Ghé xem lò mổ thịt, Trang Nguyên Options

[lalan]

Ghé xem lò mổ thịt


Lò mổ ở Fort Worth, trong khung cảnh miền quê yên ắng

Ở California, cộng đồng người Việt và các sắc dân không lạ gì nghề mổ gia cầm gia súc quy mô nhỏ mà chủ nhân là người Việt. Nhưng ở Texas, nơi có số dân người Việt sống đông thứ nhì trên nước Mỹ, chủ nhân lò mổ thường là người Mexico. Tuy văn hóa ẩm thực có khác nhau nhưng hầu hết các sắc dân đều thích mua được thịt tươi ngon vừa mới ra lò. Thịt vừa làm xong, các bà nội trợ mua về làm ra những món ăn hấp dẫn, hương vị của thịt thơm ngon hơn mua thịt đông lạnh rất nhiều.

Gia cầm lò mổ hấp dẫn người mua

Điều này dễ nhìn thấy vào bất kỳ ngày nào trong tuần và đặc biệt vào những ngày cuối tuần, bà con đi lò mổ đông vui và phần lớn mua gà vịt được mổ làm sạch tại chỗ. Gà vịt đông lạnh bán đầy ngoài chợ hoặc siêu thị nhưng hoàn toàn không hấp dẫn người Việt mình. Cũng là con gà con vịt nuôi công nghiệp nhưng gà vịt bán tại lò mổ khi chế biến món ăn, hương vị vẫn còn và độ dai của thịt không bở như gà mua ở chợ. Do thị hiếu người Việt thích gà mổ còn tươi, nhiều nông trại những năm gần đây có cung cấp gà nguyên con tươi sạch ướp đá ra thị trường (gà đi bộ). Mặc dù vậy, khi nghĩ tới gà tươi, người ta vẫn thường đến trang trại lò mổ để mua, dù phải tốn xăng và thời gian nhưng đi mua gia cầm hoặc thịt gia súc tại nông trại cũng là một cách thư giãn không khí đồng quê, nhớ chút kỷ niệm xưa tại những lò mổ nho nhỏ ở chốn quê nhà.

Khu gia cầm, muốn bắt con nào chỉ con đó

Chị Vân, cư dân thành phố Arlington, TX, lần đầu nghe bạn bè giới thiệu ở Fort Worth có lò mổ nên cùng chồng lái xe ghé xem cho biết. Chị bảo: “Nhìn bảng giá bán gia cầm hay thịt bò, thịt dê, thịt thỏ không rẻ hơn giá chợ bán bao nhiêu. Ở các chợ đều có bán thịt heo, thịt bò tươi do các lò mổ lớn cung cấp nên các loại thịt này có thể mua ở chợ. Ở lò mổ có bán thịt bò sau khi ra thịt đem cất trong phòng đông lạnh. Muốn mua thịt loại nào thì nói, người bán sẽ vào phòng lạnh mang ra. Thịt đông từng tảng nhưng xem ra vẫn ngon hơn thịt gia súc bán ở siêu thị Mỹ, nhìn thấy tươi nguyên nhưng thật ra đã có chất bảo quản để giữ tươi lâu trong vài ba ngày ở nhiệt độ mát.” Ông chồng nghe vợ nói, bổ sung thêm cho câu chuyện đi chợ khi phải mua đồ thủy sản đông lạnh: “Tôm, cá cũng vậy. Mặc dù là đông lạnh nếu không có chất bảo quản làm sao giữ được vài ba tháng. Hồi trước tôi theo bạn bè đánh tôm ở Port Arthur, tôm tươi đem về tới vựa, sau khi phân loại rửa sạch đều ngâm qua chất bảo quản, rồi mới cất kho đông lạnh để đem bán ra thị trường”.

