:

− Ra ngoài đi và đứng đợi ở tiền phòng, khi nào cần gì ta sẽ lắc chuông.

− Tôi báo trước để cậu biết nếu chờ lâu là tôi biến đi đấy. Tôi sẽ không còn ở đó nữa đâu.

− Thế mi ở đâu?

− Ở trên giường của tôi. Hình như sau khi vượt hai trăm dặm đường, người ta ai cũng cần đi ngủ.

− Thưa ông Castorin, ông là một tên xỏ lá.

− Nếu cậu thấy rằng, một tên xỏ lá không xứng đáng là người hầu của cậu, thì cậu chỉ cần nói một tiếng là tôi cuốn gói đi ngay.

Canolles không ở trong trạng thái bình tĩnh, và nếu Castorin thông minh hơn một chút, hắn sẽ nhận ra giông bão đang lớn dần trong trí não ông chủ, và chắc chắn hắn sẽ không vội vàng đưa ra những ý kiến như thế.

Canolles tiến thẳng về phía tên hầu và xách lấy khuy áo của hắn bằng hai ngón tay.

− Nhắc lại coi!

− Tôi xin nhắc lại, nếu cậu không bằng lòng, tôi xin thôi việc vậy.

Canolles buông Castorin ra và đi lấy cây can của mình. Castorin hiểu chuyện gì sẽ xảy ra. Hắn kêu lên:

− Thưa cậu, cậu hãy nên thận trọng trong cái việc cậu sắp làm. Tôi không còn là một kẻ gia nhân tầm thường nữa, tôi phục vụ bà quận chúa.

− Ái chà! - Canolles hạ cây gậy xuống và nói - Mi làm việc cho bà quận chúa?

− Vâng, thưa cậu, mới mười lăm phút thôi.

− Ai mướn mi vô công việc đó?

− Ông Pompéc, viên quản lý của phu nhân.

− Pompéc!

− Vâng.

− Ồ! Sao mi không nói ngay? - Canolles kêu lên - Phải, phải, mi có lý do để thôi việc, và đây là hai Pistoles để bồi thường những cú đánh mới chỉ là ý định trong trí ta.

Castorin không dám cầm tiền:

− Ôi trời, thế là nghĩa lý gì? Cậu định trêu tôi sao?

− Không đâu. Trái lại, anh bạn hãy nên đi theo hầu bà quận chúa. Nhưng khi nào thì anh bắt đầu công việc?

− Tính từ lúc cậu trả lại tự do cho tôi.

− Vậy thì trả lại tự do cho mi bắt đầu từ sáng mai.

− Và từ bây giờ cho đến sáng mai?

− Từ đây đến sáng mai, mi vẫn là người hầu của ta và mi phải vâng lời ta.

− Sẵn sàng! Cậu ra lệnh gì? - Castorin nói, rồi quyết định cầm lấy hai Pistoles.

− Bởi lẽ mi muốn đi ngủ, nên ta ra lệnh cho mi thay quần áo đi ngủ.

− Cậu nói sao, tôi không hiểu?

− Mi không cần hiểu, mà chỉ biết tuân lệnh, có vậy thôi. Thay đồ đi, ta sẽ giúp mi.

− Thế là thế nào, cậu sẽ giúp tôi?

− Dĩ nhiên, bởi vì mi sẽ thủ vai hiệp sĩ Canolles cho nên ta phải giữ vai của Castorin.

Và không đợi sự đồng tình của gã gia nhân, nam tước lột hết áo của hắn ra mặc vào mình, rồi trước khi hắn kịp ngạc nhiên, chàng đã quay gót, khóa cửa lại và nhanh nhẹn bước xuống cầu thang.

Canolles bắt đầu nhận ra tất cả những bí mật ấy, dẫu một phần của những biến cố nãy còn bị bao trùm trong một đám mây. Từ hai giờ qua, hình như bất cứ điều gì chàng nhìn thấy, nghe được đều không hoàn toàn tự nhiên. Thái độ của mỗi nhân vật ở Chantilly có vẻ như đóng kịch, hầu hết những người chàng gặp đều thủ vai một vai trò, và những chi tiết đã được kết hợp một cách ăn khớp tuyệt diệu, nó chỉ rõ cho vị sứ giả của hoàng hậu rằng, nếu không muốn bị lừa thì phải gia tăng việc giám sát.

Sự tái hiện của cặp bài trùng Pompéc và tử tước Cambes đã giải tỏa mọi sự hồ nghi.

Khi Canolles vừa ra tới sân và mặc dù bóng tối mịt mù chàng cũng nhìn thấy bốn người đàn ông đang dàn bước sắp sửa tiến vào khung cửa nơi chàng mới đi ra, bốn người ấy được hướng dẫn bởi chính gã hầu phòng đã đưa chàng vô hội kiến với bà quận chúa. Một gã đàn ông khác, khoác áo choàng đi theo phía sau.

Nhóm người dừng lại ở ngưỡng cửa, đợi lệnh của gã vận áo choàng.

Với giọng hách dịch, gã này nói với người hầu phòng:

− Mi biết rõ hắn ở đâu. Sở dĩ mi biết rõ là vì chính mi đã dẫn dắt hắn vô đó. Hãy canh chừng để hắn không thể thoát ra được, đặt người của mi ở cầu thang, trong hành lang, ở bất cứ đâu mi muốn, miễn là đừng để hắn nghi ngờ rằng hắn đã bị giám sát tại chính nơi hắn đang giám sát các vị quận chúa.

Canolles nấp trong một góc tối. Với bóng đêm dày đặc, chàng không sợ bị người ta trông thấy. Từ chỗ đó, chàng có thể quan sát năm gã bảo vệ được cử đến canh giữ chàng. Họ đã khuất sau vòm cửa. Gã đàn ông vận áo choàng, sau khi thấy lệnh của mình đã được thi hành, bèn quay gót.

Canolles đưa mắt theo dõi hắn. Chàng tự nhủ "Có thể do tức giận nên họ đã xử sự với ta như vậy. Bây giờ miễn là cái thằng quỷ Castorin đừng có la lối om sòm, hoặc làm điều gì bậy bạ... Ta thật ngu ngốc đã không buộc mồm nó lại. Khổ nỗi lúc này muộn mất rồi. Thôi đành vậy, cứ bắt đầu cuộc tuần phòng của ta".

Sau khi đảo mắt dò xét chung quanh, Canolles bước qua sân để tới khu nhà mà phía sau là những chuồng ngựa.

Tất cả cuộc sống trong lâu đài hình như đều dồn về khoảng không gian này. Người ta nghe thấy tiếng ngựa dậm chân thình thịch và những bước chạy rộn ràng của nhiều người vội vã. Âm thanh lích kích của những cái hàm thiếc và bàn đạp vang lên trong lúc ngựa được thắng yên cương. Những cỗ xe được đưa ra khỏi nhà kho. Chú ý lắng tai nghe, còn có thể nhận ra những giọng nói nghẹn đi bởi sợ hãi đang gọi và trả lời nhau.

Canolles nghe ngóng trong giây lát. Không còn nghi ngờ chi nữa, người ta chuẩn bị một cuộc khởi hành.

Chàng đi từ dãy nhà này sang dãy nhà khác, tiến vào một cái vòm và tới mặt tiền của tòa lâu đài.

Tới đây chàng dừng lại.

Thật vậy, những cửa sổ ở tầng dưới tràn ngập ánh sáng khiến người ta có thể đoán ra bên trong thắp rất nhiều đuốc. Và khi những bó đuốc ấy di chuyển vạch những vệt sáng trên thảm cỏ ngoài vườn thì Canolles cho rằng đây là trung tâm hoạt động và cũng là đại bản doanh của vụ âm mưu.

Nắm được bí mật ấy, thoạt đầu Canolles hơi ngần ngừ, nhưng rồi chàng nghĩ đến sứ mạng được hoàng hậu giao phó và trách nhiệm phải thực hiện.

Canolles tìm cách leo lên bờ tường để có thể từ đây, qua khung cửa kính, nhìn được cảnh tượng bên trong.

Kế bên một người đàn bà đang đứng sửa soạn mũ áo cho chuyến đi, một vài thế nữ đã mặc xong cho cậu bé bộ đồ đi săn, đứa nhỏ quay lưng về phía Canolles. Chàng chỉ nhìn thấy bộ tóc vàng của nó. Nhưng người đàn bà, nhờ những ánh bạch lạp soi rõ khuôn mặt nên chàng đã nhận ra bà ta giống hệt như bức chân dung treo trong phòng quận chúa: Đó là một khuôn mặt thon dài, cái miệng nghiêm nghị, sống mũi với những đường nét ngạo nghễ của người trong tranh. Từ người bà ta toát ra đầy vẻ quyền uy. Qua cử chỉ, những cái nhìn nẩy lửa, những cái hất đầu, mọi người đều tuân theo răm rắp.

Nhiều người giúp việc ở trong nhà, trong số đó Canolles nhận ra gã hầu phòng, đang chất vào những va li, những rương hòm, những thùng nào đồ vàng bạc, châu báu, và đồ dùng của phụ nữ. Ông hoàng nhỏ tuổi trong lúc ấy nô giỡn với các gia nhân đang bận bịu tíu tít. Điều đáng tiếc là Canolles không nhìn thấy mặt cậu bé.

Chàng lẩm bẩm: "Đúng như ta nghi ngờ. Họ đã chơi ta một vố. Họ đang sửa soạn một chuyến đi. Phải, nhưng ta có thể thay đổi khung cảnh có vẻ bí mật này bằng một cảnh tang tóc, ta chỉ cần chạy ra tiền sảnh với cái còi bằng bạc này và thổi lên ba tiếng, trong vòng năm phút sau khi nghe thấy hiệu lệnh, hai trăm con người sẽ đột nhập tòa lâu đài này, bắt giữ các quận chúa, trói cổ tất cả các sĩ quan ấy lại. Phải, có điều lần này chàng nói bằng con tim chứ không phải bằng miệng. Phải, nhưng còn nàng, nàng ngủ ở đằng kia, hoặc giả vờ như đang ngủ, ta sẽ vĩnh viễn mất nàng, nàng sẽ căm thù ta, và lần này thì sự căm thù của nàng rất phải lẽ. Nàng sẽ khinh rẻ ta, bảo rằng ta đã tận tình trong cái nghề mật thám. Tuy nhiên, vì lẽ nàng vâng theo quận chúa, thì tại sao, ta lại trái lời hoàng hậu?"

Trong lúc ấy, như thể sự tình cờ muốn hủy bỏ quyết định đó, cánh cửa căn phòng nơi bà quận chúa đang trang điểm chợt mở ra, và hai nhân vật: Một người đàn ông trạc năm mươi và một người đàn bà tuổi đôi mươi bước vào, vui vẻ và hấp tấp. Tim của Canolles hoàn toàn nằm trong mắt chàng. Chàng vừa nhận ra mái tóc đẹp, đôi môi tươi, ánh mắt thông minh của tử tước De Cambes, lúc ấy hãy còn cười mỉm, đến hôn tay Clémence De Maillé, quận chúa De Condé. Nhưng lần này tử tước đã phục sức theo đúng đẳng cấp của mình cho nên đã trở thành một vị nữ tử tước đẹp nhất trần gian.

Canolles dám vứt đi mười tuổi thọ để nghe cuộc hội đàm của họ, nhưng dù có ghé sát đầu vào khung kính, cũng chỉ có những tiếng vo ve lọt vào tai thôi. Chàng nhìn thấy bà quận chúa phác một vài điều gì nữa khiến cử tọa cười vang. Thiếu phụ lui gót cùng với một vài sĩ quan cấp dưới, nhưng họ lại bận đồng phục của các sĩ quan cao cấp. Chàng lại cũng nhìn thấy lão Pompéc, mặt mày vênh váo trong bộ y phục màu cam viền chỉ bạc ưỡn thẳng mình, tay đặt lên chuôi của một thanh kiếm to tướng và đi theo. Nữ chủ lúc ấy đang vén vạt áo dài bằng sa tanh cho khỏi quét đất, tiến đến, ở bên trái, từ một khung cửa đối diện, đoàn tùy tùng của bà quận chúa lặng lẽ tiến ra. Bà này không còn dáng đi của một kẻ chạy trốn, mà là của một nữ hoàng, rồi đến anh mã phu Vialas, quận công nhỏ tuổi D'Enghien được bồng trên tay, Lenet cầm một cái hộp trạm và một bó giấy tờ, và sau hết là ông chưởng quan tòa lâu đài kết thúc dòng người do hai sĩ quan gươm tuốt trần dẫn đầu.

Tất cả đám người ấy đi ra bằng một hành lang bí mật! Từ nơi quan sát, Canolles vội xuống đất và chạy tới mái vòm lúc này từ tứ bề đều tối om. Thế rồi chàng nhìn thấy đoàn người lặng lẽ đi về phía chuồng ngựa, họ sắp khởi hành.

Trong lúc ấy, ý nghĩ về bổn phận, về sứ mạng của hoàng hậu giao cho, lại hiện ra trong tâm trí Canolles. Người đàn bà này ra đi, có nghĩa là cuộc nội chiến sẽ bùng nổ và các con dân của nước Pháp lại sẽ bắn giết lẫn nhau. Dĩ nhiên, chàng cảm thấy hổ thẹn, chàng - một đấng tu mi nam tử, lại đi làm mật thám và làm tên canh giữ một phụ nữ nhưng đó là một phụ nữ cũng tựa như bà phu nhân De Longueville kia đã từng gieo rắc máu lửa bốn phương trời Paris.

Canolles chạy lại mé tiền sảnh và đưa cái còi bằng bạc lên môi. Chỉ sau mấy tiếng còi của chàng, đoàn người kia sẽ bị cầm tù. Địa vị của chàng vững vàng hơn và chắc chắn chàng sẽ giàu có.

Nhưng Canolles ngước nhìn về phía căn phòng, nơi nàng quận chúa giả hiệu đang ngủ. Qua ánh sáng mờ dịu của ngọn đèn đêm, chàng tưởng như nhìn thấy bóng hình thân yêu in trên những tấm rèm trắng trong.

Thế là tất cả những toan tính, những quyết định của chàng đều tan biến dưới ánh sáng mờ dịu ấy, không khác gì những tia sáng lúc bình minh đã làm tan vỡ tất cả mộng đẹp, đã xua đuổi hết lũ ma quỷ của đêm tối.

"Cái lão Mazarin cũng đã đủ giàu để mất đi các ông hoàng bà chúa này, còn ta ta đâu giàu có chi để mấtmột kho vàng đã thuộc về ta, và ta sẽ gìn giữ nó với một sự ghen tuông như một con mãnh hổ. Lúc này nàng chỉ có một mình, tùy thuộc vào ta, trong sự bao che của ta, bất kể giờ giấc ngày đêm, ta có thể vào phòng nàng, nàng sẽ không chạy trốn nếu không nói cho ta biết, vì ta đã nhận lời hứa thiêng liêngcủa nàng. Hoàng hậu dù bị lừa, cái lão Mazarin dù nổi giận, ta cũng cóc cần!"

Và Canolles đút còi vào túi, lắng nghe tiếng ầm ầm như sấm động khi những cỗ xe đi qua trên cầu. Thế rồi im lặng lại được trở về với bóng đêm. Chàng bước vào khoảng sân thứ hai vắng lặng và thận trọng leo lên cầu thang. Tuyệt nhiên chàng chẳng hề nghĩ rằng mình vừa đem đặt cọc cuộc đời mình cho mối tình của một người đàn bà, nghĩa là với cái bóng của hạnh phúc.

Mặc dầu đã cẩn thận mò mẫm, nhưng khi tới hành lang, Canolles vẫn đụng với một kẻ hình như đang đứng nghe ngóng chi đó. Quá hoảng hốt, gã thốt kêu lên:

− Ông là ai? Ông là ai?

− Hừm! Trời đất! - Canolles nói - Thì ông là ai đã? Tại sao lại mò mẫm như một tên do thám ở phía cầu thang này?

− Tôi là Pompéc!

− Quản gia của bà quận chúa?

− Dạ, chính thế! Quản gia của bà quận chúa!

− A! Vậy thì không hẹn mà nên - Canolles nói - còn tôi, tôi là Castorin.

− Castorin, quân hầu của nam tước De Canolles?

− Đích thị.

− A! Castorin thân mến của tôi! - Pompéc nói - Chắc tôi đã làm cho anh sợ.

− Tôi sợ?

− Phải! Chớ sao! Một khi người ta không phải là lính tráng. Bạn thân mến, tôi có thể giúp gì được bạn? - Pompéc nói tiếp với một vẻ quan trọng.

− Dạ!

− Có gì thì nói đi.

− Anh có thể loan báo ngay tức khắc với bà quận chúa rằng, ông chủ của bà ấy muốn nói chuyện với bà ấy.

− Vào giờ này?

− Dĩ nhiên.

− Không thể được!

− Bộ anh tưởng vậy?

− Tôi tin chắc.

− Vậy là bà ấy sẽ không tiếp ông chủ của bà ấy?

− Không!

− Lệnh của đức vua! Thưa ông Pompéc, hãy nói với bà ấy như thế.

− Lệnh của đức vua!... Pompéc kêu lên - Tôi đi ngay.

Và Pompéc lập cập đi xuống, vừa sợ hãi vừa kinh hoàng.

Canolles trở về phòng mình, thấy Castorin ngả người trên ghế bành ngáy ầm ĩ. Chàng mặc quần áo sĩ quan và ngồi chờ đợi kết quả của công việc vừa rồi.

− Nếu ta không làm tốt nhiệm vụ lão Mazarin giao - Chàng thầm nhủ - thì hình như ta sẽ không làm quá xấu những việc của ta.

Mười phút trôi qua, Pompéc vẫn không trở lại. Và cũng chả có ma dạo nào tới cả. Thấy rằng chờ đợi mãi cũng vô ích, Canolles quyết định tự mình đi tới.

Chàng đánh thức Castorin dậy, truyền lệnh cho hắn phải sẵn sàng ứng phó với mọi biến cố, rồi sau đó đi lại phòng quận chúa.

Tới cửa, nam tước gặp một tên người hầu. Mặt mày hắn nhăn nhó vì đã làm xong bổn phận mà chưa có người thay thế. Cũng như Castorin,sau một ngày làm việc mệt nhọc, hắn cần được nghỉ ngơi.

− Thưa ngài, ngài muốn gì? - Hắn hỏi Canolles.

− Tôi xin được gửi quận chúa De Condé lời chào tôn kính của tôi.

− Vào giờ này, thưa ngài?

− Vào giờ này thì sao?

− Dạ, nhưng đã khuya quá rồi.

− Làm sao anh dám nói vậy?

− Tuy nhiên, thưa ngài... - Hắn lắp bắp.

− Tôi không xin nữa, mà tôi muốn. - Canolles nói với giọng oai vệ.

− Ngài muốn... Nhưng ngài nên biết chỉ có bà quận chúa chỉ huy ở đây.

− Đức vua chỉ huy tất cả... Lệnh của đức vua!

Người hầu run rẩy và cúi đầu:

− Xin lỗi ngài, tôi chỉ là một tên gia nhân hèn mọn, tôi không thể gánh lấy cái trách nhiệm mở cửa phòng quận chúa, xin ngài cho phép tôi đi đánh thức quan thị vệ.

− Tại lâu đài Chantilly, các quan thị vệ có thói quen đi ngủ vào lúc mười giờ à?

− Người ta đi săn suốt cả ngày, thưa ngài.

Canolles thầm nghĩ: "Đúng vậy. Họ chỉ cần phải có thì giờ mặc quần áo thị vệ cho một anh nào đó".

Rồi chàng lớn tiếng:

− Được. Đi đi. Tôi đợi.

Người hầu cắm cổ chạy. Hắn đi báo động khắp lâu đài, thêm cái mồm của Pompéc nữa, khiến cho mọi người lại càng hốt hoảng.

Canolles còn lại một mình, tai lắng nghe và mắt mở căng.

Tiếng người chạy rậm rịch trong những phòng khách và dãy hành lang. Nhờ những vệt sáng lờ mờ, chàng nhìn thấy những bóng người được trang bị súng dài nấp ở các nơi. Khắp chốn, chàng cảm thấy có những thì thầm đe dọa, thay thế cho cái im lặng hoàn toàn trong giây phút trước đây.

Canolles cầm cái còi trong tay và tiến lại một khung cửa sổ. Từ đó, chàng có thể nhận ra chỗ ẩn nấp của hai trăm người lính chàng mang theo.

− Không - Chàng tự nhủ - việc ấy sẽ dẫn thẳng tới chiến trận, nó sẽ đem lại tang tóc; tốt hơn hết là chờ đợi, điều tồi tệ nhất có thể đến với chúng ta trong khi chờ đợi là bị giết, còn nếu hấp tấp, ta sẽ mất nàng...

