Sau cuộc họp của thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng với các ban ngành hữu quan trong vụ cưỡng chế ở Tiên Lãng, cùng với một số kết luận trước đó của thành phố Hải Phòng đình chỉ các lãnh đạo huyện Tiên Lãng đã tạm cho chúng ta một kết quả. Sau khi nghe ý kiến các bộ ngành, thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng kết luận, “Thứ nhất, đây là vụ việc xảy ra rất đáng tiếc, có những nguyên nhân khách quan, nhưng trong đó nguyên nhân chủ quan là do yếu kém của chính quyền huyện Tiên Lãng, của xã Vinh Quang trong công tác quản lý nhà nước về đất đai”.

Thông qua cuộc họp, thủ tướng cũng cho nhân dân cả nước được biết kết luận cuối cùng là các lãnh đạo huyện Tiên Lãng đã ban hành rất nhiều quyết định sai trái, trái pháp luật, từ việc giao đất đến quyết định thu hồi và thi hành cưỡng chế đất đều sai phạm pháp luật. Lực lượng quân đội tham gia cưỡng chế thu hồi đất của nhân dân dưới sự điều động của huyện cũng sai phạm pháp luật. Như vậy có thể xem hành vi của các lãnh đạo huyện Tiên Lãng là lợi dụng chức vụ và quyền hạng trong khi thi hành công vụ không.?

Một khi các quyết định của lãnh đạo huyện Tiên Lãng quanh việc giao đất, thu hồi và cưỡng chế thu hồi đã là trái pháp luật thì việc gia đình anh Đoàn Văn Vươn chống đối và nổ súng có được xem là hành động tự vệ.???

Điều này làm tôi liên tưởng đến việc, một tên cướp giựt trên đường phố, chúng sử dụng xe phân khối lớn và có tổ chức để dạo phố tìm ‘con mồi’. Khi chúng ra tay giựt đồ trên đường phố, nhưng bị nạn nhân chống trả, tiến hành rượt đuổi trên đường. Khi có thời điểm thuận tiện, nạn nhân đã đạp ngã xe của tên cướp giật, khiến chúng bị trọng thương. Như vậy, hành động cướp giựt tài sản của tên cướp là phạm pháp, trái với pháp luật, còn hành động của nạn nhân khi đạp ngã xe của tên cướp có bị xem là cố ý gây thương tích, hay ngộ sát, hay đó đơn thuần chỉ là hành động tự vệ, có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không.?

Trong trường hợp này, nạn nhân đã có hành động tự vệ chính đáng khi bảo vệ tài sản của mình trước những hành động vi phạm pháp luật của người khác mà có, họ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Mà ngược lại, họ còn được tuyên dương vì đã bắt cướp, góp phần bảo vệ an ninh trật tự xã hội.

Như vậy, đối với trường hợp gia đình của anh Đoàn Văn Vươn khi bị lãnh đạo huyện sai phạm pháp luật đến cưỡng chế tài sản của gia đình, anh đã chống trả, đó là một hành động tự vệ chính đáng. Không thể xem đó là hành động chống người thi hành công vụ, vì trong trường hợp này, những người thi hành ‘công vụ’ kia đang thi hành những ban hành trái pháp luật (kết luận từ thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng), tức là anh Vươn đang tự vệ chính đáng trước những đối tượng phạm pháp.

Họa chăng, trong vụ cưỡng chế đất đai tại huyện Tiên Lãng, anh Vươn và một vài cá nhân trong gia đình chỉ có một tội duy nhất đó chính là sở hữu vũ khí trái phép. Trong trường hợp này chúng ta cũng có thể xét đến yếu tố, gia đình anh Vươn sở hữu vũ khí trái phép nhưng không sử dụng thường xuyên vào mục đích phạm pháp. Vậy, nên chăng có thể xét đến tình tiết giảm nhẹ cho anh Vươn và người thân chỉ bị xử phạt hành chính.???

Chính nhờ hành động chống trả quyết liệt của nạn nhân trong một vụ cướp, giúp giảm thành phần vi phạm pháp luật trong xã hội, góp phần bảo vệ an ninh trật tự xã hội, nạn nhân vụ cướp được tuyên dương. Chính nhờ hành động chống trả quyết liệt của gia đình anh Đoàn Văn Vươn trong vụ cưỡng chế đất ngày 5-2-2012 tại xã Vinh Quang, huyện Tiên Lãng, Hải Phòng, mà người dân huyện Tiên Lãng đã phơi bày được một số cán bộ lãnh đạo yếu kém, có hành vi làm trái pháp luật, lợi dụng chức vụ và quyền hạn khi thi hành công vụ, lợi dụng chức vụ và quyền hạn phá hoại tài sản công dân. Góp phần giúp thành phố Hải Phòng đưa ra được quyết định đình chỉ công tác với các lãnh đạo cấp huyện và cấp xã. Từ đó nhân dân huyện Tiên Lãng đã góp phần gìn giữ an ninh trật tự xã hội, chống tham ô tham nhũng. Vậy, hành động đó của anh Vươn và gia đình có được tuyên dương hay không.?

Theo kết quả từ thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thì, vụ việc cưỡng chế đất đai tại huyện Tiên Lãng đối với hộ gia đình anh Đoàn Văn Vươn là sai hoàn toàn từ việc ban hành các quyết định trái pháp luật, và trái pháp luật với cả việc điều động quân đội thi hành cưỡng chế. Vậy nên, sau khi có kết quả điều tra và kết luận từ thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, chúng ta có thể đưa ra kết luận việc anh Vươn và gia đình bị khởi tố với tội danh “giết người và chống người thi hành công vụ” cũng là trái pháp luật.??? Tôi thiết nghĩ, cơ quan hành pháp địa phương cần sớm trả tự do cho anh vươn và các thành viên trong gia đình anh Vươn.

Có chăng, chỉ truy tố anh Vươn vì anh đã sở hữu và sử dụng vũ khí trái phép. Việc trả tự do cho anh Vươn và các thành viên trong gia đình sau khi có kết luận từ thủ tướng chính phủ trong vụ cưỡng chế đất đai ở huyện Tiên Lãng, Hải Phòng là cần thiết, vì hành động của anh Vươn chỉ là tự vệ chính đáng trước những người lợi dụng chức vụ và quyền hạn đã ban hành những quyết định cũng như thi hành trái pháp luật. Đó không còn là hành động chống người thi hành công vụ, mà đó chỉ là hành động tự vệ chính đáng và chống người thi hành “tư vụ”, sau khi có kết luận điều tra từ thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng . Không còn cơ sở để có thể truy cứu anh Vươn và các thành viên trong gia đình tội “giết người và chống người thi hành công vụ”.

Mai Sỹ Xuân Lâm.