Ông Phát ở Fort Worth, có mấy người bạn ở Houston lên thăm nên rủ đi lò mổ chơi để giết thì giờ. Ông tính mua cả chục con gà về chia cho mấy người con, và sẵn nấu nồi phở gà đãi khách. Ông kể: “Thỉnh thoảng ở lò mổ có bán trứng non, nấu phở gà có thêm trứng non thì hết sẩy. Người Việt mình mua gà, sau khi làm sạch thường giữ lại bộ lòng như gan, mề để đem về chế biến thêm món lòng gà xào mướp hương hay lá lốt. Phần nhiều các sắc dân khác ít khi lấy bộ lòng nên công nhân lò mổ thường cất lại để riêng, gặp khách Việt hỏi mua thì bán kiếm chút tiền còm. Cả năm bảy cân đồ lụn vụn có khi bán chừng 5 đô, chỉ cần lựa ra cả trăm cái lòng đỏ cũng đủ lời rồi”. Tiếc rằng hôm nay ngày thường, ít khách nên công việc làm của mấy anh thợ mổ cũng khỏe re. Chỉ có vài chục con gà nằm trên bàn chờ làm sạch. Ông Phát tiếc hùi hụi vì chỉ có hơn chục cái trứng non, chẳng đáng đồng tiền bát gạo mà anh thợ mổ không thèm buồn bán.

Anh thợ mổ bảo muốn mua trứng non, cuối tuần hãy đến. Đúng vậy, cuối tuần lò mổ khá đông người. Từ phía chuồng nhốt, hàng trăm con gà kêu oang oác, người mua cứ chỉ chỉ chỏ chỏ, anh chàng trông chuồng gà bắt bở hơi tai. Có lúc lười biếng anh ta cho bạn tự do cứ cầm que móc tự nhiên bước vào, thích con nào chộp con đó khỏi cần chỉ chỏ giống thuở xưa sống ở nhà quê mỗi khi giỗ chạp hùa nhau ra vườn lùa gà bắt vịt. Con này mập, con kia ốm hay cái mùi ngai ngái cỏ rơm lẫn mùi phân gà điếc mũi chẳng phải là mối bận tâm khiến bạn được dịp trở lại tuổi hồn nhiên thuở nhỏ. Lại nữa, người đi mua gà vịt hay người đi theo chơi rôm rả với nhau những câu chuyện ẩm thực dân dã, nào gà nướng đất sét, vịt om chao, nghe đến phát thèm.

Gà, loại gia cầm được mua nhiều nhất

Hàng mua không được bán lại

Chị Vân nhìn đám gà mái lông tưa trụi, chắc đẻ mấy lứa hết năng suất cho trứng nên các nông trại nuôi gà trứng dạt ra bán cho những lò mổ làm thịt với giá rẻ. Sợ gà còm, xương nhiều thịt ít, chị bàn với chồng mua con gà tây về làm món đút lò cuối tuần để con cái về nhà ăn uống cho vui. Nghe bộ có lý. Gà mái 20 đô, gà trống 25 đô. Con gà tây trống to chảng oai vệ với cái mào u nần lòng thòng giống như đội mão nghểnh cổ nghe chuyện người ta muốn mua mình làm thịt nhưng vẫn cứ thản nhiên ngúc ngoắc cái đầu chấp nhận số phận. Ông chồng nói: “Gà tây đông lạnh, bán từ mùa Thanksgiving năm rồi, chợ Mỹ còn đầy, con gà chôn mình trong bao nylon như cục đá cứng, không thấy mặt mũi, không khoái mua tí nào. Con gà Tây sống ở đây coi bộ mần thịt ngon à nha, đút lò thì còn nói gì nữa”.