Canolles vừa mới suy nghĩ xong, thì thấy một cánh cửa mở ra, và một nhân vật mới xuất hiện. Ông ta vội vã nói đến nỗi không kịp chào nhà quý tộc:

− Quận chúa khó ở và ra lệnh không cho bất cứ một ai vào.

Canolles chằm chằm nhìn người lạ và nói:

− Ông là ai? Khi nói với một nhà quý tộc, tại sao ông vẫn đội mũ trên đầu?

Và Canolles dùng đầu gậy hất cái mũ của người đối thoại. Người này lùi lại một bước và kêu lên:

− Thưa ngài!

− Tôi hỏi ông, ông là ai?

− Tôi là... tôi là... như ngài có thể nhìn thấy qua bộ quân phục của tôi, đội trưởng cận vệ của quận chúa.

Canolles mỉm cười.

Thật thế, chỉ cần liếc mắt, chàng đã nhận ra mình đang tiếp xúc với loại người vô tích sự, cái áo chẽn sĩ quan của hắn bó chặt lấy cái bụng bự khiến cho mấy khuy áo như sắp đứt bung ra.

− Tốt lắm, thưa đội trưởng. - Canolles nói - Hãy nhặt cái mũ của ông lên và trả lời.

Viên đội trưởng thi hành khẩu lệnh của Canolles với tính cách của một người đã nghiên cứu kỹ lưỡng kỷ luật nhà binh, để biết chỉ huy giỏi, phải biết vâng lời.

− Đội trưởng đội cận vệ! Chà! Một chỗ ngon lành hả?

− Vâng, thưa ngài, cũng tạm được. - Ông ta đứng thẳng người.

− Đừng có phưỡn ngực ra như thế, thưa ông đội trưởng, kẻo rồi cái quần của ông sẽ rớt xuống gót chân và hình như thế, sẽ chả đẹp chút nào.

− Nhưng rút cuộc, thưa ngài, ngài là ai?

− Thưa ông, tôi sẽ noi gương lễ độ của ông, và sẽ trả lời câu hỏi của ông như ông đã trả lời câu hỏi của tôi. Tôi là đại úy của binh đoàn Navailles và tôi tới đây nhân danh nhà vua với tư cách một sứ giả mang thái độ ôn hòa hoặc thô bạo tùy từng tình huống tuân phục hay chống lại lệnh của hoàng đế.

Anh chàng đội trưởng kêu lên:

− Thô bạo! Thưa ngài, một tính chất thô bạo...

− Rất thô bạo, tôi báo trước để ông biết. - Và chàng nói tiếp luôn - Phải ngay cả với quận chúa.

− Thưa ông, chớ nên sử dụng sức mạnh, tôi có dưới trướng năm mươi người được võ trang sẵn sàng bảo vệ danh dự của quận chúa.

Canolles không muốn nói với hắn rằng năm mươi người của hắn đều chỉ là những kẻ hầu người hạ, những bồi bếp rất xứng đáng để phục vụ dưới quyền một ông xếp như thế, và còn về phần danh dự của quận chúa, thiết tưởng nó đã chạy theo bà ta vào cái thời điểm bà ta ở trên đường tiến về Bordeaux.

Và chàng chỉ đáp với vẻ bình thản để đối phương sợ hơn là đe dọa, thái độ quen thuộc của những con người dũng cảm, thường đương đầu với các hiểm nguy.

− Nếu ông có năm mươi người được võ trang, thưa đội trưởng, tôi có hai trăm binh sĩ thuộc đạo quân tiền vệ của hoàng gia. Bộ ông tính chuyện làm phản, chống lại hoàng đế hay sao?

− Không! Thưa ngài không! Nhưng xin ngài làm chứng cho, tôi chỉ nhượng bộ trước sức mạnh.

− Có vậy mới là tình đồng nghiệp chứ.

− Vâng, tôi sẽ dẫn ngài tới công chúa phu nhân, hiện đang còn thức.

Canolles chẳng thèm suy nghĩ để nhận ra sự nguy hiểm ghê gớm trong cái bẫy người giăng ra, vì chàng tin tưởng vào khả năng của mình.

− Tôi không có lệnh hội kiến với bà công chúa. Tôi muốn gặp vị quận chúa trẻ.

Viên đội trưởng đội cận vệ cúi đầu một lần nữa, đoạn quay gót, kéo lê thanh gươm dài trên sàn. Hắn lại đi qua ngưỡng cửa một cách oai vệ giữa hai người lính gác vừa rồi suýt bỏ trốn khi hay tin có hai trăm binh sĩ của nhà vua đang bao vây bên ngoài, họ không muốn trở thành những kẻ tuẫn tiết ở trong lâu đài Chantilly.

Mười phút sau, viên đại úy, theo sau có hai người lính cận vệ, trở lại với đầy đủ những nghi lễ để dẫn Canolles tới ngay phòng quận chúa không một chút chậm trễ.

Canolles nhận ra đúng căn phòng, đồ đạc, cái giường, và cả mùi thơm của căn phòng nữa. Nhưng có hai thứ phải tìm cho ra, mà chưa thấy, bức chân dung của quận chúa chính hiệu, nó đã khiến chàng phải lưu ý ngay trong cuộc viếng thăm lần đầu và khuôn mặt của nàng quận chúa giả, đã khiến chàng phải chấp nhận một hy sinh to lớn. Bức chân dung đã được cất đi, và do một sự thận trọng muộn màng, khuôn mặt của người nằm trên giường đã quay về phía trong với một điệu bộ rất vua chúa.

Hai phụ nữ đứng gần nàng, bên giường.

Nhà quý tộc sẵn sàng bỏ qua thái độ thiếu lịch sự ấy, nhưng lại sợ thêm một lần tráo người, nó cho phép De Cambes phu nhân bỏ trốn như nàng quận chúa thực. Vì thế, chàng cảm thấy lo âu và muốn kiểm soát xem nhân vật đang nằm trên giường có đích thực là con người chàng đã đắm say để sẵn sàng bỏ hết công danh sự nghiệp không.

− Thưa phu nhân! - Chàng nghiêng mình rất thấp và nói - Tôi xin lỗi phu nhân đã tự đến trình diện như vậy, trong khi tôi đã đoan quyết là sẽ chờ lệnh phu nhân. Nhưng vì tôi vừa nhận thấy có những sự chuyển dịch rầm rộ trong tòa lâu đài và...

Người nằm trên giường thoáng giật mình nhưng không đáp. Canolles cố tìm kiếm một vài dấu hiệu ngõ hầu xác quyết có đúng con người mình đang mong gặp thực sự hiện diện trước mắt không, nhưng giữa những đám đăng ten, những mùng mền chăn gối, chàng không thể nhận ra điều gì khác ngoài hình thù một người đang nằm.

Canolles nói tiếp:

− Thưa phu nhân, tôi phải tự mình kiểm tra xem có phải người nằm trên giường này vẫn là người tôi đã hân hạnh được hầu chuyện cách đây nửa giờ hay không.

Lần này không còn phải là một sự giật mình đơn giản, mà là một cử chỉ sợ hãi. Cử động ấy không lọt qua được mắt Canolles.

− Nếu nàng lừa dối ta - Chàng thầm nghĩ - Nếu nàng bỏ trốn mặc dù đã hứa một cách long trọng, ta sẽ rời lâu đài, nhảy lên ngựa, dẫn đầu hai trăm binh sĩ, và bắt cho kỳ được những kẻ chạy trốn, dẫu phải nổi lửa hỏa thiêu mấy chục ngôi làng để soi sáng con đường đi của ta.

Canolles chờ đợi thêm giây lát, nhưng người nằm trên giường, không trả lời cũng chẳng hề quay lại. Chắc vì muốn tranh thủ thời gian.

Không đủ can đảm che giấu sự sốt ruột của mình, Canolles nhắc nhở:

− Thưa phu nhân, xin phu nhân nhớ cho rằng tôi là sứ giả của đức vua, và nhân danh đức vua, tôi xin được xem mặt phu nhân.

− Ồ! Đây là một sự tra xét không thể chịu đựng nổi! - Một giọng nói run run thốt ra khiến chàng sĩ quan mừng rỡ run rẩy cả người, bởi vì chàng đã nhận ra âm sắc ấy, không thể lẫn lộn với bất cứ một giọng nào khác - Thưa ông, nếu quả như lời ông nói, nhà vua đã buộc ông phải xử sự như vậy, chính vì nhà vua chỉ là một cậu bé, chưa biết đến bổn phận của một người quý tộc, bức bách một phụ nữ phải để lộ mặt ra, có khác gì một sự nhục mạ bằng cách lột mạng che mặt.

− Thưa phu nhân, có một câu nói khi nó thốt ra từ cửa miệng của nhà vua, các vị phu nhân đều phải nghiêng mình, cần phải tuân lệnh.

− Nếu là "lệnh", tôi thiết nghĩ, tôi đơn chiếc và vô phương chống lại lệnh của nhà vua cũng như đòi hỏi của vị sứ giả của ngài, tôi xin tuân lệnh. Thưa ông, hãy nhìn tôi đi.

Có một sự chuyển động đột ngột, những mùng mền, chăn gối, đăng ten được gạt ra để lộ một khoảng trống. Một mái tóc vàng óng như tơ nõn hiện ra, và một khuôn mặt đẹp tuyệt vời. Canolles liếc nhìn quanh. Vốn quen thuộc với những tình cảnh tương tự như thế, Canolles tin chắc rằng, bàn tay nõn nà đặt trên cổ trắng ngần ấy, cặp mắt với riềm mi rủ thấp ấy, không phải biểu lộ sự tức giận.

Nàng quận chúa giả vẫn giữ nguyên tư thế đó trong lúc Canolles lặng ngắm nàng, thở hít cái mùi hương kỳ diệu và nén chặt hai bàn tay, con tim đang đập mạnh.

− Thế nào! Thưa ông, ông đã thỏa nguyện rồi chứ? Vâng, thắng lợi của ông đã hoàn toàn, có phải vậy không? Thế thì hãy tỏ ra là người chiến thắng có lòng quảng đại, xin mời ông lui gót.

− Thưa phu nhân, tôi muốn lắm, nhưng tôi phải hoàn thành những công việc của tôi cho đến cùng. Cho tới bây giờ, tôi chỉ hoàn thành một phần sứ mạng có liên quan tới phu nhân, nhưng chỉ nhìn thấy phu nhân không thôi, chưa phải là đầy đủ, tôi còn phải gặp quận công D'Enghien.

Một sự im lặng nặng nề rơi xuống căn phòng.

Nàng quận chúa giả chợt chống tay lên và nhìn thẳng vào Canolles. Một cái nhìn với bao nhiêu ý nghĩa, có vẻ như muốn nói rằng: Ông đã nhận ra tôi chưa? Ông có biết thật sự tôi là ai không? Nếu đã biết, hãy buông tha tôi, hãy tha thứ cho tôi, ông là người mạnh nhất, hãy thương xót tôi!

Canolles hiểu tất cả những gì chứa đựng trong cái nhìn ấy, nhưng chàng vẫn cương quyết đáp lại ánh mắt ấy bằng một giọng nói:

− Không thể được, thưa phu nhân. Lệnh đã ghi rõ.

− Đành phải làm theo tất cả như ông muốn thôi, bởi vì ông không có một sự chiếu cố nào đối với địa vị cũng như chức tước, thôi thì để các bà ấy sẽ dẫn ông tới hoàng thân, con trai tôi.

− Các bà ấy, thay vì đưa tôi lại chỗ quận công, thì dẫn quận công tới đây có được không thưa phu nhân? Như vậy tôi thấy có vẻ tiện hơn.

− Và tại sao, thưa ông?

− Bởi vì trong thời gian ấy, tôi sẽ nói cho phu nhân biết một phần sứ mạng của tôi, và chỉ có một mình phu nhân được nghe mà thôi?

− Cho một mình tôi?

− Vâng, một mình phu nhân thôi.

Lần này, tia mắt nàng chuyển từ van nài sang lo âu. Canolles cảm nhận ngay được điều ấy. Chàng hỏi:

− Trong cuộc tiếp xúc, có điều gì khiến phu nhân phải sợ hãi? Phu nhân có phải là một quận chúa, và tôi có phải là một nhà quý tộc hay không?

− Vâng, thưa ông, ông có lý và tôi đã lo sợ không đâu. Vâng, rất hân hạnh được gặp ông lần đầu, nhưng tôi đã nghe đồn đại về sự lịch thiệp và lòng trung thành của ông từ lâu. Nào, các bà hãy đưa quận công D'Enghien đến đây.

Hai người đàn bà rời khỏi thành giường, tiến ra cửa, quay lại một lần nữa để xem rằng lệnh ban ra có chính xác không và bằng một dấu hiệu để xác định những lời nói của nữ chủ nhân, họ bước ra ngoài.

Canolles nhìn theo cho tới khi họ đóng cửa lại. Rồi chàng quay về phía nàng, mắt ánh lên một niềm vui.

Người đàn bà khoanh tay lại và nói:

− Thưa ông De Canolles, tại sao ông lại hành hạ tôi như vậy?

Vừa nói nàng vừa nhìn chàng. Không phải cái nhìn ngạo nghễ của một vị quận chúa như nàng đã cố gắng nhập vai nhưng không thành công. Lần này rất xúc động, rất có ý nghĩa, cái nhìn ấy gợi ra trong trí nhớ của chàng tất cả những chi tiết thú vị trong cuộc hội kiến đầu tiên của họ, tất cả những giây phút đáng ghi nhớ trên lộ trình, tất cả những kỷ niệm dễ thương của cuộc tình mới chớm nở. Và nó khiến cho lòng chàng không khỏi ngây ngất.

Chàng tiến lại một bước về phía giường rồi nói:

− Thưa phu nhân, nhân danh nhà vua, tôi giám sát bà De Condé chứ không phải giám sát phu nhân. Phu nhân không phải là quận chúa.

Nàng khẽ thốt lên một tiếng kêu, và đặt một tay lên ngực, mặt tái hẳn đi.

− Ông muốn nói gì, thưa ông? Và ông cho rằng tôi là ai?

− Ồ! Về chuyện đó, tôi rất băn khoăn khi giải thích với phu nhân, vì tôi hầu như biết rõ phu nhân là vị tử tước duyên dáng nhất, nếu không phải là vị nữ tử tước đáng tôn thờ.

− Thưa ông, qua tất cả những gì ông vừa nói, tôi chỉ nhận thấy một điều này: Ông thiếu lễ độ với tôi, ông nhục mạ tôi.

− Thưa phu nhân, người ta không thể thiếu sự tôn kính đối với Chúa bởi lẽ người ta tôn thờ ngài, người ta không thể nhục mạ các thiên thần bởi lẽ người ta quỳ gối trước họ.

Và Canolles nghiêng mình như thể muốn quỳ xuống. Nữ tử tước vối nói để ngăn chàng lại:

− Thưa ông, quận chúa De Condé không thể chịu...

− Quận chúa De Condé, thưa phu nhân, lúc này đang ngồi trên mình ngựa song song với Vialas, mã phu của bà, với Lenet vị cố vấn của bà, với những nhà quý tộc, những đại úy, sau hết là với toàn bộ gia đình, trên đường đi Bordeaux, và chẳng có dính líu chi tới những gì đang diễn ra vào thời điểm này giữa nam tước Canolles và tử tước hay nữ tử tước De Cambes.

− Nhưng ông nói gì vậy, thưa ông? Ông điên sao?

− Không, thưa phu nhân, tôi chỉ thuật lại điều đã trông thấy, chỉ kể lại điều đã nghe.

− Vậy thì, nếu ông đã nhìn thấy, nếu ông đã nghe thấy như ông nói, sứ mạng của ông hẳn đã hoàn tất.

− Phu nhân tưởng vậy sao? Vậy là tôi phải trở về Paris và thú nhận với hoàng hậu rằng, để khỏi phật ý một phụ nữ tôi yêu - Tôi không nêu danh một ai, thưa phu nhân, xin đừng nhìn tôi với một con mắt giận dữ như vậy - tôi đã bất tuân thượng lệnh, tôi đã để cho kẻ thù của ngài chạy trốn, bỏ qua những gì tôi nhìn thấy, phản bội, vâng, phản lại mục đích của đức vua...

Nữ tử tước tỏ vẻ xúc động và nhìn chàng với ánh mắt dịu dàng:

− Tôi thiết nghĩ ông có thể nại ra những cớ chính đáng để bào chữa cho mình chứ? Chẳng hạn như, một mình ông đơn thương độc mã, đâu có thể ngăn được cả một đoàn hộ tống của quận chúa? Không lẽ người ta ra lệnh cho ông, một mình chống với năm mươi nhà quý tộc hay sao?

Canolles lắc đầu nói:

− Thưa phu nhân, tôi không đơn thương độc mã, trong cánh rừng, cách chúng ta nằm trăm bước, đã cho phục sẵn hai trăm quận sĩ, và họ hiện còn đó, tôi có thể tập họp và gọi họ tới bằng một tiếng còi. Việc bắt giữ bà quận chúa đối với tôi thật dễ dàng, bà ấy không thể chống lại được. Và cho dù thực lực của chúng tôi yếu hơn bà ấy, thức tế mạnh hơn gấp bốn lần, tôi vẫn có thể chiến đấu, cái chết ở nơi chiến trường tôi coi nhẹ như lông hồng.. - Chàng trai càng lúc càng nghiêng mình xuống - ...nó cũng nhẹ như khi tôi chạm vào bàn tay nuột nà này.

Thật thế, bàn tay trắng nõn nà như ngọc, lúc này đã buông thõng ra ngoài giường và hình như cũng biết xúc động qua mỗi câu nói của chàng trai. Tình yêu như có từ lực. Nó đã cuốn hút nàng về với những phút giây ở trong quán trọ nhỏ ở Jaulnay, đến nỗi nàng sững sờ và khi nhìn thấy chàng quý tộc hôn lên tay mình, nàng mới vội vàng rụt tay về.

− Thưa ông De Canolles, xin cảm ơn ông, xin thành thật cảm ơn ông về những gì ông đã làm cho tôi. Xin hãy tin rằng tôi không bao giờ quên điều này. Nhưng giúp đỡ của ông sẽ giá trị gấp bội nếu bây giờ ông có thể lùi gót. Phải chăng chúng ta cũng nên từ biệt nhau, một khi ông đã hoàn thành công tác?

Hai tiếng "chúng ta" được thốt lên với một âm sắc dịu ngọt, bàng bạc vẻ tiếc nuối đã khiến cho quả tim Canolles phải nức nở.

− Thưa phu nhân, tôi xin tuân theo. Có điều tôi xin lưu ý phu nhân, không phải là để không vâng theo, nhưng để tránh cho phu nhân một ân hận có thể xảy đến: Chính vì tuân lời phu nhân nên tôi có thể lâm nguy. Nếu thú nhận tội lỗi bằng cách nói tất cả sự thật, tôi sẽ trở thành nạn nhân của chính mình... Người ta sẽ chụp cái mũ phản bội lên đầu tôi, người ta sẽ tống giam tôi... và rất có thể bị xử bắn. Rất đơn giản, bởi vì tôi đã phản bội.

Claire thốt lên và nắm lấy tay Canolles, nhưng rồi nàng lại vội buông ra với vẻ thẹn thùng đáng yêu.

− Chúng ta phải làm thế nào bây giờ?

Trái tim chàng trai đập rộn ràng, hai tiếng "chúng ta" dễ thương ấy chắc chắn đã trở thành một dụng ngữ ưa thích

của De Cambes phu nhân.

− Ông bị lâm nguy! Ông rất tốt, rất hào hiệp. Ông bị lâm nguy! Tôi ồ, không bao giờ. Làm thế nào tôi có thể giúp được ông? Nói đi, nói đi!

− Thưa phu nhân, phu nhân cần phải cho phép tôi diễn vai trò của tôi cho tới phút chót. Cần phải, như tôi đã từng nói với phu nhân, để tôi tả ra là bị phu nhân đánh lừa, để tôi báo cáo với ngài De Mazarin những lời tôi biết.

− Vâng, nhưng nếu người ta biết chính vì tôi, ông đã làm tất cả những việc ấy, nếu người ta lại cũng biết chúng ta đã gặp nhau, đã hội kiến với nhau từ trước, thì chính tôi, đến lượt tôi sẽ lâm nguy. Hãy nghĩ đến điều đó.

Canolles giả vờ rầu rĩ:

− Thưa phu nhân, tôi không tin rằng, phu nhân lại có thể để lộ bí mật mà chỉ có phu nhân và tôi biết thôi.

Claire im lặng, nhưng với cái nhìn bối rối, một nụ cười thoáng hiện, đủ để cho Canolles cảm thông được. Cho nên chàng cũng mỉm cười và hỏi:

− Vậy tôi sẽ ở lại?

− Nếu cần phải như thế. - Nữ tử tước đáp lại.

− Trong trường hợp ấy, tôi sẽ viết thư cho ngài De Mazarin.

− Vâng, ông cứ viết đi.

− Thế là làm sao?

− Tôi nói rằng ông nên đi viết thư cho ông ta đi.

− Không được, tôi phải ngồi đây viết cho lão ta, chính tại phòng của phu nhân, tôi phải ghi rõ nơi viết là bên cạnh giường phu nhân.

− Nhưng sao lại có chuyện như vậy?

− Xin phu nhân hãy đọc. Đây là những chỉ thị tôi đã nhận được...

Và Canolles trao tờ giấy để cho nữ ữđọc:

"Nam tước De Canolles có nhiệm vụ luôn theo sát bà quận chúa và quận công D'Enghien con trai bà".

− Theo sát. - Canolles nói.

− Vâng theo sát, được lắm.

Thế là Claire hiểu ra tất cả lợi lộc mà một chàng trai si tình có thể rút từ những lời dặn dò đó; và nàng cũng hiểu mình có thể giúp ích cho quận chúa rất nhiều khi kéo dài tình trạng này.

− Ông hãy viết đi. - Nàng nói.

Canolles đưa mắt nhìn. Cũng bằng một cái nhìn, Claire ra dấu cho chàng nơi để văn phòng phẩm. Chàng mở một tủ con lấy ra các thứ giấy, bút và mực. Chàng kéo một cái bàn lại sát giường, và như thể Claire vẫn là một quận chúa, chàng xin phép được ngồi xuống, rồi viết cho ngài De Mazarin một bức công văn sau:

Thưa đức ông.

Tôi đã tới lâu đài Chantilly vào 9 giờ tối. Ngài cũng thấy rồi tôi phải vội vàng như thế nào khi tôi chỉ có thể từ giã ngài vào lúc 6 giờ 3không.

Tôi đã tới hội kiến với hai vị quận chúa ở ngay trong phòng của họ: Bà công chúa phu nhân bị đau nặng, còn quận chúa sau một ngày săn bắn, đã hết sức mệt mỏi.

Theo chỉ thị của đức ông, tôi đã tới trình diện các vị phu nhân, lúc đó các tân khách đã ra về. Hiện giờ tôi đang giám thị chặt chẽ bà quận chúa và con trai bà ấy.

− Và con trai bà ấy! - Canolles quay về nữ tử tước và lập lại. Thật buồn cười, hình như tôi đã nói dối, trong khi tôi không hề muốn dối trá.

Claire cười đáp:

− Ông hãy an tâm. Nếu tôi chưa thấy mặt con trai tôi, thì rồi ông sẽ thấy.

− Và con trai bà ấy! - Canolles lại cười lớn.

Sau đó, chàng ghi thêm vào bức thư một đoạn cuối:

Chính ngay tại khuê phòng của quận chúa, và ngồi bên cạnh giường của bà, tôi đã có hân hạnh viết văn thư này để đệ trình lên đức ông.

Ký tên xong, chàng xin phép Claire rung chuông gọi người hầu phòng. Chàng nói với hắn.

− Anh đi kêu người hầu của tôi tới đây.

Năm phút sau, Castorin được dẫn tới. Chàng bảo hắn:

− Mang văn thư này đưa cho ông sĩ quan chỉ huy binh lính của tôi, nói với ông ấy phải gởi đi Paris bằng đường hỏa tốc.

Bị sai bảo vào lúc đêm hôm như thế, Castorin tỏ vẻ khó chịu. Hắn đáp:

− Thưa nam tước, hình như tôi đã báo với nam tước rằng ông Pompéc đã mướn tôi làm việc cho bà quận chúa.

− Nhân danh quận chúa tôi truyền đạt lệnh ấy tới anh. - Quay về phía Claire, chàng tiếp - Xin phu nhân xác nhận cho những lời nói của tôi. Đây là công việc hết sức khẩn cấp. Công văn này phải được gởi đi ngay lập tức.

Nàng quận chúa giả ra lệnh bằng một giọng uy quyền:

− Đi ngay!

Castorin khom lưng sát đất rồi quay gót.

Claire chìa tay ra, nhìn Canolles nói với một giọng van nài:

− Bây giờ thì ông có thể ra về được rồi chứ?

− Xin lỗi, còn cậu con trai, thưa phu nhân.

− À đúng! - Claire mỉm cười đáp - Ông sẽ thấy nó.

Đúng lúc De Cambes phu nhân nói xong, có tiếng cào vào cửa, theo như tục lệ của thời ấy. Hồng y giáo chủ Richelieu là người đã khai sinh ra kiểu gõ cửa ấy. Nó đã được truyền qua các triều đại: Từ Richelieu đếN Chavigny rồi tới Mazarin. Dĩ nhiên, với bà quận chúa người ta cũng làm như thế.

− Họ tới đó. - De Cambes phu nhân nói.

− Được rồi... Tôi sẽ theo đúng nghi thức công vụ.

Canolles rời khỏi bàn, kéo ghế ra, đội mũ rồi nghiêm chỉnh ngồi cách giường quận chúa bốn bước.

− Cho các người vào! - Nữ tử tước nói.

Thế là một phái đoàn trịnh trọng tiến vào.

Đó là các bà, các sĩ quan, các thị vệ thuộc bộ phận nội dịch của quận chúa.

− Thưa phu nhân! - Người thứ nhất nói - Người ta đã đánh thức quận công dậy. Bây giờ quận công có thể đón tiếp sứ giả của đức vua.

Sau khi trao đổi với Canolles một cái nhìn thông cảm rất nhanh, Claire nói:

− Dẫn quận công D'Enghien lại đây. Ngài nam tước sẽ thấy con trai tôi trước mặt tôi.

Mọi người vội vàng tuân lệnh. Giây phút sau, ông hoàng nhỏ tuổi được đưa vào.

Như chúng tôi đã nói ở đoạn trên Canolles đã mục kích cuộc trốn chạy của bà quận chúa, và cũng đã nhìn thấy cậu con trai bà ta - nhưng không rõ mặt - lúc ấy mặc bộ đồ rất đơn giản. Cho nên chàng thừa biết cậu bé đứng trước mặt chàng chỉ là một ông hoàng giả. Chàng cố nín cười và vẫn phải tiếp tục diễn nốt tấn tuồng.

− Tôi rất sung sướng - Chàng nghiêng mình nói - được hân hạnh gởi tới quận công D'Enghien lời chào mừng của tôi.

De Cambes phu nhân đưa mắt ra hiệu cho cậu bé chào lại. Canolles dõi theo tất cả những chi tiết của cuộc diễn xuất ấy với một vẻ tinh quái.

− Con ạ! - Nữ tử tước nói với một giọng cay độc có tính toán - Vị sĩ quan trước mặt con là ngài Canolles, sứ giả của đức vua. Con hãy đưa tay ra để cho ngài Canolles hôn.

Cậu bé Pierrot đã được cố vấn Lenet dạy bảo từ trước nên thực hiện vai trò mình cũng rất khớp. Điều đáng tiếc là bàn tay ấy lại không thể biến đổi thành bàn tay của người quý tộc. Cậu đưa tay ra. Và Canolles lại phải nghiêng mình hôn lên bàn tay ấy, giữa những tiếng cười cố nén của những kẻ chứng kiến, nhưng trong bụng thầm nghĩ: "Chà, De Cambes phu nhân sẽ phải trả nợ ta về cái hôn này".

Rồi, hiểu rằng chương trình đã chấm dứt, không thể kéo dài sự có mặt của mình trong phòng một phụ nữ, Canolles nói:

− Thưa phu nhân, công việc của tối nay đã xong. Xin phu nhân cho phép tôi được lui.

− Vâng, mời ông lui gót. Và như ông đã thấy, cuộc sống ở đây rất thầm lặng. Ông có thể âm thầm mà ngủ.

− Nhưng trước khi ra về, xin phu nhân ban cho tôi một ân huệ.

− Ân huệ gì? - De Cambes phu nhân lo sợ hỏi, bởi vì qua giọng nói của nam tước, nàng biết chàng này lại sắp giở trò ma mãnh nào đây.

− Chấp thuận cho tôi cái vinh dự như tôi vừa nhận của quận công.

Lần này nữ tử tước bị một vố... Một sĩ quan của nhà vua cầu xin một ân huệ long trọng như thế trước mặt mọi người, thì không có cách gì để từ chối cả. Nàng đưa bàn tay run rẩy về phía Canolles.

Chàng bước lại gần giường như tiến về phía ngai vàng của một nữ hoàng, rồi quỳ xuống, nhẹ nâng những ngón tay lên, đặt một nụ hôn lên làn da mịn màng và trắng muốt ấy. Đoạn chàng đứng dậy hạ giọng nói:

− Phu nhân đã hứa với tôi, không bao giờ rời tòa lâu đài mà không báo trước cho tôi biết. Tôi tin vào lời hứa ấy.

− Ông cứ tin tôi.

Dứt lời, nàng ngả mình xuống gối, gần như ngất xỉu.

Thấy giọng nói của nàng như có ẩn chứa một điều gì đó, Canolles cố tìm trong đôi mắt đẹp của nàng một sự giải thích nhưng nàng đã nhắm lại.

Sáng hôm sau, Canolles dậy sớm. Chàng hấp tấp mặc quần áo và đi xuống vườn. Cuộc viếng thăm đầu tiên của chàng là dãy nhà nơi quận chúa ở. Cái nhìn đầu tiên của chàng đậu trên cửa sổ phòng nàng. Ánh sáng ngọn đèn phản chiếu màu đỏ lên những bức rèm hãy còn khép kín. Mặt Canolles dừng lại ở khung cửa. Chàng không muốn đi xa hơn nữa, và ngồi xuống dưới một bức tượng.

Bất chợt chàng thấy cánh cửa sổ ở một hành lang mở ra rồi khuôn mặt chất phác của ông lão Pompéc ngơ ngác nhìn. Tất cả những gì liên quan đến nữ tử tước đối với chàng đều quan trọng. Chàng hướng ánh mắt về phía lão. Có vẻ như lão đã trông thấy chàng và có ý muốn bày tỏ một dấu hiệu gì đó. Tưởng ông nam tước chưa nhận ra mình, lão bèn chúm miệng huýt một tiếng lớn. Cử chỉ của một mã phu đối với vị sứ giả của nhà vua như vậy là vô lễ. Nhưng Canolles chưa kịp nổi nóng, chàng đã thoáng nhìn thấy vật gì trăng trắng trong tay Pompéc. Chỉ có tia mắt của người đang yêu, và đang nóng lòng chờ đợi những tin tức về tình yêu, mới có thể nhận ra được đó là một tờ giấy cuộn tròn.

"Một bức thư!" - Canolles thầm nghĩ "Nàng viết cho ta, như vậy nghĩa là sao"?

Canolles mừng rỡ run rẩy cả người và tiến lại.

Pompéc nhoài người qua khung cửa với tờ giấy, và Canolles giơ mũ ra đón lấy. Chàng đút thư vào túi áo, còn Pompéc khép cửa lại.

Canolles vừa đi vừa ngẫm nghĩ về sự thỏa thuận hôm qua giữa hai người. Đã có sự gì thay đổi sao? Và nếu quả như vậy thì lá thư này chỉ đem lại một tai ương, cho nên chàng đã không đưa lên môi như thói thường của những kẻ đang yêu nhận được thư người tình. Chàng rút thư ra, lật đi lật lại, tim đập rộn ràng. Tuy nhiên, đằng nào rồi cũng phải mở, hoặc bây giờ hay lát nữa. Chàng thu hết can đảm gỡ dấu niêm phong ra và tìm một chỗ thuận tiện ngồi đọc.

"Thưa ông, kéo dài tình trạng như chúng ta hiện tại, tôi ước mong ông cũng như tôi, là một điều hoàn toàn không thể được, ông phải chịu đựng cái nhìn ác cảm của tất cả những người ở trong nhà, vì họ coi ông là một kẻ giám thị khó chịu. Mặt khác, tôi e rằng nếu tôi tiếp đãi ông niềm nở hơn bà quận chúa ở vào địa vị tôi, người ta sẽ đoán ra được vai tuồng của chúng ta, và khi ấy danh giá của tôi sẽ không còn."

Canolles rút khăn tay ra lau trán, linh cảm đã không lừa dối chàng. Giấc mộng vàng tan biến giữa thanh niên bạch nhật. Chàng lắc đầu, thở dài và đọc tiếp:

"Ông hãy làm như đã phát giác ra sự thật, có một cách rất đơn giản và tôi sẽ cung cấp phương tiện để ông thực hiện nếu ông hứa chấp nhận lời cầu xin của tôi. Ông cũng đã biết và vì tôi cũng không cần giấu diếm để có thể nói rằng tôi đã lệ thuộc vào ông biết nhường nào. Nếu ông chấp thuận đề nghị ấy, tôi sẽ gởi tới ông một tấm hình của tôi, nó mang tên và gia huy tôi. Ông sẽ nói rằng tình cờ ông tìm ra nó, và nhờ đó ông nhận ra tôi không phải là quận chúa.

Chúng ta hãy xa nhau và ông cũng không nên đến gặp lại tôi làm gì. Ông sẽ mang theo tất cả lòng nhớ ơn của tôi, còn về phía tôi, sẽ ghi nhơ kỷ niệm của ông như kỷ niệm của một nhà quý tộc đáng kính và trung tín tốt nhất được biết trong đời".

Canolles đọc lại bức thư và thừ người ra trong đau xót và hờn giận. Một bức thư đuổi khéo với những lời lẽ ngọt như mật rồi lại kèm theo một tấm hình để làm kỷ niệm. Nhưng đâu có gì giá trị bằng con người thật trước mắt, đang còn ở trong tầm tay, và như thế khó lòng ngoảnh mặt.

Vâng, nhưng anh chàng Canolles của chúng ta, một con người khí phách ngang tàng, không lùi bước trước cơn giận của hoàng hậu và hồng y Mazarin, nhưng lại run sợ trước cái cau mày của nữ tử tước De Cambes.

Chao ôi! Thế mới biết:

"Nửa đời sương gió ngang tàng

Con tim chết mệt vì nàng, nàng ơi!"

Với người đàn bà này, Canolles đã bị nhiều phen đau đớn. Lần đầu bỏ rơi chàng, lần thứ hai, thủ vai bà quận chúa đánh lừa chàng và lần thứ ba mới tặng cho chàng chút hy vọng, ngày hôm sau lại cướp đi. Nhưng chỉ có lần này là chua cay nhất. Trên đường đi, vì chưa biết rõ chàng là ai nên nàng đã bỏ rơi chàng như loại bỏ một đồng hành khó chịu, có vậy thôi. Thay thế bà quận chúa, nàng tuân theo một mệnh lệnh áp đặt để hoàn tất một vai trò đã chỉ định, nàng không thể làm khác hơn, còn bây giờ đã biết rõ chàng, sau khi đã tỏ ra tôn trọng sự tận tâm của chàng, khi đã hai lần thốt ra tiếng "chúng ta" khiến chàng xúc động đến tận tâm can, thế mà nỡ lòng viết cho chàng một bức thư như vậy. Dước mắt Canolles còn hơn cả sự cay độc. Đó là một sự nhạo báng.

Canolles thầm nghĩ: "Ta sẽ không chấp nhận cách xử sự ấy. Thà để nàng căm thù ta còn hơn là nàng ban phát cho ta những lời biết ơn và hứa hẹn. Ôi! Tin cậy vào những lời hứa của nàng khác chi như tin vào sự bất biến của gió mưa và cái phẳng lặng của biển cả. Chà, thưa phu nhân, Canolles quay về phía cửa sổ và nghĩ tiếp, đã hai lần phu nhân thoát khỏi tay tôi, nhưng tôi thề rằng, nếu tôi có cơ hội nào tương tự, phu nhân đừng mong thoát khỏi lần thứ ba.

Và Canolles trở về phòng với ý định ăn mặc chỉnh tề đến gặp nữ tử tước. Nhưng khi nhìn đồng hồ, chàng thấy mới có bảy giờ.

Trong lâu đài chưa ai thức dậy. Canolles ngả mình trên ghế bành nhắm mắt lại để làm tươi mát những ý nghĩ và xua đuổi những ám ảnh đen tối đang nhảy múa chung quanh. Và cứ năm phút, chàng lại mở mắt ra nhìn đồng hồ.

Chuông gõ tám tiếng thánh thót. Lâu đài bắt đầu bừng tỉnh với những hoạt động ồn ào nhộn nhịp.

Canolles cố chờ thêm nửa tiếng nữa. Sau cùng, không thể chịu đựng lâu hơn, chàng bước xuống sân. Pompéc đang hít thở không khí. Một số gia nhân vây quanh lão, nghe lão khoác lác kể lại chiến cuộc ở Picardie dưới thời tiên đế trị vì.

− Ông là người quản gia của quận chúa? - Canolles hỏi Pompéc như thể mới gặp lão lần đầu.

− Thưa ông vâng. - Pompéc ngạc nhiên đáp.

− Ông làm ơn trình với quận chúa tôi mong muốn được yết kiến.

− Nhưng, thưa ông, quận chúa...

− Đã thức giấc rồi?

− Tuy nhiên...

− Đi giùm đi!

− Tôi tưởng rằng cuộc khởi hành của ông...

− Cuộc khởi hành của tôi sẽ tùy thuộc vào cuộc hội kiến với quận chúa.

− Tôi nói thế vì không có lệnh của bà chủ tôi.

− Còn tôi, tôi nói thế vì có lệnh của đức vua.

Lúc mở đầu câu nói ấy, Canolles trịnh trọng vỗ mạnh vào cái túi áo nịt, một cử chỉ được chàng hài lòng nhất, hơn tất cả những cử chỉ mà chàng đã diễn ra tối hôm qua. Rồi chàng cảm thấy như đã lấy lại được sự can trường.

Thật thế, lúc này tính cách quan trọng của chàng đã giảm đi nhiều. Bà quận chúa đã ra đi được mười hai tiếng, chắc chắn bà ta đi suốt đêm và đã cách xa Chantilly từ hai mươi đến hai mươi lăm dặm. Cho dù Canolles có thúc bách binh sĩ của mình đuổi theo cũng vô phương bắt kịp. Vả lại, dẫu có đuổi kịp đi chăng nữa, thì việc đối phó với gần một trăm quý tộc cùng với số thân binh mỗi ngày một tăng lên trong quá trình chạy trốn của bà ta, hẳn sẽ không tránh khỏi một cuộc đổ máu. Như chàng đã từng nói hồi hôm: Chàng coi cái chết nhẹ như lông hồng, nhưng chàng không thể để cho các thuộc hạ chết theo chàng chỉ vì tính khí bất thường của chàng trong một cuộc gió trăng giây lát.

Pompéc trở lại trong lúc chàng quay cuồng với những ý nghĩ ấy. Lão nói nhỏ cho chàng biết quận chúa đang chờ đợi.

Lần này, các nghi thức đều bị bãi bỏ. Nữ tử tước tiếp chàng trong một phòng khách nhỏ nối liền với buồng ngủ. Những dấu vết của sự mất ngủ dù đã cố tình xóa đi nhưng vẫn còn trên khuôn mặt kiều diễm. Một quầng nâu hằn in trên mi mắt, chứng tỏ đôi mắt ấy đã không hề được khép lại suốt đêm qua.

− Ông thấy đó - Nàng nói, không thể để chàng kịp nói trước - tôi sẵn sàng chiều ý ông ngay, nhưng tôi ước mong cuộc hội kiến này sẽ là lần cuối, và đến lượt ông, xin hãy chứng tỏ thiện chí của ông.

− Xin phu nhân tha lỗi. Sau cuộc hội kiến đêm qua, tôi tin vào lời hứa của phu nhân cùng với những điều chúng ta đã thỏa thuận. Tôi chỉ tin vào phu nhân mà thôi, vì tôi đâu có biết bà De Condé.

− Vâng, thưa ông, tôi xin thú thật, trong những giây phút đầu tiên... quả là bối rối khi thấy mình đứng giữa... tấm lòng cao cả của ông... cho nên để tranh thủ thời gian, tôi đã vội thốt lên một vài điều không trung thực với ý nghĩ của tôi. Tuy nhiên, tôi đã suy nghĩ trong suốt một đêm dài, việc kéo dài sự có mặt của ông hoặc của tôi trong lâu đài này trở thành một điều khó chấp thuận.

− Không thể nào thưa phu nhân. - Canolles nói - Phu nhân quên rằng mọi sự đều có thể được một khi nhân danh đức vua.

− Thưa nam tước, tôi ước mong trước hết là một nhà quý tộc, xin ông đừng làm khó dễ tôi trong sự tận tụy của tôi đối với quận chúa.