Xếp hàng mua thịt dê hay bò đông lạnh như xả đá ra vẫn ngon hơn thịt bán ở chợ

Trong lúc anh thợ bắt gà, làm thịt, chị Vân vào quầy trả tiền. Sau khi in ra biên nhận, lại đóng thêm cái dấu màu đỏ với hàng chữ “Do not resale”. “Ý trời, ai mà bán lại mà phải cẩn thận đến mức này”. Hỏi người thu tiền vì sao không được “resale”? Cô thu ngân người Mễ, nhìn lên ngần ngại như đang bị thanh tra vệ sinh thực phẩm hỏi nhưng cô nhận ra một bà người Việt mặt mày hiền khô: “Do not resale that means no resale”, rồi nói một tràng tiếng Tây Ban Nha khiến chị Vân chẳng hiểu mô tê gì hết.

Sản phẩm thực phẩm trong quy trình đưa ra thị trường đều phải qua kiểm tra an toàn vệ sinh, khử trùng bằng tia cực tím. Trong chăn nuôi gà hay vịt dạng công nghiệp đương nhiên chủ trại tuân theo luật an toàn thực phẩm, chủng ngừa bệnh dịch đầy đủ, có nghĩa là sản phẩm gia cầm hay gia súc hoàn toàn an toàn. Nhưng khi giết mổ, vệ sinh tại chỗ có thể là vấn đề khiến sản phẩm giết thịt bị ô nhiễm khiến người mua về ăn có thể bị ngộ độc thực phẩm. Tránh việc bán lại sản phẩm tức là hạn chế lây lan trong cộng đồng; hơn nữa thực phẩm gà vịt tuy làm sạch muốn bán ra bên ngoài thị trường rộng lớn cần phải qua nhiều khâu kiểm tra, trong khi đơn thuần lò mổ cung cấp thịt tươi cho nhu cầu người tiêu dùng ở số lượng ít. Tại lò mổ, cho dù bạn muốn mua một con gà sống không mần thịt cũng không được. Đã vào lò “sát sinh” thì bước ra con vật phải được giết. Còn muốn mua gia cầm gia súc sống về nuôi thì có chợ gia cầm gia súc sống, ở đó, ngược lại nơi này, bạn có yêu cầu người bán làm thịt giùm cho bạn, người bán sẽ không bao giờ thực hiện.

Dãy chuồng vịt và chim cút

Mấy người bạn của ông Phát cho biết, ở Houston có trang trại lò mổ Liễu Gia Trang, chủ là người Việt. Nhiều người Việt đến mua gia cầm, thịt dê, thịt cừu tươi sống ở đây rất nhiều. Khá nhiều chủ nhà hàng tìm đến đây lấy nguồn thịt tươi, mới làm, mang về chế biến cho món ăn của nhà hàng càng thêm ngon hơn. “Đây là lò mổ gia cầm gia súc có một cái tên nghe như trong tiểu thuyết kiếm hiệp của Kim Dung. Nghe đâu hồi trước trại chăm nuôi này nằm trên con đường Lillja, người Việt mình đọc thành ‘Lieu gia’, cho nên người chủ lò mổ mới đặt tên thành ‘Lò mổ Liễu Gia Trang’ đến giờ. Tôi có vài lần đến đó mua thịt dê, thịt gà nhưng nào có thấy cái gì ‘no resale’ như ở lò mổ này đâu.”

Ông Phát yêu cầu mấy anh em bạn tụ nhau chụp chung một tấm hình lưu niệm trong khu xẻ thịt, phía sau là con dê đang chờ máy cưa cắt nhỏ cho một khách hàng người Phi châu. Thế nhưng, anh thợ mổ đưa tay ngăn cản “No photos, please”. “No Resale” thì OK nhưng “No Photos” làm anh em bạn ông Phát mất hứng. Tôi có thể hiểu rằng, đúng là không phải nơi nào muốn chụp hình cũng được, nếu muốn cần xin phép trước với mục đích gì, chứ hình ảnh trong lò mổ đưa ra công chúng trong lúc phanh thây con vật thật là nhạy cảm đối với người phát cuồng vì yêu mến động vật.

Dê thui xong đang chuẩn bị xẻ thịt

TN