− Thưa phu nhân, trước hết tôi là một kẻ điên khùng. Lạy chúa! Phu nhân đã nhìn thấy rõ. Bởi vì chỉ có kẻ điên mới làm những điều tôi vừa làm. Thế nào, hãy thương xót đến sự điên khùng của tôi, thưa phu nhân, đừng xua đuổi tôi, tôi khẩn thiết nài xin phu nhân.

− Xin ông hãy sáng suốt để nhận ra một sự thật: Sự có mặt của chúng ta trong lâu đài, sớm muộn cũng sẽ gây tai tiếng. Không, không thưa ông! - Nữ tử tước tiếp lời với thanh âm đã từng làm rung động tâm can Canolles lần đầu tiên - Hơn nữa rồi ông sẽ nghĩ đến việc ông không thể ở lại Chantilly mãi được, hẳn ông sẽ nhớ ra rằng có người đang mong mỏi đợi chờ ông ở một nơi nào đó.

Câu nói ấy, loáng lên một tia chớp, gợi chàng liên tưởng đến cảnh ở quán ăn của Biscarros: De Cambes phu nhân khám phá ra việc chàng giao du thân mật với Nanon. Và như thế, sự việc đã được giải thích.

Sự mất ngủ ấy, không phải lo những nỗi lo âu hiện tại, mà chính vì những kỷ niệm của dĩ vãng đã gây ra. Cái quyết định trong buổi sáng này, chẳng phải là kết quả của một sự suy tư, mà chính là một thái độ ghen tuông.

Giữa hai người đối diện, có một khoảng im lặng, trong cái yên lặng đó, mỗi người tự lắng nghe dòng tư tưởng đang nói trong lồng ngực cùng với tiếng đập của trái tim.

"Ghen" - Canolles nghĩ - "Ghen, ồ ta hiểu ra rồi. Phải nàng muốn kiểm tra xem ta có đủ yêu nàng để có thể hy sinh cuộc tình kia không. Đây là một sự thử thách".

Về phía mình, De Cambes phu nhân nghĩ thầm:

"Đối với Canolles, ta chỉ là một trò tiêu khiển trong chốc lát, chàng gặp ta trên lộ trình của chàng lúc buộc phải rời bỏ Guyenne, chàng đã theo ta như một người lữ khách đuổi theo một con đom đóm, trái tim chàng để lại trong ngôi nhà bé nhỏ um tùm cây cối ấy, nơi chàng định đến đó vào buổi tối ta gặp chàng. Ta không thể sống cạnh một người đàn ông đã yêu một kẻ khác, và nếu ta gần chàng một thời gian, có thể ta sẽ bị chàng cuốn hút vào cuộc yêu đương. Ồ! Như vậy không những phương hại đến danh dự của ta, mà còn bội phản công cuộc của quận chúa vì còn hèn mọn hơn là đi yêu một người do kẻ thù của quận chúa phái tới".

Cho nên bất chợt nàng kêu lên, như thể đáp lại dòng tư tưởng của mình:

− Ồ, không không, thưa ông, ông phải đi, hoặc là ông đi hoặc tôi.

− Phu nhân đã hứa với tôi rằng sẽ không ra đi nếu không thông báo trước cho tôi biết.

− Thế thì tôi xin báo để ông rõ, tôi sẽ rời Chantilly ngay bây giờ.

− Và phu nhân tưởng rằng tôi sẽ cho phép hay sao?

− Thế nào? - Nữ tử tước kêu lên - Ông sẽ dùng áp lực giữ tôi lại?

− Thưa phu nhân, tôi không biết sẽ phải làm gì, nhưng điều chắc chắn chính là tôi không thể xa phu nhân.

− Vậy tôi là tù nhân của ông hay sao?

− Phu nhân là một phu nữ tôi đã để vuột mất hai lần, và tôi không muốn để bị mất một lần thứ ba.

− Ông sẽ dùng bạo lực?

− Vâng, thưa phu nhân, bạo lực, nếu đó là một cách duy nhất để giữ được phu nhân.

− Ồ, còn gì đáng khen hơn là giữ lại một người đàn bà đang rên siết, đang đòi được tự do, trong khi họ không yêu mình, họ ghét mình!

Canolles ngỡ ngàng và cố nhanh chóng tìm hiểu ẩn ý chứa đựng trong câu nói ấy, trong tư tưởng ấy. Chàng tự hiểu đã tới lúc phải tung ra một lá bài chót:

− Thưa phu nhân, những lời phu nhân vừa nói ấy đã đầy đủ ý nghĩa khiến tôi không còn phân vân nữa. Phu nhân rên siết, phu nhân nô lệ! Tôi giam giữ một phụ nữ không yêu tôi, ghét bỏ tôi! Không, không, xin phu nhân hãy bình tĩnh. Không phải như vậy đâu. Tôi tưởng sau niềm hạnh phúc được gặp phu nhân, sự hiện diện của tôi sẽ được phu nhân chấp nhận. Tôi hy vọng sau khi mất hết địa vị, tương lai, có thể cả danh dự nữa, sẽ được phu nhân đền bù bằng một vài giờ hầu chuyện phu nhân. Điều đó thật không gì dễ hơn, nếu phu nhân yêu tôi... Và cho dù phu nhân có dửng dưng đối với tôi đi chăng nữa, bởi vì phu nhân là một người tốt nên đã xử sự theo tâm trạng xót thương, trong khi kẻ khác sẽ đáp lại bằng tình yêu. Nhưng không phải tôi đã đối diện với một sự lãnh đạm, mà là căm thù. Phu nhân đã có lý. Hãy tha lỗi cho tôi vì tôi đã dại khờ để không hiểu rằng người ta có thể bị ghét bỏ khi người ta yêu đến độ say đắm. Bây giờ phu nhân là nữ hoàng, nữ chủ nhân và hoàn toàn tự do trong tòa lâu đài cũng như ở khắp nơi. Còn tôi, tôi sẽ ra đi, tôi sẽ rút về một nơi sơn cùng thủy tận nào đó. Vĩnh biệt phu nhân, vĩnh biệt mãi mãi.

Và Canolles mới đầu chàng chỉ đóng kịch, không ngờ lại nhập vai đến nỗi chàng đau khổ và xúc động thật sự. Sau khi chàng De Cambes phu nhân, chàng quay gót và quờ quạng mãi mà không tìm thấy cánh cửa, đồng thời miệng vẫn lắp bắp: Vĩnh biệt, vĩnh biệt!

De Cambes phu nhân không ngờ chàng lại dễ dàng tuân theo mình như vậy. Nàng không khỏi thương cảm trước sự nhẫn nhục của chàng trai lúc này lòng hãy còn thổn thức và bước đi loạng choạng. Nàng bồi hồi bước xuống...

Bất chợt Canolles cảm thấy một bàn tay đặt trên vai mình, chàng quay lại.

Nàng vẫn đứng đó, trước mặt chàng. Tay nàng hãy còn đặt lên vai chàng, và thái độ trang nghiêm trước đây không còn nữa, mà được thay thế bằng một nụ cười.

− Thế nào? Thưa ông. - Nàng nói, ông đã tuân lệnh của nữ hoàng như vậy ư? Ông đã bỏ đi khi lệnh là phải ở lại đây, cái tội của ông là phản nghịch.

Canolles thốt kêu lên, quỳ xuống áp vầng trán nóng bỏng của mình lên hai bàn tay của nàng vừa đưa ra.

− Ôi! Có thể chết được vì sung sướng.

− Than ôi! Xin ông đừng vội vui mừng. Bởi vì nếu tôi ngăn ông lại, chính là để chúng ta không nên chia tay nhau như vậy, chính là để ông đừng mang ý nghĩ cho tôi là kẻ vô ơn bạc nghĩa, chính là để ông tự nguyện chấp thuận lời cầu xin của tôi, chính là để ít ra ông cũng coi tôi như một người bạn. Chúng ta không bao giờ có thể làm gì khác hơn trong khi chúng ta ở hai phía đối nghịch.

− Ôi! Lạy Chúa! - Canolles nói - Hóa ra tôi lại bị phu nhân đánh lừa một lần nữa, phu nhân đâu có yêu tôi.

− Thưa nam tước, không nên đề cập đến chuyện tình cảm khi nguy hiểm còn đang đeo đuổi nếu chúng ta cứ ở lại đây. Ông hãy đi đi, hoặc để cho tôi ra đi. Cần phải như vậy.

− Phu nhân nói sao?

− Thực tế hơn là để tôi ở lại đây, còn ông, quay về Paris nói với Mazarin, kể với hoàng hậu đầu đuôi sự việc...

− Nhưng có cần phải nhắc lại với phu nhân không? - Canolles kêu lên - Xa phu nhân có nghĩa là gần với cái chết.

− Không, không, ông sẽ không chết, vì vẫn còn hy vọng ngày chúng ta gặp lại nhau, và sẽ còn nhiều điều vui hơn.

− Thưa phu nhân, sự tình cờ đã đặt tôi lên đường đi của phu nhân, không chỉ tới hai lần. Người bạn tình cờ ấy sẽ phải mỏi mệt và nếu tôi xa phu nhân lần này, tôi sẽ không còn gặp lại được nữa.

− Thì chính tôi sẽ đi tìm ông.

− Ôi, thưa phu nhân, hãy bảo ta chết cho nàng đi, cái chết chỉ là một thoáng đau đớn thôi. Nhưng đừng bắt ta phải rời xa nàng nữa. Chỉ nghĩ đến đó thôi, tim ta cũng đủ tan nát. Xin nàng nghĩ lại, ta mới được gặp nàng và cũng chỉ vừa nói được đôi ba lời.

− Vậy nếu tôi đồng ý để ông ở lại ngày hôm nay và suốt ngày, ông có thể gặp tôi để trò chuyện, ông sẽ hài lòng chứ?

− Tôi không hứa gì cả.

− Tôi cũng vậy. Có điều tôi đã cam kết với ông là sẽ báo trước với ông khi nào tôi đi. Thế thì chỉ trong vòng một giờ nữa tôi sẽ đi.

Phải làm tất cả những gì nàng muốn ư? Phải nhắm mắt tuân theo tất cả ý muốn của nàng ư? Nếu buộc phải thế xin nàng hãy yên tâm, giờ đây nàng có trước mắt một tên nô lệ sẵn sàng tuân lệnh. Nàng hãy ra bệnh đi, hãy ban lệnh.

Claire đưa tay cho chàng nam tước, rồi nói với một giọng dịu dàng đầy âu yếm:

− Vậy thì ta thỏa thuận một giao ước mới như thế này nhé: Nếu từ đây đến giờ tối tôi không rời ông một bước, ông sẽ ra đi vào thời điểm đó chứ?

− Tôi xin cam đoan.

− Thế thì hãy đến đây, bầu trời trong xanh hứa hẹn với chúng ta một ngày tươi đẹp, có những giọt sương đọng trên cỏ, hương thơm trong không khí, mùi nhựa ở trong rừng. Pompéc đâu?

Ông lão quản gia, hắn đã được lệnh đứng chầu ngoài cửa vội vàng chạy vào ngay.

− Thắng ngựa! - De Cambes phu nhân nói, với giọng của một vị quận chúa - Sáng nay tôi đi về phía mấy cái hồ và trở về nông trại dùng bữa trưa... Thưa nam tước, ông sẽ đi cùng chứ? - Nàng tiếp - Việc đó thuộc về trách nhiệm của ông, vì lẽ ông đã nhận được lệnh của hoàng hậu là phải thường xuyên giám sát tôi.

Niêm vui rộn lên làm chàng trai choáng ngợp. Chàng bềnh bồng như người đi trên mây, gần như mất cả ý chí. Chàng say sưa hào hển, chàng như muốn điên lên. Thế rồi, giữa cánh rừng hoang đẹp như trong thần thoại, bên những lối đi huyền ảo thỉnh thoảng những chiếc lá vàng dịu dàng rơi, chàng mở bừng mắt thấy mình đang đi bên nàng, tay trong tay, De Cambes phu nhân cũng sung sướng như Canolles.

Pompéc đi ở đằng sau, đủ gần để nhìn thấy tất cả, nhưng đủ xa để không nghe được gì.

[Violet]

Phần II - Chương 3

...


Cái ngày đáng ghi nhớ ấy đã trôi qua rất nhanh. CÓ bao nhiêu là kỷ niệm. hình như dù tích lũy đến ba cuộc đời cũng hiểu được đến thế. Từng khóe mắt. mỗi cử chỉ. một ngón tay đặt lên môi tất cả đều bao trùm trong một ý nghĩ. . . Lúc xuống thuyền. nàng đã vịn chặt vào chàng. khi lên bờ.

nàng tựa vào chàng ngồi xuống. ánh nắng khiến nàng lim dim đôi mắt. Chàng lặng ngắm nhìn nàng như thu lấy tất cả những hình ảnh yêu dấu. cả đến những chi tiêu nhỏ nhặt nhất.

Canolles đã được hưởng một ngày trọn vẹn bên cạnh người mình yêu. lúc ăn trưa. nàng mời chàng đến dùng bữa tối. khi ăn tối. nàng mời chàng cùng dùng bữa khuya.

Chàng đón nhận sự chiêu đãi ấy với tư cách một sứ giả triều đình. Chàng không còn để ý gì đến nghi thức. đến kẻ hầu người hạ và luôn cả thế giới chung quanh. Chàng quên cả lời hứa với nàng là sẽ ra đi va tưởng như cuộc đời cứ thế mãi. trong cảnh thiên đàng hạ giới mà chàng là Dam và nàng là Eve.

Nhưng khi màn đêm xuống. bữa ăn khuya cũng vừa xong và thức ăn tráng miệng được dọn lên. rồi Pierrot vẫn cải trang làm quận công D'enghien được dẫn vào tham dự như ông hoàng chính hiệu. khi tiếng chuông đồng hồ bắt đầu điểm. De Cambes phu nhân ngước mắt nhìn. mười giờ đúng. Nàng thở dài:

− Ðã tới giờ rồi!

− Mấy giờ? - Canolles cống một nụ cười đau khổ và hỏi.

− Ðúng thời điểm ông đã hứa.

− Hóa ra phu nhân không quên điều gì hết sao? - Canolles buồn bã thở dài.

− Lẽ ra tôi cũng quên như ông. nhưng cái này buộc tôi phải nhớ.

Và nàng rút trong túi ra một bức thư mới nhận được lúc ngồi vào bàn ăn.

− Thư này của ai? - Canolles hỏi.

− Của bà quận chúa cho gọi tôi tới chỗ của bà.

− ÐÓ chỉ là một cái cớ. Cám ơn phu nhân đã dành sự thu xếp ấy cho tôi.

− Thưa ông Canolles. xin ông đừng nặng lời. - Nữ tử tước đáp với một vẻ u sầu mà nàng không muốn che giấu - Cho dù không nhận được lá thư này đi nữa. tôi cửng buộc phải nhắc đến cuộc khởi hành của ông. ông tưởng những người quanh đây không biết quan sát chúng ta hay sao? Mối quan hệ của chúng ta như ông biết đấy. không phải là hình thức của một quận chúa bị ngược đãi. với kẻ thực hiện việc ấy. Nhưng bây giờ nếu sự chia tay cách này. theo ông là tàn nhẫn.

thưa nam tước. tôi xin được phép nói với ông rằng chia tay hay không điều ấy bây giờ tùy thuộc nơi quyên định của ông.

− Hãy nói đi! Nói đi phu nhân! - Canolles kêu lên.

− ông không đoán ra được sao?. . .

− Ổ thưa phu nhân. trái lại. tôi đã đoán ra và chắc chắn là đúng. Phu nhân muốn bảo tôi cùng đi theo đến chỗ bà quận chúa. . .

− Trong thư này cũng nói như vậy.

− Rất tiệc là ý nghĩ ấy lại không do nơi phu nhân. Lại cũng xin cám ơn về sự bối rối của phu nhân khi đề cập đến đề nghị đó. Chẳng phải lương tâm tôi đã vùng dậy trước việc phụng sự phe này hay phe khác. Không. tôi chẳng dính líu tới một phe nào hết. Khi gươm đã rút ra khỏi vỏ thì kẻ ấy dù Ở bên này. hay bên kia. tôi cũng bất chấp. Tôi không cần biết tự do theo ý của tôi. không tham vọng. nhóm này phe khác đều chẳng ăn thua. chẳng can dự gì đến tôi. Tôi chỉ là một sĩ quan vậy thôi.

− Sao. ông bằng lòng đi theo tôi chứ?

− Không.

− Nhưng tại sao vậy. nếu căn cứ vào những lời ông vừa nói?

− Bởi vì như vậy phu nhân sẽ đánh giá tôi thấp đi.

− ÐÓ là trở ngại duy nhất khiến ông không theo tôi?

− Chính vậy.

− Ổ thế thì xin ông đừng lo.

− Chính phu nhân cũng không thể tin vào điều mình vừa nói đâu. - Canolles đáp và giơ một ngón tay lên rồi mỉm cười - Một kẻ chạy từ phe này sang phe khác luôn luôn bị coi như một tên bội phản.

− ông có lý. Tôi sẽ không nài nỉ thêm nữa. Nếu ông Ở vào cương vị bình thường. chắc chắn tôi đã mời ông tham gia vào công cuộc của các hoàng thân. Nhưng sứ giả của nhà vua. đảm trách một sứ mạng quan trọng của hoàng hậu nhiếp chính. và của quan tể tướng. lại được sự nâng đỡ của công tước D'epernon. cho nên ông. dù có bị nghi ngờ đi chăng nữa. người ta nói thế. thì vẫn được quận công bao che với tính cách hoàn toàn đặc biệt.

Canolles đỏ mặt.

− Tôi sẽ giữ kín chuyện đó. nhưng thưa nam tước hãy nghe tôi nói: Chúng ta không vĩnh biệt nhau đâu. hãy tin như vậy đi. tôi có linh cảm rằng chúng ta sẽ gặp lại nhau.

− Ở đâu? - Canolles hỏi .

− Tôi chưa biên. có điều chắc chắn chúng ta sẽ gặp lại nhau.

Canolles rầu rĩ lắc đầu :

− Thưa phu nhân. tôi không tin như thế. Cuộc chiến giữa hai phe đã ngăn cách chúng ta. và tệ hơn nữa. khi chúng ta cũng không có một tình cảm nào.

− Thế còn hôm nay? đối với ông nó không có một chút giá trị nào hay sao?

− Chỉ có một ngày thôi. nhưng quả là đẹp nhất từ khi tôi sinh ra. Cho nên tôi xin phu nhân chấp thuận cho một ngày thứ hai cũng giống như vậy.

− Không thể được. Tôi phải ra đi trong đêm nay.

− Tôi không đòi hỏi phu nhân vào ngày mai. cũng không là ngày mốt. tôi chỉ xin một ngày trong tương lai. Phu nhân hãy chỉ định một thời điểm nào đó đồng thời chọn lựa địa điểm. nhưng hãy để cho tôi một niềm tin chắc chắn. nếu chỉ có được một chút hy vọng.

− ông sẽ đi đâu sau khi chúng ta chia tay?

− Về Paris. để báo cáo côn g việc .

− Và sau đó?

− CÓ thểlà Bastille. (Chú thích: Bastille: Một nhà ngục to nhất Ở Paris

− Nhưng nếu ông không vào đó?

− Tôi quay về Lobourne. nơi binh đoàn của tôi trú quân.

− Và tôi sẽ đi Bordeaux. nơi bà quận chúa. ông có biết một ngôi làng nào hẻo lánh nằm trên chặng đường Bordeaux - Libourne không?

− CÓ với những kỷ niệm gần như ngang với Chantilly.

− laulnay? - Nữ tử tước mỉm cười hỏi.

− laulnay. - Canolles nhắc lại.

− Thế nào? Phải mất bốn ngày để tới nơi này. hôm nay là thứ ba. suốt ngày chủ nhật tôi sẽ Ở đó

− Ổ cám ơn phu nhân. - Canolles kêu lên đồng thời áp tay của nữ tử tước lên môi mình. De Cambes phu nhân không nỡ rút tay lại.

Rồi. giây lát sau nàng nói:

− Và bây giờ. chúng ta chỉ còn việc diễn nốt màn chót của tấn tuồng.

À phải. đúng thế phu nhân. màn kịch đã phủ lên người tôi tất cả những sự nhố nhăng. Nhưng tôi chẳng phàn nàn gì cả. bởi chính tôi đã muốn như vậy. chính tôi đã. không phải lựa chọn vai tuồng cho mình. mà là sắp đặt một hồi kết cục đáng để tôi hãi hùng.

De Cambes phu nhân đưa mắt nhìn xuống.

− Bây giờ. xin hãy cho tôi biết tôi còn phải làm gì? - Canolles bình thản nói - Tôi đang đợi lệnh và sẵn sàng làm tất cả.

Claire rất xúc động. Canolles có thể nhìn thấy dưới làn áo nhung nhịp đập gấp của tim nàng.

− Vì tôi ông đã chịu một sự hy sinh to lớn. tôi biên. Và tôi ghi ơn ông mãi mãi. Vâng. với triều đình. ông đã bị thất sủng. ông lại sẽ còn bị xét xử nghiêm khắc. Thưa ông. xin ông hãy coi thường tất cả những cái đó nếu ông có đôi chút hân hoan để nghĩ rằng ông đã đem lại cho tôi những giây phút sung sướng.

− Tôi sẽ thực hiện những điều ấy vì phu nhân.

− Xin nam tước hãy tin tôi. nỗi đau của ông cũng là nỗi xót xa của tôi. Vẫn có thể nghĩ đến sự đến bù. nhưng sự đến bù theo cách thức dễ dàng quá sẽ không xứng đáng với hy sinh của ông.

Nói xong. Claire khẽ cúi đầu và nhẹ thở dài.

− trát Cả những gì nàng có thể nói chỉ thế thôi sao?

− Ðây! - Nữ tử tước lấy Ở trong ngực áo ra một tấm hình và trao cho Canolles - Ðây. ông hãy giữ lấy. và mỗi khi cảm thấy đau đớn vì việc này. ông hãy nhìn nó để tự nhủ rằng ông đã đau khổ vì nó. và nỗi đau của ông đã được đến đáp bằng sự thương cảm.

− Chỉ có vậy thôi?

− Bằng sự kính trọng.

− Có thể thôi sao?

− Bằng tình cảm nồng hậu.

− Ổ thưa phu nhân. còn một tên gọi nữa nàng hãy nói đi để tâm hồn tôi tràn ngập sung sướng.

Claire quay nhanh về phía chàng. đưa một bàn tay ra và khẽ nói tiếp:

− Bằng tình yêu.

Nhưng. đúng lúc đó. cánh cửa mở ra và người tự nhận là đội trưởng đội cận vệ xuất hiện với sự tháp tùng của Pompéc.

− Tại laulnay. tôi sẽ hoàn tất. - Nữ tử tước nói.

− Lời nói hay ý nghĩ của phu nhân?

− Cả hai.

− Thưa phu nhân. - Viên đại úy phòng vệ nói - trát Cả đã Sẵn sàng cho cuộc khởi hành.

Claire khẽ nói với Canolles:

− ông hãy tỏ ra ngạc nhiên đi.

Nhà quý tộc nở một nụ cười thương hại cho chính mình.

− Phu nhân đi đâu? - Chàng hỏi.

− Tôi phải đi.

− Nhưng phu nhân quên rằng đức vua đã giao cho tôi trách nhiệm giám sát phu nhân.

− Thưa ông. sứ mạng của ông chấm dứt rồi.

− Thế là sao?

− Tôi không phải là quận chúa De Condé. mà chỉ là nữ tử tước De Cambes. Quận chúa đã ra đi tắt hôm qua. và tôi. tôi sẽ đi gặp quận chúa.

Canolles đứng lặng. chàng thấy ghê tởm khi phải tiếp tục vở tuồng trước mặt lũ quân hầu đầy Ðể khuyên khích Canolles. De Cambes phu nhân gởi cho chàng một cái nhìn dịu dàng. khiến chàng thêm phần can đảm.

− Thế ra người ta lừa cả vua. - Chàng nói - Còn quận công D'enghien đâu?

− Ta đã ra lệnh cho Pierrot trở về những luống đất của nó. - Một giọng nói oai vệ vang lên từ cửa phòng.

ÐÓ là tiếng nói của công chúa phu nhân. Bà đứng Ở ngưỡng cửa có hai nữ hầu cận dìu hai bên.

− ông hãy trở về Paris. về Mantes. về Saint-germain là chấm dứt. ông sẽ nói với nhà vua rằng để chống bạo lực. những người bị ngược đãi chỉ có thể trông cậy vào sự lọc lừa. Tuy nhiên. ông có thể Ở lại Chantilly để giám thị tôi. bởi tôi sẽ không bao giờ rời bỏ lâu đài và cũng chẳng bao giờ có ý định ấy. Sau hết. thưa nam tước. tôi có lời giã từ ông.

Canolles đỏ mặt vì xấu hổ nhìn De Cambes phu nhân. rồi luống cuống nghiêng mình và khẽ nói bằng một giọng trách móc:

− Ổ phu nhân! Phu nhân!

Nữ tử tước cảm thông được cái nhìn và những lời lẽ ấy. Nàng hướng về phía bà quả phụ nói:

− Xin phép phu nhân cho con được sắm vai quận chúa phu nhân trong một vài phút nữa. Con muốn cám ơn nam tước De Canolles về cách xử sự tế nhị của ông ấy trong việc hoàn thành một nhiệm vụ khó khăn như thế. con chiến nghĩ người cũng có cùng một ý nghĩ ấy và sẵn sàng chia sẻ với con những lời cám ơn đó.

Công chúa phu nhân đứng trước nghĩa cử của Canolles. tuy cũng cảm động. nhưng bà cũng cốnén để nói bằng một giọng kẻ cả:

− Thưa ông. với tất cả những gì ông đã làm để chống chùn tôi. chúng tôi quên hết. còn với tất cả những gì ông đã cống hiên cho gia đình chúng tôi. chúng tôi ghi ơn.

Canolles quỳ xuống trước mặt bà công chúa. bà đưa tay ra cho chàng hôn. Bàn tay ấy. xưa kia đã biết bao lần được Hen ri đệ tứ (Chú thích: Henn IV. Bố chông của hoàng hậu An ne D 'Autnche) hôn ÐÓ là màn phụ của tấn kịch. Bây giờ Canolles chỉ còn việc ra sửa soạn ra đi theo đúng như lời đã hứa. Chàng lùi về phòng. thảo vội bản báo cáo cho Mazarin rồi bước ra sân lòng hồi hộp chỉ sợ lăng nhục. khi thấy một dãy các gia nhân đang đứng đó.

Và ngựa của chàng đã được sắp sẵn yên cương.

Trong lúc sắp đặt chân lên bàn đạp. chàng chợt nghe một giọng nói oai nghiêm:

− Các ngươi hãy long trọng tiễn chào vị sứ giả của đức vua. chủ nhân của chúng ta.

Nghe thế. mọi người đều cúi đầu chào trước Canolles. chàng hướng về phía cửa sổ. nơi công chúa phu nhân đang đứng nghiêng mình đáp lễ. rồi thúc ngựa chạy. đầu ngẩng cao.

Còn anh chàng Castorin. chán đời vì bị lão Pompéc cho "ăn bánh vẽ" đành lại đi theo ông chủ cũ đầu cúi thấp.

[Violet]

Phần II - Chương 4

...


Bây giờ đã đến lúc chúng ta trở lại với một trong những nhân vật quan trọng nhất của cuốn truyện này.

Người đó đang rong ruổi trên lưng ngựa trên con đường lộ từ Paris đi Bordeaux với năm người bạn đồng hành. Mắt họ láo liên mỗi khi cái túi đựng đầy tiền vàng kêu lọc cọc. Bàn hòa âm ấy làm cho nhóm người vui hẳn lên như tiếng trống thúc giục bước quân hành của những người lính.

− Không sao! Không sao! Mười ngàn livers núi của ấy. một người trong bọn nói.

− Nhưng cái núi của ấy không phải bỗng dưng mà có. Phải cung phụng cho bà quận chúa một đại đội đấy anh bạn Barrabas ạ! - Ferguzon nói.

− Muốn là một người làm ăn chăm chỉ cũng khó thật! - Cauvignac nói - trát Cả Số tiến thu được của thằng cha thu thuế cho hoàng gia đã biết thành giáp trụ. áo nịt và đồ thêu. Chúng ta ăn vận hách như những lãnh chúa và có thể sang trọng đến nỗi có cả túi tiền riêng nữa. dù rằng trong đó chẳng có gì. ôi. bề ngoài!

− Hãy nói về chúng tôi chứ không phải ông. thưa đại úy. ông đã có túi tiền vàng với mười ngàn livres rồi. - Barrabas lại nói.

− Anh bạn à! - Cauvignac đáp - BỘ anh không nghe thấy hay đã hiểu lầm cái điều Ferguzon vừa mới nói hay sao: Chúng ta có trách nhiệm đối với quận chúa. Tôi không phải là một kẻ đang làm việc này lại quăng sang việc khác. Lão Lenet đã giao cho tôi mười ngàn livres để tuyển một đội quân. Tôi sẽ mộ được đủ lính tráng hoặc là quỷ ma bắt tôi đi. Chừng nào xong việc. lão còn phải trả thêm tôi bốn chục ngàn nữa.

− Nếu lão không trả thì sao?

− Với mười ngàn livres để tuyển mộ một đội quân. - Bốn giọng nói diễu cợt nhất tề vang lên.

Bởi vì trong năm người kia. chỉ có một mình Ferguzon là tin tưởng vào tài tháo vát của Cauvignac.

− Cho nên mới cần phải thêm vào đó. . . - Cauvignac nói.

− Những ai sẽ thêm?

− Thôi tạm bỏ qua đi! Kia! Một khách hàng đầu tiến đã tới. Tôi thấy một người đàn ông đang đi trên đường. Các bạn nhìn coi. . .

− Thấy rồi! - Ferguzon đáp.

Một trong những kỵ sĩ lại gần Cauvignac nói:

− Tôi hiểu rõ là đại úy muốn giữ lời cam kết. tuy nhiên chùn g ta sẽ có thể bị thiệt thòi nếu quá thật thà. Bữa nay họ cần chúng ta. nhưng nếu ngày mai. khi đội quân đã được tuyển mộ xong. họ sẽ nhét những sĩ quan tin cậy của họ vô. và chúng ta sẽ bị tống cổ đi. trong khi chúng ta chịu biết bao cực nhọc để thành lập nó.

− Anh còn khù khờ lắm anh bạn Carrotel ạ và không phải lần đầu tôi nói với anh như thế. - Cauvignac đáp - Cái lý luận hạng bét của anh buộc tôi phải giáng anh xuống một cấp. vì lẽ đương nhiên chúng ta sẽ làm sáu sĩ quan nòng cốt của đơn vị ấy. Carrotel! Lẽ ra tôi phong cho anh chức thiếu úy. nhưng bây giờ anh chỉ là trung sĩ. Còn Barrabas anh sẽ nhận chức ấy cho tới khi nào Ferguzon bị treo cổ. anh sẽ được thăng chức trung úy bởi quyền hạn thâm niên. Nhưng xin các bạn hãy chú ý theo dõi người lính đầu tiến của tôi Ở đằng kia.

− Ðại úy có biết gì về tên đó không? - Ferguzon hỏi.

− Không.

− CÓ lẽ là một gã tư sản. hắn mặc một cái áo choàng đen.

− Chắc không?

− Kia nhìn xem! Gió vừa hất tung cái áo lên. đại úy thấy không?

− Nếu gã vận áo choàng đen thì đúng là một anh tư sản giàu có. càng tốt. chúng ta sẽ tuyển gã vô phục vụ các vị hoàng thân. vì đội quân của chúng ta cần phải ăn vận chỉnh tề. Này Ferguzon. tôi hy vọng đội quân của tôi sẽ làm rạng danh tôi.

Cả bọn thúc ngựa để bắt kịp anh chàng tư sản lúc ấy đang bình thản đi Ở giữa lộ. Khi nghe thấy tiếng vó ngựa lộp cộp tới. gã lẽ phép nép vào một bên đường và chào Cauvignac.

− Hắn có lễ độ. đó là một điều tốt. nhưng hắn không biết chào theo kiểu nhà binh. rồi ta sẽ dạy Nói đoạn Cauvignac chào lại hắn và đi song song bên hắn.

− Thưa ông - Cauvignac nói - Xin ông nói cho chúng tôi biết ông có yêu nhà vua không?

− Yêu lắm chớ!

− Rất đáng khen! -Cauvignac tròn xoe mắt nói - Và hoàng hậu?

− Hoàng hậu? Tôi tôn kính nhất trên đời.

− Tốt quá! Thế còn Mazarin?

− Thưa ông. ông Mazarin là một đại nhân. và tôi ngưỡng mộ ông ấy.

− Rất tốt. Thế là chúng tôi đã có diễm phúc được gặp một gia nhân trung thành của hoàng đê.

phải vậy không?

− Dạ. ông quá khen.

− May quá! Chỉ có trên những con đường lớn mới có được những cuộc gặp gỡ như thế này.

Anh chàng tư sản bắt đầu nhìn Cauvignac với một vẻ lo ngại rõ rệt. Hắn hỏi:

− ông muốn gì?

− Thưa ông. tôi muốn nói rằng ông phải theo tôi.

Tuy ngồi trên yên. hắn vẫn nảy người lên vì ngạc nhiên và sợ hãi:

− Theo các ông? Và đi đâu. thưa ông?

− Tôi cũng chưa biết là sẽ đi đâu.

− Thưa ông. tôi chỉ đi với những người tôi quen biên.

− Chính thế và điều đó là khôn ngoan. vậy tôi sẽ nói cho ông biết chúng tôi là ai.

Anh chàng tư sản biểu lộ một cử chỉ chứng tỏ đã đoán ra sự thể. nhưng Cauvignac giả bộ không biết. nói tiếp:

− Tôi là Roland De Cauvignac. đại úy chỉ huy một đội quân vắng mặt. đúng thế. nhưng nó có được những vị đại diện xứng đáng: Trung úy Louis-gabriel Ferguzon. thiếu úy Georges-guillaume Barrabas. trung sĩ Zephirin Carrotel. và hai ông đấy. một là hạ sĩ lo việc hỏa thực còn ông kia lo việc trú quân. Bây giờ ông đã biết chúng tôi. thưa ông! - Cauvignac tươi cười tiếp - Tôi ước mong ông không đến nỗi ghét bỏ chúng tôi.

− Nhưng thưa ông. tôi đã phục vụ trong đội dân quân của hoàng để và tôi đóng đều đặn các sắc thuê. các món thuế phụ. các thứ ủng hộ linh tinh khác.

− Cho nên. thưa ông! - Cauvignac tiếp - Tôi không tuyển mộ ông để phục vụ hoàng để mà là cho các vị hoàng thân. Và ông đang đứng trước cái người đại diện bất xứng của các vị ấy.

− Phục vụ các ông hoàng. kẻ thù của nhà vua! - Chàng tư sản ngày càng ngạc nhiên kêu lên - Nhưng tại sao hồi nãy ông lại hỏi tôi có yêu hoàng thượng không?

− Bởi vì. thưa ông. nếu ông không thích nhà vua. nếu ông buộc tội hoàng hậu. nếu ông lăng mạ cái lão Mazarin. thì tôi đâu có làm phiền ông. ông sẽ là người anh em thân thương của chúng tôi.

− Nhưng tóm lại. thưa ông. tôi không phải là nô lệ. tôi không phải là nông nô.

− Không. thưa ông. ông là người lính. nghĩa là hoàn toàn tự do để trở thành đại úy như tôi hoặc thống chế của Pháp quốc như ông De Turenne.

− Thưa ông. trong đời tôi đã kiện cáo nhiều lần.

− à? Không sao. kiện cáo đó là một thói xấu. Tôi chả bao giờ kiện cáo. có thể chính vì tôi đã được học để trở thành luật gia.

− Nhưng trong khi đi kiện. tôi đã học được nhiều luật lệ của vương quốc.

− Dài dòng văn tự. Thưa ông. ông có biên. có tới 18. 772 điều luật không kể những phán quyên của nghị viện. những phán quyên. . . Thế biết những luật ấy. ông rút ra được những ích lợi gì?

− CÓ chứ. tôi biết rằng không ai được phép bắt người ta đi lính ngay giữa đường cái mà không có giấy phép.

− Tôi có. Ðây!

− Của công chúa phu nhân?

− Ðúng. của chính công chúa phu nhân.

Và Cauvignac kính cấn giở mũ.

− Hóa ra là Ở nước Pháp có hai vua! - Anh tư sản kêu lên.

− Vâng thưa ông. chính vì lẽ đó tôi đã yêu cầu ông tham gia về phía tôi. và tôi có bổn phận phải tuyển mộ ông vào đơn vị của tôi.

− Tôi sẽ đưa vụ này lên nghị viện.

− Lại một ông vua thứ ba nữa. và có thể ông sẽ có cơ hội phục vụ nó. Nền chính trị của chúng ta rất bao la. Lên đường. thưa ông!

− Nhưng thưa ông không thể được. người ta đang đợi tôi để bàn công việc.

− Ở đâu? Và ai?

− Tại Orleans. Tôi phải gặp ông biện lý về chuyện tiền bạc.

− Bao nhiêu?

− Bốn ngàn livres.

− ông sẽ đi lĩnh?

− Không. tôi phải đi nộp cho ông ta.

− Vì đã thắng một vụ kiện?

− Không. tôi đã thua kiện.

− Vừa vặn đúng với số tiền ông sẽ nộp cho các hoàng thân. nếu các vị ấy bằng lòng thay vào Chỗ ông một tên lính đánh thuê.

− Trời ơi! Tôi có thể đưa một người thay thế mà chỉ phải trả với cái giá 100 écus (Chú thích: écus tiền Pháp thời ấy. trị giá khoảng ba quan. có thời là sáu quan) thôi.

− Một người thay thế như cái mã của ông. một người thay thế cưỡi la. chân thò ra ngoài như ông. một người thay thế biết tới 18. 772 đạo luật. Ha. hà! Thưa ông. với một con người tầm thường thì đâu có cần tranh chấp với nhà vua làm chi. Chúng tôi cần những hạng người sáng giá như ông.

như địa vị của ông. như kích thước của ông. Xin ông đừng đánh giá mình quá thấp. ông thừa sức đáng giá bốn ngàn livres.

− Bây giờ thì tôi đã hiểu người ta muốn gì! - Anh chàng tư sản kêu lên - Ðây là một vụ trấn lột!

− Thưa ông. ông chửi bới chúng tôi đấy nhé! - Cauvignac nói - Và nếu chúng tôi không giữ gìn tiếng tốt cho quân đội của hoàng thân. thì chúng tôi đã lột da ông để đến bù vào sự lăng mạ ấy.

Không. thưa ông. hãy trao cho tôi bốn ngàn livres và đừng nghĩ rằng đó là một cưỡng đoạt. Ðây là một sự cần thiên.

− Nhưng ai sẽ trả tiền cho ông biện lý?

− Chúng tôi.

− Các ông sẽ giao giấy biết nhận cho tôi chứ?

− Rất đàng hoàng. đủ cả chữ ký. con dấu.

− Thế thì lại là chuyện khác.

− Vậy là ông chấp thuận?

− Cũng đành thôi. bởi tôi không thể làm khác được.

− Bây giờ hãy cho chúng tôi địa chỉ của ông biện lý và một vài thông tin cần thiên.

− Tôi đã nói với ông rằng đây là một vụ xử phạt do bị thua kiện.

− Kiện cáo với ai?

− Với Biscarros. nguyên cáo ăn thừa kế di sản của người vợ là dân xứ Orleans.

− Coi chừng! - Ferguzon nói.

Cauvignac liếc mắt ra dấu như có ý muốn nói: Không ngán gì hết. tôi đang thời cơ.

− Biscarros - Cauvignac lặp lại. hắn có phải là chủ một quán ăn Ở vùng Libourne không?

− Ðúng vậy. NÓ nằm giữa thành phố này và Saint-martin De Cubzac.

− Quán Con Bê Vàng?

− Té ra ông cũng biên.

− Chút ít.

− Tên khốn kiếp! NÓ đã làm tôi phải bồi thường một số tiền.

− Tôi hiểu. Xét ra cũng đau đớn lắm.

− Cho nên. nói thật với ông. thà rằng tôi đưa số tiền này cho các ông còn hơn là giao cho chúng - Vậy là ông đã thỏa mãn.

− Nhưng còn giấy biết nhận của tôi?

− Ði theo chúng tôi. ông sẽ có đủ hết.

HỌ tiếp tục đi về phía Orleans. và hai giờ sau. họ tới nơi. Sau khi đã kiêm được nhà trọ. anh Chàng tư sán nói:

− Làm sao bây giờ đây? Tôi không muốn để mất bốn ngàn livres của mình khi chưa có giấy biết nhận.

− Yên chí đi. ông có biết tự dạng của ông biện lý không?

− Biết chứ.

− Khi chúng tôi mang giấy biết nhận lại. ông đừng làm khó dễ. Và phải giao tiền ngay đó.

− Ðồng ý. CÓ điều nếu không có tiền. ông ấy sẽ không giao biên lai đâu.

− Tôi sẽ ứng trước. - Cauvignac nói.

Nói đoạn. Cauvignac rút Ở trong túi xách ra bốn ngàn livres gồm hai ngàn tiền bằng đồng Loại (Chú thích: Louis loại đông tiền vàng trị giá bằng hai mươi quan) và còn lại là Pistole xếp thành từng chồng một trước sự ngạc nhiên của nhà tư sản.

− ông có biết tên ông biện lý?

− Luật sư Rabodin.

− Vậy lấy giấy bút ra viết đi.

Gã tư sản tuân theo và ngồi viết.

“ Thưa ngài Rabodin. tôi xin gửi đến ngài bốn ngàn livres tiền bồi thường tôi đã bị xử phạt trong vụ Bacarros' một kẻ mà tôi nghi ngờ thường dính líu vào những vụ lem nhem. Xin ngài vui lòng giao cho người cầm giấy này một tờ biên nhận hợp lệ. . .“ Sau khi gã này ghi ngày tháng và ký tên. Cauvignac cầm lấy và đưa cho Ferguzon rồi căn dặn:

− Ðưa tiền cho ông biện lý rồi lấy biên lai về.

Ferguzon đó tỏ ra là người mau lẹ. Hắn đã làm tốt công việc được giao phó. Gã tư sản xem xét biên lai và công nhận hợp lệ. Gã đếm đủ bốn ngàn livres trao cho Cauvignac rồi nói:

− Bây giờ tôi hết nợ rồi chứ?

− Ổ lạy Chúa! Cũng đúng thôi! - Cauvignac nói - Trừ phi là ông không muốn phục vụ chính nghĩa.

− Không phải là cá nhân tôi. nhưng mà. . .

− Nhưng mà sao? Tôi linh cảm chúng ta sẽ không xa nhau khi chưa có một dịch vụ thứ hai.

Sau khi đã yên tâm vì nắm chắc tờ giấy biết nhận trong tay. gã tư sản bình tĩnh nói:

− CÓ thể được lắm. nhưng tôi có một đứa cháu. . .

− A ha!

− NÓ cứng cổ và rất ồn ào.

− Thành thử ông muốn loại bỏ nó.

− Không hẳn vậy. nhưng tôi thiên tưởng nó sẽ trở thành một người lính tốt.

− Gửi nó đến cho tôi và tôi sẽ đào tạo nó thành một anh hùng.

− ông nhận nó chứ?

− Rất vui lòng.

− Tôi còn có một đứa con đỡ đầu. thằng bé ngoan ngoãn ghê lắm. đến nỗi tôi buộc phải gửi nó vô ký túc xá.

− Vì vậy ông muốn cho nó cầm súng. phải không? Hãy cho đứa con đỡ đầu và đứa cháu của ông đến chỗ tôi. Hai đứa. ông chỉ phải trả có năm trăm livres thôi.

− Năm trăm livres? Tôi chả hiểu sao cả!

− Ðương nhiên khi nhập ngũ người ta phải trả tiền.

− Vậy tại sao ông bắt tôi phải trả tiền để khỏi nhập ngũ?

− Lý do đặc biệt: ông trả cho mỗi đứa Z50 livres rồi sau đó ông sẽ không bao giờ nghe nói về chúng nó nữa.

− Trời đất quỷ thần! Nghe ông nói trơn tuột. Nhưng rồi chúng nó sẽ ra sao?

− Nghĩa là một khi chúng nó phục vụ dưới quyền tôi. bọn chúng sẽ không đổi địa vị của mình cho ngay cả hoàng để trung Hoa. Còn về vấn đề bồi dưỡng. ông hỏi mấy người đây khắc biên. Trả lời đi Barrabas. trả lời đi Carrotel.

− Ðúng thế. chúng tôi sống như các vị lãnh chúa. - Barrabas nói.

− Còn về y phục. ông nhìn coi! - Carrotel quay một vòng để phô trương bộ y phục của mình.

Cauvignac hỏi:

− Thế nào? ông sẽ đưa hai cậu ấy đến tôi chứ?

− Tôi muốn lắm. ông dừng lại Ở đây có lâu không?

− Không. Chúng tôi sẽ ra đi vào sáng mai. Nhưng để chờ đợi họ. chúng tôi sẽ đi thật chậm. Hãy đưa cho chúng tôi 500 Livres vậy là coi như xong.

− Tôi chỉ có 25không.

− ông giao nốt 250 kia cho hai đứa ấy. để làm một cớ gởi chúng nó đến tôi. nếu không. chúng nó sẽ nghi ngờ. . .

Sau khi đếm đủ 250 livres cho Cauvignac. gã hoan hỉ ra về. sung sướng vì chỉ mất có 500 livres mà loại bỏ được một thằng con nuôi mất dạy và một đứa cháu ăn hại.

[Violet]

Phần II - Chương 5

...


- Bây giờ. Barrabas - Cauvignac nói - Hãy mở vai ra lấy một bộ quần áo xoàng xĩnh một chút để có vẻ như một nhân viên của sở thuế rồi mặc vô.

− Tôi đã có sẵn bộ đồ của thằng cha thu thuế rồi.

− Tốt. tốt lắm! Còn giấy ủy nhiệm. chắc anh cũng đã có rồi chứ?

− Trung úy Ferguzon bảo tôi không được để thất lạc. và tôi đã giữ nó như mả tổ.

− Vậy thì đi thay đồ và lấy giấy ủy nhiệm.

Barrabas lui gót và mười phút sau trở lại trong bộ quần áo của gã nhân viên thu thuê. Hắn thấy Cauvignac vận toàn đồ đen. trông giống như một ông tòa.

Cả hai đi về nhà của ông biện lý. ông ta Ở mãi tận lầu ba. trong dãy nhà cuối cùng gồm có nhiều phòng. Cauvignac bảo Barrabas đứng chờ sẵn Ở bên ngoài. còn y tiến vào căn phòng. Luật sư Rabodin ngồi trước bàn giấy. chung quanh bề bộn những hồ sơ. ông ta mặc một cái áo đen dán chặt vào người giống như da của con lươn dính sát thân hình nó. Nghe tiếng bước chân của Cauvignac. ông ta rướn cái cổ cò lên để nhìn qua những chồng giấy tờ cao chất ngất.

Cauvignac trong giây phút tưởng như mình đang đối diện với một con rắn. khi đôi mắt của lão biện lý ánh lên những nét tham lam và bần tiện.

− Thưa ông. - Cauvignac nói - Tôi xin lỗi đã tự tiện vào mà không báo trước. - Y mỉm cười rồi tiếp - Nhưng đây là một đặc quyền trong trọng trách của tôi.

− Ðặc quyền? - Luật sư Rabodin nói - Nhưng xin ông cho biết ông có trọng trách gì?

− Thưa ông. tôi là sĩ quan cảnh sát của đức vua.

− Sĩ quan cảnh sát của nhà vua?

− Vâng. tôi có cái vinh dự đó.

− Thưa ông. tôi không hiểu.

− ông sẽ hiểu. ông quen ông Bicarros phải không?

− Dĩ nhiên tôi biên. đó là khách hàng của tôi.

− ông nghĩ về ông ta như thế nào?

− Tôi nghĩ về ông ta?

− Phải.

− Nhưng tôi nghĩ. . . tôi nghĩ. . . Tôi nghĩ đó là một người tốt.

− Hừm! Thưa ông. ông lầm rồi.

− Sao? Tôi lầm?

− Con người ông cho là tốt đó chính là một tên phản nghịch.

− Sao? Một tên phản nghịch?

− Vâng. thưa ông. một tên phản nghịch đã lợi dụng cái vị trí biệt lập của quán ăn của hắn để biết nơi đó thành trụ sở của một vụ âm mưu.

− Vậy ư?

− NÓ toan tính đầu độc nhà vua. hoàng hậu và quan tể tướng Mazari. nếu ngẫu nhiên các ngài dừng chân Ở nhà nó.

− Thật ư?

− và tôi mới bắt giữ nó. đưa nó vào khám lớn Ở Libourne. để ngăn ngừa một tội đại nghịch.

− Thưa ông. ông làm tôi ngợp thở. - Rabodin nói. ngả người ra trong cái ghế bành.

− Còn nữa. . . - Viên cảnh sát giả hiệu tiếp - ông còn là đồng lõa trong vụ này.

− Tôi mà đồng lõa? Thế là thế nào?

− ông giữ một khoản tiền của tên dơ dáy Biscarros dùng để mua vũ khí cho tụi phản nghịch.

− Thưa ông. quả là tôi có nhận của hắn. . .

− Một số tiền bốn ngàn livres. người ta phải ộc cho nó mấy trận. cuối cùng nó mới khai là nó để tiền Ở nhà ông.

− Thưa ông. tiền có Ở đây thật. nhưng chỉ vừa mới đây thôi.

− Hà! Nếu ông không nhận số tiền đó thì lại là một chuyện khác. nhưng ông đã giữ nó. vậy là một bằng chứng buộc tội. ông hiểu chứ?

− Thưa ông. nếu tôi bằng lòng trả lại. nếu tôi đưa nó ngay tức khắc. nếu khai rằng tôi không có một chút liên hệ nào với tên Biscarros. nếu tôi chối cãi. . .

− Thì sự nghi ngờ về ông sẽ giảm bớt đi. Tuy nhiên tôi phải nói với ông rằng việc giao ngay số - Thưa ông. ngay lập tức! - Rabodin kêu lên - Tiền hãy còn đó. Ở trong cái túi. tôi đã đêm kỹ - CÓ đủ không?

− Thưa ông. xin ông kiểm lại.

− Khỏi cần. bởi vì tôi không có quyền lĩnh tiền của đức vua. nhưng tôi có viên giám thu Ở Libourne đi theo để phụ tá. ông ta có nhiệm vụ thu góp những khoản tiền khác nhau của tên Biscarros để mỗk nơi một ít. để tới khi cần hắn sẽ gom lại .

− Thảo nào hắn căn dặn tôi chừng nào lĩnh bốn ngàn livres ấy. phải gửi cho hắn ngay không được chậm trễ.

− ông thấy đó. chắc hắn đã biết bà quận chúa đã trốn từ Chantilly và đang trên đường về Bordeaux. hắn muốn tập trung tất cả nhân lực. tài lực để trở thành thủ lãnh một nhóm.

− Tên khốn kiếp!

− Thế ra ông không nghi ngờ gì hết?

− Thưa ông. không.

− Cũng chả có một ai báo cho ông biên?

− Chẳng có ai.

− Thế cái gì đây? - Cauvignac giơ một ngón tay chỉ vào bức thư của gã tư sản hãy còn nằm chênh ềnh trên bàn làm việc giữa một đống giấy tờ. ông nghĩ sao về cái đó. trong khi chính ông lại cung cấp chứng cớ ngược lại?

− Sao? Chứng cớ?

− Ðọc đi khắc biên.

Rabodin đọc với giọng run run:

“ Thưa ngài Rabodin. tôi gửi đến ngài bốn ngàn livres tiền bồi thường tôi đã bị xử phạt trong vụ Bacarros' một kẻ mà tôi nghi ngờ thường dính líu vào những vụ lem nhem. . . „

− ông thấy chưa? - Cauvignac nói - Người khách hàng tốt của ông như vậy đó. Tôi cũng chả cần giấu để nói với ông rằng lệnh của tôi rất nghiêm.

− Thưa ông. tôi xin thề với ông tôi vô tội.

− Biscarros cũng nói như ông. chỉ tới khi người ta cho hắn một trận ra trò. hắn mới đổi giọng.

− Thưa ông. tôi xin sẵn sàng giao lại tiền cho ông. Ðây. xin ông cầm lấy.

− Làm việc phải có nguyên tắc. - Cauvignac nói - Tôi vừa nói với ông. tôi không có trách nhiệm lãnh những khoản tiền thuộc ngân sách của nhà vua.

Nói đoạn. Cauvignac đi ra phía cửa lớn tiếng gọi:

− Thưa ông giám thu. mời ông lại đây. Người nào việc đó.

Barrabas tiến lại.

− ông này đã thú nhận hết. - Cauvignac nói.

− Sao? Tôi thú nhận hết? - Rabodin kêu lên.

− Phải. ông thú nhận đã từng liên lạc với Biscarros.

− Thưa ông. tôi chỉ nhận có hai bức thư của hắn. và tôi chưa bao giờ viết cho hắn một bức thư - ông thú nhận ông là người giữ ngân quỹ của bị cáo.

− Thưa ông nó đây. tôi chỉ nhận của hắn bốn ngàn livres này. và tôi sẵn sàng giao lại cho ông.

− - Thưa ông giám thu - Cauvignac nói - ông hãy xuất trình chứng thư của ông. rồi thu lấy khoản tiền này. và nhân danh đức vua cho ông ấy một cái biết nhận.

Barrabas chìa chứng thư ra nhưng Rabodin vội xua tay và bảo không cần nó. trong khi Barrabas sợ lầm lẫn nên kiểm tiền lại.

− Bây giờ mời ông theo tôi.

− Theo ông?

− Chắc chắn. Tôi đã không nói với ông rằng ông bị tình nghi sao?

− Nhưng thưa ông. tôi xin thề. đức vua không có một kẻ tôi tớ nào trung thành hơn tôi.

− Nói vậy đâu có chi làm bằng. cần phải có chứng cớ.

− Thưa ông. tôi sẽ có đầy đủ bằng cớ.

− Ðâu?

− trát Cả quãng đời quá khứ của tôi.

− Không đâu. cần phải có một sự đảm bảo cho tương lai.

− Hãy chỉ cho tôi phải làm gì. tôi sẽ làm theo.

− CÓ một cách để chứng tỏ lòng tận tụy của ông. Ngay lúc này đây. tại Orleans. một đại úy bạn tôi đang lập một đại đội để phục vụ nhà vua. . .

− Thế thì sao?

− Thì ông sẽ ra nhận đơn vị ấy.

− Tôi thưa ông. một biện lý?

− Ðứa vua rất cần những chàng biện lý. bởi vì công việc của ngài phức tạp lắm.

− Thưa ông. tôi xin sẵn sàng. nhưng còn văn phòng của tôi?

− ông để cho các thư ký của ông quản lý.

− Không theo được! Còn những chữ ký?

− Xin lỗi các vị. cho tôi xin góp ý. - Barrabas nói.

− Thế nào? - Rabodin nói - Thưa ông. xin ông nói đi.

− Thưa ông. hình như ông chẳng vui vẻ gì nếu phải đăng lính.

− Vâng. ông nói đúng. quả là rầu thúi ruột!

− Nếu ông dâng hiên cho nhà vua. . .

− Cái gì? Tôi có thể dâng hiên lên đức vua cái gì. thưa ông?

− Hai người thơ ký.

− ô! Cái đó dễ quá! - Rabodin reo lên - Tôi rất vui lòng làm được điều này. bạn ông sẽ thâu nạp cả hai. tôi dâng hết. ÐÓ là hai chàng trai rất tốt.

− Một người tôi trông có vẻ hãy còn nhóc tì.

− Mười lăm tuổi. thưa ông. mười lăm tuổi đó! Và là một tay trống giỏi nhất hạng. Lại đây.

Fricotin.

Cauvignac ra dấu bằng tay để cho Fricotin cứ ngồi yên.

− Còn người kia?

− Mười tám tuổi. thưa ông. cao một mét năm tám. có ước nguyện làm lính gác Ở Tòa thánh. và hiện giờ đang biết sử dụng giáo mác. Lại đây Chalumenau.

− Nhưng tôi thấy hình như mắt nó lé kinh khủng. - Cauvignac nói và cũng ra dấu bảo hắn cứ ngồi Ở đó.

− Cũng tốt thôi. thưa ông. ông xếp đặt nó vào cái chân lính gác. Lúc đứng canh. mắt nó sẽ láo liên ngó phải rồi ngó trái. trong khi những người khác chỉ nhìn Ở phía trước.

− ÐÓ cũng là một cái lợi. tôi biên. nhưng xin ông hiểu cho. nhà vua rất túng thiếu. kiện nhau bằng súng đạn bao giờ cũng đắt hơn bằng lời. nhà vua không thể chi những khoản tiền trang bị cho hai anh ấy. đã quá đủ rồi đối với ngài khi trả lương cho họ và dạy dỗ họ.

− Thưa ông - Rabodin nói - Nếu cần phải có cái gì đó để chứng tỏ sự tận tâm của tôi đối với nhà vua. . . E hèm! Tôi sẽ có một sự cống hiên nữa vậy!

Cauvignac và Barrabas nhìn nhau.

− Tôi nghĩ ông ấy đã tỏ ra có thiện chí. - Barrabas đáp sau khi thấy Cauvignac hỏi ý kiên mình.

− Nếu ông Rabodin đã có lòng như vậy. không lẽ mình lại từ chối. Barrabas hãy biết nhận cho ông ấy 500 Livres.

− Năm trăm livres?

− Một cái giấy biết nhận có ghi rõ: Trang bị cho ba tân binh. sự nhiệt tâm của luật sư Rabodin đối với nhà vua.

− Nhưng ít ra. thưa ông. sau những sự cống hiên như vậy. tôi sẽ được an tâm chứ?

− Tôi tin vậy.

− Khỏi lo ngại gì?

− Tôi hy vọng.

− Nhưng nếu bất chấp công lý. người ta cứ theo dõi tôi?

− Khỏi lo. Tôi sẽ làm chứng cho ông à. nhưng liệu hai viên thư ký của ông có bằng lòng không?

− HỌ hân hạnh là đằng khác.

− ông có chắc không?

− Chắc. Tuy nhiên chớ có nói cho họ. . .

− Vậy phải làm thế nào?

− Ðơn giản thôi. Tôi sẽ gửi họ tới cho người bạn ông. Tên bạn ông là gì?

− Ðại úy Cauvignac.

− Tôi sẽ gửi họ tới đại úy Cauvignac với một cái cớ nào đó. Và địa điểm sẽ là một vùng ngoại Ô thì tốt nhất.

− Ðồng ý. Trên đại lộ từ Orleans đi Tours.

− Và Ở trong một quán ăn đầu tiến.

− Nhất trí. HỌ sẽ thấy đại úy Cauvignac ngồi Ở bàn. sẽ róc cho họ một ly rượu vang. HỌ nhậu và thế là họ sẽ trở thành người lính.

Sau đó Rabodin giao số tiền 500 livres cho Barrabas để lấy một tờ biết nhận với những chữ nhận của luật sư Rabodin. một công dân rất trung thành vời đức vua. vời tính cách tự nguyện. một số tiền là 500 livres để ủng hộ nhà vua trong cuộc chiến chống lại các vị hoàng thân .

− Nếu cần - Barrabas nói - Tôi sẽ ghi thêm hai viên thư ký vào giấy biết nhận.

− Không. không. Thế là đầy đủ.

− Nhân tiện - Cauvignac nói với Rabodin - ông bảo Fricotin mang theo cái trống và Chalumunau ngọn giáo như thế sẽ khỏi phải mua.

− Nhưng nại ra cái cớ gì được?

− Chúa ôi! Thì ông bảo là để giải trí dọc đường.

Sau đó. viên sĩ quan cảnh sát và tay giám thu giả mạo rút lui có trật tự để lại cho Rabodin một cảm giác sững sờ vị sự nguy hiểm qua đi mà chỉ phải trả một giá quá rẻ.

[Violet]

Phần II - Chương 6

...


Hôm nay. sự việc diễn ra như Cauvignac đã tiến liệu. đứa cháu và đứa con nuôi của gã tư sản cưỡi chung một con ngựa tới trình diện. rồi đến Fricotin và Chalumenau. kẻ vác trống. người mang giáo. Sau khi biết mình gia nhập hàng ngũ quân đội của các hoàng thân. họ cũng muốn kiêm chuyện đấy. nhưng rốt cuộc. trước sự hăm dọa của Cauvignac. những lời hứa hẹn của Ferguzon và những lập luận của Barrabas. họ đành câm lặng.

Mọi người lên đường. Nhóm của Cauvignac trông cũng ra vẻ oai phong.

ÐÓ là cái thời kỳ bốn phương loạn lạc. Phe này cho rằng nhà vua lúc nào cũng có thừa chính nghĩa nên đã ủng hộ mạnh mẽ. Phe kia lại cúc cung tận tụy phục vụ các ông hoàng bà chúa. CÓ những kẻ lại tin vào sự có mặt của các nghị viên.

Cauvignac đã có Ở dưới trướng hai mươi lăm người. dẫu sao cũng là một toán quân. Y tìm được một địa điểm thích hợp nằm giữa Chatellerault và Poitiers: Làng laulnay. Y nhận ra mình đã có lần tới đó vào một buổi tối. khi mang lệnh đến cho Canolles. Y nhiên lập tổng hành dinh trong một quán ăn và cũng nhớ ra tỡt hôm ấy đã ngồi ăn Ở đây. Thật ra cũng không có cách lựa chọn nào khác. chỉ có một quán trọ này mà thôi.

Trú quân như vậy. trên con lộ chính từ Paris đi Bordeaux. Cauvignac đã có Ở phía sau mình toán quân của hoàng thân De La Rochefoucauld đang bao vây Saumur và trước mặt quân đội hoàng gia tập trung Ở Guyenne. Trong tình trạng chờ đợi cơ hội để ngả về phe này hoặc bên kia. y cần phải góp nhặt một cánh quân nòng cốt trăm người.

Một hôm. sau khi đã dành cả một buổi sáng cho việc săn tìm người. Cauvignac đứng trò chuyện với viên trung úy và tay thiếu úy Ở trước cửa quán. Y chợt nhìn thấy Ở đầu phố một thiếu phụ cưỡi ngựa. một người hầu cưỡi theo sau. rồi đến hai con la chở hành lý.

Thái độ thong dong của người kỵ sĩ khả ái. bên cạnh vẻ vênh váo của gã theo hầu. khiến Cauvignac nghĩ tới một kỷ niệm. Y đặt tay lên vai Ferguzon vì khó Ở nên đang rầu rĩ. và chỉ về phía giai nhân nói:

− Ðây là người lính thứ năm mươi của trung đoàn Cauvignac nếu không thì thà rằng ta chêm đi!

− Ai? Người phụ nữ ấy?

− Chứ còn ai vào đây nữa.

− Hà! Chúng ta đã có một đứa cháu để làm thày kiện. một đứa con nuôi lẽ ra là tu sĩ. hai viên thư ký của lão biện lý. hai thằng lang băm. một anh thầy thuốc. ba tay thợ làm bánh mì. và hai tên chăn gà tây. lính tráng xét ra như thế cũng hơi tệ rồi đó. nay lại thêm một người đàn bà nữa. nếu cần phải đánh đấm thì sẽ ra sao?

− Ðúng. nhưng ngân quỹ của chúng ta mới chỉ có chưa đầy hai mươi lăm ngàn livres và nếu người ta có thể biết nó thành một số tròn trịa. ba chục ngàn chẳng hạn. thì cũng tốt đấy chứ?

− à! Nếu ông trù tính dưới cái dạng ấy. tôi xin ký cả mười tay. còn phải nói gì nữa.

− Im đi. rồi cậu sẽ thấy.

Cauvignac tiến lại gần thiếu phụ. Nàng đứng trước khung cửa sổ của quán ăn và hỏi bà chủ lúc ấy đang đứng Ở cửa phòng. Cauvignac đưa tay lên mũ và nói với giọng trịnh trọng:

r tử của tôi.

− Công tử? Tôi? - Thiếu phụ mỉm cười.

− Chính ngài. thưa vị tử tước đẹp trai.

Người đàn bà đỏ mặt:

− Tôi không hiểu ông muốn nói gì thưa ông.

− Ổ sao lại không. bằng chứng là một chút sắc hồng đã thoáng hiện trên má ngài.

− Thưa ông. chắc có một sự nhầm lẫn.

− Không đâu. không đâu. trái lại tôi biết rõ điều tôi vừa nói.

− Xin ông bỏ lỡ khôi hài ấy đi.

− Thưa ngài. tôi không giễu cợt. và nếu ngài muốn chứng minh. tôi sẽ đưa ra bằng cớ. Tôi đã có hân hạnh gặp ngài. chừng ba tuần trước đây. cũng trong bộ trang phục như hiện nay. vào một buổi chiều. trên bờ sông Dordogne. với sự tháp tùng của người hầu trung tín của ngài là lão Pompéc thân mến ấy. Liệu ông có nói là tôi không biết ông không hở ông Pompéc?

Người hầu và cô chủ nhìn nhau kinh ngạc.

− Phải. phải. - Cauvignac tiếp - Thưa tử tước xinh đẹp của tôi. ngài ngạc nhiên cũng đúng thôi.

nhưng ngài có dám bảo rằng không phải tôi đã gặp ngài trên đường Saint Martin De - Cubzac.

cách quán ăn của Biscarros độ một phần tư dặm không?

− Thưa ông. tôi không chối cãi được cuộc gặp gỡ ấy.

− À ngài nhớ ra rồi đó.

− CÓ điều hôm ấy tôi đã cải trang.

− Không phải thế đâu. chính hôm nay ngài mới cải trang. Vả lại tôi biết tướng mạo tử tước De Cambes đã được công bố khắp Guyenne. ngài tưởng mình khôn ngoan hơn trong việc đánh lạc hướng những sự nghi ngờ bằng cách khoác bộ đồ này. nhưng rồi công lý sẽ phân xử. thưa cậu công tử của tôi.

Nữ tử tước không thể che giấu được sự bối rối. nàng nói:

− Thưa ông. nếu ông cứ xen vào câu chuyện của ông những lời nói lảm nhảm. có lẽ tôi phải nghĩ rằng ông điên.

− Tôi sẽ không ngợi khen ngài qua những lời lẽ ngài vừa nói. nhưng tôi thấy việc cải trang là rất hợp lý khi người ta đang có một âm mưu.

Thiếu phụ càng lúc càng lộ vẻ lo âu. nhìn Cauvignac.

− Thưa ông. quả thật hình như tôi đã gặp ông Ở đâu đó. nhưng tôi không nhớ ra.

− Lần thứ nhất. tôi đã nói với ngài rồi. Ở trên bờ sông Dordogne.

− Và lần thứ hai?

− Lần thứ hai tại Chantilly.

− Trong lúc đi săn?

− Chính thêm - vậy thưa ông. tôi không có sợ gì nữa. ông là người của chúng tôi.

− Tại sao?

− Vì ông đã Ở tại nhà bà quận chúa.

− Xin phép cho tôi được nói. đó không phải là một lý do.

Bởi vì người đó mang mặt nạ bằng sa tanh đen rất đúng mốt lúc ấy. che lấp nửa khuôn mặt nên trước sự kiện này. người ta cũng không thể hiểu rõ phản ứng của người ấy ra sao. chỉ nhìn thấy vầng trán cao. nửa dưới khuôn mặt biểu hiện nét trẻ trung. vẻ đẹp và thông tuệ. hàm răng trắng đều. và qua tấm mặt nạ. đôi mắt sáng ngời.

Hai gã người hầu to lớn. mặt mũi tái xanh và run lấy bấy. dù họ vẫn kẹp Ở đùi một khấu súng dài. HỌ ngồi mỗi người một phía. thò đầu ra cửa nhìn chằm chằm vào những con ngựa. Giống như cảnh những tên cướp bắt giữ hành khách dù giữa thanh thiên bạch nhật và Ở ngay giữa quán ăn.

cũng như vẻ mặt tươi cười của Cauvignac và dáng điệu chững chạc của những người bị coi là phường cướp bóc.

Thoạt trông thấy Cauvignac xuất hiện Ở cửa. chàng trai bị bắt ứ thốt lên kêu một tiếng kinh ngạc. rồi vội vàng sờ tay lên mặt như để biết chắc mặt nạ có còn đấy không. sau đó chàng tỏ ra bình tĩnh.

Cử chỉ ấy diễn ra nhanh. nhưng cũng không thể lọt qua cặp mắt Cauvignac. Y nhìn người khách với kiểu của một người đã quá quen với việc nhìn nhận diện mạo cho dù có bị che lấp. rồi y cũng không giấu được vẻ ngạc nhiên y như chàng kỵ mã mặc đồ nhung xanh kia vậy. Ðoạn y tiến lại mũ cầm tay. nghiêng mình trịnh trọng.

− Xin quý phu nhân nhận lời chào mừng của chúng tôi.

Qua tấm mặt nạ. đôi mắt người khách ánh lên một sự sửng sốt.

− Bà đi đâu vậy?

− Tôi đi đâu? - Người khách quên trả lời chào của Cauvignac và chỉ đáp lại câu hỏi - Tôi đi đâu?

Chính ông phải biết hơn là tôi. vì tôi không còn tự do để tiếp tục cuộc hành trình. Tôi đi đến nơi nào ông dẫn tôi tới.

− Tôi xin lưu ý để bà biết rằng. đây chỉ là một vụ tạm giữ trong chốc lát. Sau khi chúng ta thảo luận trong cởi mở và không mang mặt nạ. bà sẽ tiếp tục lên đường. không một ai ngăn cản.

− Xin lỗi. nhưng khi đi xa hơn. chúng ta hãy sửa lại một sự nhầm lẫn. ông tỏ ra coi tôi như một người đàn bà. trong khi trái lại ông thấy rõ bộ quần áo tôi đang mặc là của đàn ông.

− Chắc bà biết thành ngữ La tinh: Ne Nimium credeeori - Người khôn chớ xét bề ngoài - Vậy tôi là một kẻ khôn ngoan. thành thử dưới bộ y phục man trá ấy. tôi vẫn nhận ra. . .

− Nhận ra gì? - Người hành khách sốt ruột hỏi.

− Hà hà! Thì như tôi đã nói. một phụ nữ!

− Nhưng nếu tôi là một phụ nữ. sao lại còn bắt giữ tôi?

− Chà! Bây giờ cái thời chúng ta đang sống. đàn bà còn nguy hiểm hơn đàn ông. cho nên chiến cuộc đang diễn ra đó được gọi là cuộc chiến tranh của các bà. Hoàng hậu và bà De Condé là hai phe đối địch mạnh nhất. HỌ đã dùng những tướng lãnh nữ nhi. tiểu thư De Chevreuse. bà De Montbaxon tướng của ngài Beaufort. bà De Longueville tướng của ngài De La Rochofoucauld. và bà thì có vẻ là tướng của công tước D'epernon.

− Thưa ông. ông điên rồi. - Người khách chùn vai nói.

− Tôi không tin bà nữa đâu. mới đây cũng có một chàng trai xinh đẹp khen ngợi tôi với những lời như thế. Chàng mặc xiêm y. tóc để thành từng lọn. giọng nói thánh thót như tiếng sáo. nhưng tôi vân nói với chàng rằng: Anh bạn trẻ của tôi. bạn muốn mang cái tên nào cũng được. muốn ăn mặc ra sao cũng được. muốn nói với giọng nào cũng được. nhưng đích xác bạn là tử tước De Cambes.

− Tử tước De Cambes! - Người khách trẻ kêu lên.

− A! CÓ vẻ như cái tên ấy khiến bà ngỡ ngàng. bà có biết chàng ta không?

− Một chàng trai rất trẻ. gần như một cậu thiếu niên.

− Mười bảy hay mười tám tuổi không hơn. Tóc rất vàng. mắt rất to và rất xanh?

− Ðúng.

− Chàng ta Ở đâu?

− Ở đằng đó.

− Và ông nói là. . .

− Cải trang thành đàn bà. như bà thành đàn ông. Thật quái gỡ.

− Thế chàng đến đây làm chi?

Người khách biểu lộ sự giận dữ và bối rối một cách rõ rệt. trong khi Cauvignac. trái lại bắt đầu dè dặt cả cử chỉ lẫn lời nói. Y đáp:

− Hình như chàng có hẹn với một người bạn Ở đây.

− Một người bạn?

− Phải.

− Một nhà quý tộc?

− CÓ lẽ thê?

− Nam tước?

− CÓ thể.

− Và tên của...

vầng trán của Cauvignac nhăn lại. Không phải để cố nhớ ra cái tên ấy mà còn vì nhiều lý do khác nữa. Chàng khẽ thầm thì: "ô! ô! Sẽ có một mẻ lưới tốt".

− Và cái tên của. . . - Người khách trẻ tuổi nhắc lại.

− Xem nào. Ðợi một chút. Hình như cái tên ấy tận cùng bằng vần olles.

Ðôi môi người khách nhợt hẳn đi và kêu lên:

− Canolles!

− Ðúng vậy. ông De Canolles. Bà cũng biết ông De Canolles? ái chà! Hóa ra là bà biết hết tất cả mọi người cơ đấy!

Người hành khách run hết cả chân tay và có vẻ như sắp ngất đi. lắp bắp nói:

− Ðừng có đùa cợt nữa. người ấy đâu?

− Ở trong phòng kia. cửa sổ thứ ba. tính từ chỗ khung cửa có riềm vàng.

− Tôi muốn gặp cô ta! - Người khách kêu lên.

− ồ! ồ! Tôi nhầm chăng? - Cauvignac nói - Vậy bà là ông De Canolles có phải là chàng kỵ sĩ đẹp trai đang đủng đỉnh trên lưng ngựa trên đường tới đây. theo sau là đến người hầu đó không?

Người hành khách trẻ chồm về phía tấm kiêng trước xe. và trong lúc hấp tấp đã để cho trán mình đập vào đó.

− Chính chàng! Chính chàng? - Chàng ta kêu lên và cũng chẳng để ý gì đến máu rỉ ra từ vết thương nhẹ - ôi! Ðau đớn cho ta. chàng đến đây để gặp người đàn bà ấy! . . .

− Hà. bây giờ thì biết rõ chính là phụ nữ đấy nhá!

Người khách vặn những ngón tay rồi nói:

− HỌ hò hẹn Ở đây! . . . ôi! Ta sẽ trả mối thù này.

Cauvignac muốn bỡn cợt thêm. nhưng người khách nghiêm mặt lại và ra dấu bằng một bàn tay. còn tay kia tháo mặt nạ ra. để lộ khuôn mặt xanh xám. đầy vẻ đe dọa của Nanon. trước cái nhìn thản nhiên của Cauvignac.

[Violet]

Phần II - Chương 7

...


Thản nhiên. không một chút xúc động. Cauvignac nhìn người thiếu phụ:

− Chào cô em gái.

− Chào anh. Như vậy là anh đã nhận ra em phải không?

− Thoạt trông thấy em. anh đã nhận ra ngay. chỉ che mặt thôi không đủ. em còn phải bịt kín cả nốt ruồi duyên dáng và hàm răng ngà ngọc của em nữa. Muốn cải trang. em phải che kín toàn bộ con người em. cô bé hay làm dáng ạ!

− Ðủ rồi! - Nanon nghiêm giọng - Chúng ta hãy nói chuyện đứng đắn.

− Anh không mong gì hơn. chỉ khi nói chuyện đứng đắn người ta mới có được những vụ làm ăn ngon lành.

− Anh nói là nữ tử tước De Cambes hiện đang Ở đây?

− Chính thế - và Canolles lúc này cũng Ở trong quán trọ?

− Chưa. hắn xuống ngựa. ném dây cương cho người hầu. à. Ở phía đó. cũng nhìn thấy hắn.

Kia kìa. cửa sổ có riềm vàng đã được mở ra và nữ tử tước thò đầu ra ngoài kìa. Ô nàng mừng rỡ reo lên. Canolles đang chạy vào trong nhà. nấp đi cô em gái kẻo thì hỏng bét.

Nanon vật ra phía sau. nắm chặt lấy tay Cauvignac lúc ấy đang nhìn em gái với vẻ thương hại.

− Thế mà em lại đi Paris kiêm anh ta. Thế mà em lại liều mình tất cả vì người đó. - Nanon rên - ôi hy sinh làm gì cho cái tên vô ơn bạc nghĩa đó hở cô em bé bỏng. Lòng tốt của cô đặt không đúng chỗ.

− Bây giờ họ sẽ nói gì khi gặp nhau? Và họ sẽ làm gì?

− Nanon thân mến. cô làm anh bối rối vô cùng khi đặt cho anh câu hỏi như thế. HỌ sẽ. . . thiên địa. quỷ thần ơi. họ sẽ yêu nhau một cách ghê gớm chứ còn gì nữa.

− ồ! Sẽ không như thế đâu! - Nanon kêu lên và liên tiếp cắn những móng tay bóng như ngà.

− Trái lại. anh nghĩ sẽ phải như thế. - Cauvignac đáp - Ferguzon đã nhận lệnh không cho một ai ra khỏi. nhưng lại không nhận được lệnh ngăn cản mọi người vào. Chính trong giây phút này. rất có khả năng nữ tử tước De Cambes và nam tước Canolles đang trao đổi với nhau những câu nói ngọt ngào nhất. . . Thật chán mớ đời cho cô em Nanon của anh. Em là kẻ đến muộn.

− Anh tưởng thê? - Thiếu phụ đáp với một vẻ vừa châm biếm và căm hờn - Anh chỉ tưởng thế.

Nào. lên đây với em hỡi ngài ngoại giao khốn khổ.

Cauvignac tuân theo.

− Bertrand! - Nanon nói với gã mang súng - Bảo người đánh xe đậu Ở chỗ lùm cây um tùm ấy.

Rồi quay về phía Cauvignac:

− Chúng ta tới chỗ đó để nói chuyện được không?

− Tốt quá. chờ anh một chút. cần phải đề phòng cấn thận.

Nói xong. Cauvignac ra dấu cho bốn tên thuộc hạ đang luận quấn Ở quán ăn đi theo.

− Cấn thận hơn nữa. anh mang theo sáu người thì tốt.

CỖ xe quay đầu trở lại. đưa Nanon và Cauvignac đi về hướng đã chỉ. Nanon. tron ' r sục sôi lửa giận. còn Cauvignac bề ngoài lạnh lùng và bình thản. nhưng thực ra cũng đang ráo riêu tính toán về những đề nghị của cô em sẽ đưa ra trong cuộc nói chuyện này.

Trong lúc đó. Canolles sau khi nghe thấy tiếng reo vui mừng của De Cambes phu nhân. đã chạy vội vào quán ăn và đi thẳng đến phòng của nữ tử tước. Chàng không hề để ý tới Ferguzon đang đứng ngoài hành lang. về phần Ferguzon vì không nhận được lệnh nào khác liên quan đến Canolles nên cũng chẳng làm khó dễ gì chàng cả.

− A. nam tước đấy ư! Tôi chờ đợi ông lâu lắm rồi.

− Thưa phu nhân. đó là những lời nói làm cho tôi trở thành một người sung sướng nhất trần gian. nếu vẻ sợ hãi và bối rối của phu nhân không chứng tỏ rằng phu nhân không chỉ chờ đợi tôi.

− Vâng. thưa ông. ông nói đúng. - Claire đã lấy lại nụ cười duyên dáng - Và tôi buộc phải chịu ơn ông một lần nữa.

− Làm sao?

− Tôi đang bị một nguy hiểm đe dọa.

− Một nguy hiểm?

− Vâng. Xin ông chờ cho một chút. - Claire đi ra phía cửa và cài then lại.

− Tôi bị người ta nhận ra được. - Nàng nói lúc quay trở lại.

− Và bởi ai?

− Bởi một người tôi không biết tên. nhưng khuôn mặt và giọng nói của hắn không xa lạ với tôi Hình như tôi đã nghe thấy tiếng của hắn vào một buổi tối. cũng trong căn phòng này. lúc ông nhận được lệnh đi ngay tới Mantes. hình như tôi đã nhận ra hắn trong cuộc đi săn Ở Chantilly vào hôm tôi đóng vai De Condé phu nhân.

− Theo phu nhân. con người ấy là ai?

− Một tay chân của công tước D'epernon. tóm lại là một kẻ thù của tôi.

− Và nàng bảo rằng hắn đã nhận ra được nàng?

− Nhất định thế. Hắn gọi đích danh tôi và chỉ nhớ tôi đã mặc y phục đàn ông. Chung quanh vùng này. khắp nơi. có những sĩ quan của nhà vua. người này biết tôi thuộc phe các hoàng thân.

cho nên tính chuyện đe dọa. nhưng ông đã có Ở đây. tôi chẳng còn sợ gì nữa. ông cũng là sĩ quan.

lại cùng phe với họ. ông sẽ cứu tôi.

− Nhưng than ôi! - Canolles nói - Tôi sợ không có cách nào khác để bảo vệ nàng ngoài thanh gươm này.

− Sao vậy?

− Từ giờ phút này. thưa phu nhân. tôi không còn phục vụ cho nhà vua nữa.

Claire hết sức vui mừng reo lên:

− CÓ thật không?

− Tôi đã tự hứa với mình sẽ gởi đơn từ chức tại nơi sẽ gặp phu nhân. Bây giờ gặp rồi. vậy thì đơn sẽ ghi rằng được viết tại laulnay.

− ồ! Tự do! Tự do! ông được tự do. ông có thể tham gia vào nhóm đấu tranh cho công lý. cho sự trung tín ông có thể phục vụ cho chính nghĩa của các hoàng thân. ồ! Tôi biết rõ ông rất xứng là một quý tộc cùng đứng trong hàng ngũ của các vị ế .

và Claire đưa tay ra cho Canolles hòn.

− Nhưng sự thể đầu đuôi ra sao? Hãy kể cho tôi nghe tất cả các chi tiêu.

− ồ! Sẽ không dài lắm đâu. Trước hết tôi gởi cho lão Mazarin. tôi nhận được lệnh đến chỗ lão ấy tôi bị lão liệt vào hạng ngu ngốc để đến nỗi bị lừa. tôi bèn trả lời đùa rồi trở về khách sạn. chờ đợi cái ngày lão tống mình vô ngục Bastille. Nhưng rồi tôi nghĩ cách thoát khỏi Mantes. Phải nói là chính nhờ nàng tôi mới nấy ra ý nghĩ đó. Tôi nhớ tới cuộc gặp gỡ mà nàng đã hứa hôm chia tay nhau. Thế là. thở không khí trong lành. giải tỏa hết mọi trách nhiệm. mọi bổn phận. không một sự ràng buộc và gần như không ngả về một phe nào cả. tôi chỉ còn biết đến điều duy nhất: Tôi yêu nàng. và bây giờ. tôi có thể hãnh diện nói với nàng điều ấy.

− Như vậy. vì tôi ông đã bị thất sủng. đã bị mất hết. Thưa ông De Canolles thân mến. biết đến bao giờ tôi mới đến đáp lại ơn trời biển ấy. làm thế nào để tôi có thể chứng tỏ với ông lòng biết ơn sâu xa của tôi?

Và De Cambes phu nhân. miệng cười nụ. mắt ứa lệ. khiến Canolles cảm thấy chỉ cần như thế thôi cũng đáng giá gấp trăm lần tất cả những gì chàng đã mất. Thế là chàng quỳ xuống dưới chân - Thưa phu nhân. trái lại. lúc này đây tôi giàu có và sung sướng. bởi vì tôi sung sướng được nhìn thấy nàng và giàu có vì mối tình của nàng.

− Không có gì cản trở ông nữa?

− Không.

− ông thuộc về mình hoàn toàn và theo tiếng gọi của con tim. ông có thể giúp một tay cho bà quận chúa?

− CÓ thể.

− Còn việc từ chức của ông?

− Tôi sẽ viết ngay tại đây. Tôi dành cho tôi cái hạnh phúc được vâng lời nàng.

− Vậy hãy viết đi. Việc trước tiên là phải viết lá đơn. nếu không ông sẽ bị coi như một kẻ đảo ngũ. và trong khi chờ đợi. cần phải có một sự vận động khéo léo để người ta chấp nhận đơn xin.

− Thưa ngài ngoại giao thân mến. không phải lo. họ sẽ chấp nhận ngay thôi. còn hân hoan là đằng khác. Sự vụng về của tôi Ở Chantilly khiến cho họ chẳng hề tiệc nuối tôi. - Canolles cười rồi tiếp - HỌ chẳng từng bảo tôi là đồ ngu ngốc đó sao?

− Vâng. nhưng xin ông hãy an tâm. rồi chúng tôi sẽ có cách đến đáp lại sự thiệt hại của ông.

Hành động của ông tại Chantilly sẽ có những kết quả Ở Bordeaux nhiều hơn là Ở Paris. hãy tin tôi đi Nhưng thưa nam tước. viết đi. viết nhanh lên để chúng ta còn lên đường. Vì thú thật với ông. Ở lại quán ăn này giây phút nào tôi cứ phập phồng lo sợ.

Canolles ném những cái nhìn tình tứ vào những đồ vật chung quanh mình. nhất là về phía cái giường kê Ở phòng trong rồi nói:

− Nàng đang nói về chuyện cũ hay còn sợ những kỷ niệm hôm ấy hay sao?

− Không. tôi nói tới hiện tại. Những nỗi lo sợ của tôi không dính líu gì tới ông hết. Hôm nay tôi không còn sợ ông nữa.

− ôi! Lạy Chúa. ai mà biết được.

Ðúng vào lúc đó. như để chứng minh nỗi sợ hãi của nữ tử tước. ba tiếng gõ cửa vang lên. có vẻ trịnh trọng khác thường.

Canolles và Claire lo ngại nhìn nhau và tự hỏi.

− Nhân danh đức vua. mở cửa!

Và bất thình rinh cánh cửa mong manh bật tung ra. Canolles định nhảy ra chỗ để thanh gươm. nhưng đã bị một người đàn ông án ngữ.

− Thế nghĩa là sao? - Nam tước hỏi.

− ông là nam tước Canolles phải không?

− Dĩ nhiên .

− Ðại úy thuộc trung đoàn Navailles?

− Ðúng thế.

− Ðược công tước D'epernon cử đi công cán?

Canolles gật đầu.

− Trong trường hợp ấy. nhân danh đức vua và hoàng hậu nhiếp chính. tôi bắt ông.

− Lệnh của ông đâu?

− NÓ đây.

Sau khi nhìn lướt qua. Canolles trả lại tờ lệnh và nói:

− Thưa ông. hình như tôi biết ông.

− Ghê thật đấy! Nếu ông biết tôi. phải chăng lại ngôi làng này. tôi đã mang tới cho ông lệnh ủy thác của công tước D'epernon để ông đi công cán cho triều đình? Vận may của ông nằm trong sự ủy thác ấy. thưa ông. ông đã để lỡ mất rồi. đành chịu thôi.

Claire mặt mày xanh xám và gục xuống ghế thổn thức. Chính nàng cũng nhận ra cái con người đang tra hỏi ấy.

− Lão Mazarin trả thù. - Canolles thầm thì.

− Ði thôi. thưa ông. - Cauvignac nói.

Claire bất động. Canolles tâm thần bất định. gần như phát điên lên. Tai ương lớn quá. nặng nề và bất ngờ quá đã úp chụp xuống người chàng. Canolles cúi đầu. chịu đựng.

Vả chăng. Ở thời đại ấy. câu nhân danh nhà vua vẫn còn mang một sức mạnh diệu kỳ. và không một ai dám chống lại.

− Thưa ông. ông đưa tôi đi đâu? - Chàng hỏi - Hay là ông cũng ngăn cấm tôi không cho tôi biết là tôi đi đâu nữa?

− Không. thưa ông. tôi sẽ nói cho ông rõ chứ: Chúng tôi sẽ đưa ông tới pháo đài của đảo Saint Georges.

− Vĩnh biệt nàng. - Canolles trịnh trọng nghiêng mình trước De Cambes phu nhân và nói - Vĩnh biệt!

Còn Cauvignac thì nhủ thầm: "Không ngờ sự việc lại diễn ra một cách ổn thỏa. Ta sẽ kể lại với Nanon và cô ta hẳn sẽ hài lòng".

Rồi Cauvignac đi ra phía ngưỡng cửa:

− Bốn người để áp dân đại úy.

Và bốn thuộc hạ của y tiến lại.

De Cambes phu nhân giơ tay về phía người bị bắt kêu lên:

− Và tôi người ta sẽ dẫn tôi đi đâu. Bởi vì nếu nam tước có tội. ồ. tôi còn tội nhiều hơn ông ấy.

− Còn bà - Cauvignac đáp - bà có thể ra về. bà được tự do.

Nói đoạn. y dẫn nam tước đi.

De Cambes phu nhân đứng dậy. lòng rộn ràng bởi một tia hy vọng. Nàng sửa soạn cuộc khởi hành. nhanh phút nào hay phút đó. sợ nhỡ ra người ta sẽ đổi ý.

− Tự do! - Nàng nói - Ta có thể lo lắng cho chàng.

Và nhoài người ra cửa sổ. nàng nhìn thấy đoàn người dẫn Canolles đi. nàng trao đổi với chàng bằng tay lời từ giã cuối cùng. rồi gọi Pompéc bảo chuẩn bị ra đi.

[Violet]

Phần II - Chương 8

...


Canolles bị nhét vào trong một cỗ xe ngựa. Ðôi chân chàng như bị bó lại bên cạnh một người đàn ông có cái mũi diều hâu và tay thường xuyên đặt lên khấu súng lục như để giương vây hơn là do sự thận trọng. Ðôi khi ban đêm vì ban ngày chàng ngủ - chàng hy vọng sự sơ sểnh trong canh gác của cái gã Argus (Chú thích: Một vị thần trong thần thoại Hy Lạp có cặp mắt rất tinh. nhìn được cả trong đêm tối) mũi diều hâu ấy. nhưng chàng luôn bị đôi mắt cú vọ của hắn theo dõi đến nỗi quay về phía nào chàng cũng bắt gặp cái nhìn đó.

Trong lúc hắn ngủ. một trong hai con mắt cũng ngủ. nhưng chỉ có một thôi. đó là một biệt tài tạo hóa đã ban cho hắn: chỉ cần ngủ một mắt.

Hai ngày và hai đêm đã trôi qua. Canolles vô cùng rầu rĩ. Ðầu óc chàng rối bời với những ám ảnh đen tối. Cái pháo đài đảo Saint - Georges. dưới mắt một người tù như chàng đã chứa đựng bao sự khủng khiếp. Không những thế. lúc này đây. chàng còn cảm thấy một sự hối hận vò xé tâm can.

Hối hận. bởi vì chàng biết phải thật tin cậy người ta mới giao cho chàng công việc giám sát bà quận chúa. vậy mà chàng đã coi rẻ để đổi lấy một cuộc tình. Hơn thế nữa. hậu quả của lỗi lầm do chàng gây ra không phải là nhỏ. Tại Chantilly. De Condé chỉ là một người đàn bà bị quản chế nhưng Ở Bordeaux. bà De Condé đã trở thành một quận chúa nổi loạn.

Sợ hãi. bởi vì chàng biết rõ truyền thống về sự trả thù kinh khủng của một Anne D'autriche khi nổi giận.

Một sự hối hận khác nữa. nặng nề hơn và có lẽ đau đớn hơn! Trước hết là đối với Nanon. một phụ nữ trẻ. đẹp. thông minh. một người đàn bà đã sử dụng ảnh hưởng của mình để chàng leo lên bậc thang danh vọng. đã dám vung tiền bạc ra để bao che. đã hàng chục lần hy sinh địa vị. tương lai. tài sản cũng chỉ vì chàng! ấy thế mà chàng đã bỏ rơi nàng một cách phũ phàng. không một lời để lại không một lý do. đúng vào lúc nàng nghĩ đến chàng. và thay vì trả thù về cái tội Ở Chantilly.

nàng đã xin cho chàng được ân xá. Thật ra ân huệ đến không đúng lúc. vì nó đến trong lúc chàng chỉ mong muốn một sự thất sủng. Nhưng đâu phải lỗi tại Nanon! Nàng chỉ thấy được phục vụ nhà vua. là một vận may to lớn. xứng đáng cho người yêu.

Rồi nhiều câu hỏi khác lại đến với Canolles theo vòng quay của bánh xe lăn trên con đường gập ghềnh khúc khuỷu.

Nanon đã có tội tình gì để khiến chàng bỏ rơi nàng?

De Cambes phu nhân đã có gì hơn được Nanon để khiến chàng phải mê mấn tâm thần? Phải chăng mái tóc vàng được đánh giá hơn bộ tóc đen đến nỗi người ta quên cả lời ước thề và bội bạc với người tình. phản bội và bất trung với nhà vua?

Canolles cứ quanh quẩn với những lập luận đầy ý nghĩa ấy. nhưng rồi cũng không biết quên. Con tim thường chứa đầy những bí ấn như thế. nó tạo hạnh phúc cho những tình nhân và sự thất vọng cho các triết gia.

Canolles lại cũng nghĩ đến cái lão Mazarin. dám bảo mình là đồ ngu ngốc và cái bộ mặt nghển hệt của công tước D'epernon bị cắm sừng ngay trước mắt mà cũng không biết. Rồi chàng khẽ nhún vai như để kết thúc những ý nghĩ miên man đó.

Người đàn ông mắt cú vọ không hiểu tại sao Canolles tự dưng lại có điệu bộ ấy nên hắn nhìn chàng một cách ngạc nhiên.

Canolles ngồi một lát lại nghĩ tiếp đến chuyện tù tội của mình: Nếu họ hỏi ta. ta sẽ không nói chi tiêu. vì không lẽ ta trả lời rằng ta không tuân phục lão Mazarin trong khi mọi người phải phục vụ lão ấy? Ta có yêu De Cambes phu nhân không. hay là bị nàng đánh lừa? Ta cũng sẽ lặng thinh để bảo vệ danh dự cho nàng. Nhưng các quan tòa vốn lại là những con người rất mẫn cảm. khi hỏi. họ muốn người ta phải trả lời. Trong các nhà tù Ở tỉnh đã có những trò tra tấn tàn bạo. chúng nó sẽ đánh vỡ đầu gối ta rồi giam ta vào hầm tối để sốn g với lũ chuột chù và cóc nhái. và suốt đời ta sẽ phải đi chân vòng kiềng như hoàng thân De Conti và như thế thì xấu quá.

Ngoài những cái đó ra. lại phải kể đến những đoạn đầu đài nơi chặt đầu những kẻ làm loạn.

một vài cột xử giảo để treo cổ những tên phản bội. những khu đất trống để xử bắn những người đảo ngũ. Tuy nhiên. với một kẻ đẹp trai như Canolles ta đây. tất cả những chuyện đó ta coi là thường một khi đem so sánh chúng với đôi chân vòng kiềng.

Sau đó Canolles cũng định gạ chuyện với người bạn đồng hành. nhưng chàng thấy nản trước bộ mặt khó đăm đăm. cái mũi diều hâu. đôi mắt cú vọ của hắn. Một cái nhăn nhó giống như một nụ cười thoáng hiện trên mặt hắn. Chàng liền nói:

− Thưa ông...

− Thưa ông. - Hắn đáp.

− Xin lỗi. nếu tôi đã làm gián đoạn những dòng suy nghĩ của ông.

− Khỏi phải xin lỗi. thưa ông. tôi không bao giờ suy nghĩ.

− Ðời ông như thế quả là sung sướng nhất.

− Cho nên tôi có phàn nàn bao giờ đâu.

− Còn tôi. tôi lại muốn phàn nàn quá đỗi.

− Về chuyện gì. thưa ôn g?

− Về vụ người ta bắt cóc tôi rồi dẫn tôi đi đâu tôi cũng không biết rõ.

− Sao lại không rõ. thưa ông. người ta đã chẳng nói cho ông biết rồi là gì?

− Ðúng vậy. Chúng ta đi tới đảo Saint - Georges. có phải không. thưa ông?

− Chính thế .

− Liệu tôi Ở đấy có lâu không?

− Thưa ông. tôi không biết. nhưng cứ theo như cái cách người ta xử sự với ông. tôi nghĩ rằng sẽ Ở lâu đấy - À đảo Saint - Georges có đến nỗi tồi tệ lắm không?

− ông chưa nhìn thấy cái thành lũy à?

− Bên trong thì không. tôi chưa vô bao giờ.

− Thưa ông. chẳng đẹp đẽ gì đâu. ngoại trừ dãy nhà của ông tổng đốc vừa mới được sửa sang lại được coi như lịch sự nhất. sốnhà cửa còn lại trông chẳng ra làm sao cả.

− Người ta sẽ hỏi tôi chứ?

− ÐÓ là thủ tục bắt buộc.

− và nếu tôi không trả lời?

− Nếu không trả lời?

− Phải.

− Trời đất! Trong trường hợp ấy. ông có biết không. người ta sẽ có cách để làm cho ông nói.

− Cách bình thường?

− Bình thường hay đặc biệt tùy theo tội trạng. thưa ông. ông bị kết tội gì?

− Tôi sợ rằng tôi sẽ bị liệt vào hàng quốc phạm.

− à! Thế thì người ta sẽ đối xử với ông một cách đặc biệt rồi. . . mười bình. . .

− Thế nào? Mười bình?

− Phải.

− ông nói gì?

− Tôi nói. ông sẽ phải được thưởng thức mười cái ấm đất có quai.

− Chẳng lẽ đảo Saint - George thiếu nước đến như vậy sao?

− Thưa ông. ông hiểu cho. đảo này nằm trên sông Garonne. . .

− Ðúng vậy. Nhưng mười ấm đất thì độ chừng bao nhiêu "sô"?

− Từ ba "sô" đến ba "sô" rưỡi. . .

− Bụng tôi hẳn là sẽ phình ra?

− Chút chút thôi. CÓ điều nếu ông biết móc ngoặc với đám cai tù. . .

− Thì sao?

− HỌ sẽ pha chế tốt cho ông.

− ông làm ơn nói rõ hơn một tí. họ có thể giúp tôi được cái gì?

− HỌ có thể cho ông uống dầu.

− Dầu là một chuyên dược hay sao?

− Thần dược đó ông ơi!

− ông tưởng vậy?

− Do kinh nghiệm đấy chứ. tôi đã uống. . .

− ông đã uống?

− Xin lỗi. tôi muốn nói là tôi đã trông thấy. Dân Gascogne có tật phát âm những chữ B thành chữ V và ngược lại (Chú thích: Boire thành Voi (uống thành thấy) và ngược lại).

Mặc dù tính cách nặng nề của câu chuyện. Canolles cũng không ngăn được một nụ cười.

Chàng nói:

− ông bảo rằng ông đã trông thấy?

− Vâng. thưa ông. tôi trông thấy một người đàn ông uống mười ấm một cách "ngon lành" nhờ có chất dầu làm cho nó trôi đi tuồn tuột. trát nhiên bụng sẽ phình ra như thường lệ. có lửa thì nó sẽ nhanh chóng xẹp đi. Ðấy là điều cốt yếu của phần hai cuộc thử thách. Hãy nhớ kỹ mấy tiếng này: Hâm nóng chứ không đốt cháy.

− Tôi hiểu. Thưa ông. có lẽ trước đây ông đã từng là đao phủ?

− Thưa ông. không. - Hắn đáp với vẻ nhã nhặn và lễ độ.

− Vậy chắc là phụ tá?

− à! Thưa ông. quý danh của ông. . .

− Barrabas.

− Một cái tên đẹp. một cái tên rất xưa. được người ta biết nhiều qua kinh thánh (Chú thích: Sự tích trong Kinh Thánh: Barrabas là một tên Do Thái can trọng tội. khi đưa ra xét xử lại được trả tự do. trong khi Chúa Jésus lại bị đóng đinh trên thập tự giá).

− Thưa ông. Ở trong tiên Khổ Nạn.

− ÐÓ là điều tôi định nói. nhưng bởi thói quen trong việc sử dụng từ ngữ.

− ông thích Kinh Thánh. chắc ông là người anh Giáo?

− Vâng. nhưng là một người anh Giáo dốt nát. ông có tin rằng tôi chỉ biết chưa đầy ba ngàn câu thơ trong Thánh thi không?

− Quả vậy. kể ra cũng hơi ít.

− Trong gia đình tôi đã có nhiều người bị treo cổ và bị hỏa thiêu.

− Tôi hy vọng ông sẽ không đến nỗi có một số phận như thế.

− Vâng. ngày nay cũng đỡ đi nhiều. Quá lắm thì người ta cũng chỉ dìm tôi xuống sông xuống biển thôi.

Barrabas cười ngất.

Canolles cũng cảm thấy mừng. ít ra chàng đã gây được cảm tình với hắn. Thật thế. nếu gã cai tù tạm thời ấy trở thành người cai ngục thường trực của chàng. chắc chắn chàng sẽ được sự giúp đỡ của hắn. Và chàng quyết định nối lại cuộc đối thoại đã bị bỏ dở.

− Thưa ông Barrabas. rồi đây mỗi người mỗi ngả. hay là tôi vẫn có hân hạnh được tiếp tục làm bạn với ông?

− Thưa ông. tới đảo Saint - Georges. tôi rất tiếc sẽ phải xa ông. Tôi phải trở về đại đội tôi.

− ông thuộc đơn vị bắn cung?

− Thưa ông không. một đơn vị bộ binh.

− Do ông tể tướng tuyển mộ?

− Không. do đại úy Cauvignac. người đã có hân hạnh bắt giữ ông đó.

− Vậy ra ông phục vụ nhà vua?

− Thưa ông. có lẽ đúng.

− Trời đất! ông nói nghe sao lạ vậy? Sao lại không chắc?

− Trên cõi đời này chả có gì chắc hết.

− Nếu ông Ở trong một hoàn cảnh không có gì vững chắc thiết tưởng ông nên nhằm vào một cái đích nào đó. rồi làm . . .

− Cái gì?

− Ðể cho tôi đi .

− Thưa ông. không thể được.

− Tôi sẽ đến bù một cách hậu hĩ cho ông.

− Ðền bù bằng gì?

− Khổ quá! Bằng tiền chứ sao nữa?

− ông đào đâu ra tiền?

− Thế nào? Tôi không có?

− Không.

Canolles lục lọi hành lý của mình.

− Ðúng thế - Chàng rầu rĩ nói - Túi tiền của tôi bị mất rồi. Ai lấy đi của tôi vậy?

Barrabas nghiêng mình chào rất tôn kính rồi đáp:

− Thưa ông. tôi.

− Tại sao lại lấy của tôi?

− Ðể ông khỏi tìm cách hối lộ tôi.

Canolles ngỡ ngàng. nhìn kẻ thừa hành luật pháp bằng một vẻ thán phục.

Thế rồi các hành khách lại đắm chìm trong yên lặng.